«мл т*'1шн» «* иа Alisher Navoiy

Kulbamda-vu maskanimda bu o ‘t,
Jonimda bu o ‘t, tanimda bu o ‘t.
0 ‘t ichra birovnikim solurlar,
Bandini oyog‘idin olurlar.
04 band ila b o ‘ldi jilvagohim,
Mundoqmu azim emish gunohim?» -

---

deb nola qilarkan, har tomonga talpinarkan, uning 
zaif jismi, kuchsiz qol-u oyoqlari bir-biriga urilib, 
jon iplariga shunday kuch bag'ishladiki, boglab 
qo^ishgan yog'och, oyog'idagi temir bandlar sinib 
ketdi. Ulardan qutulgan Qaysning ko‘ngli taskin 
topdi, oyogl, ikki qoli va bo^nini zanjirlardan 
xalos ко‘rgan yigit yuz shukr qilib, yerga bosh
- qotydi va ko'zlaridan shodlik yoshlarini toldeancha 
asta turib eshikni ochdi-da, bor kuchi bilan yugu- 
rib ketdi. Shu yugurganicha odamlarning oyogl 
yetmaydigan bir dashtga yetib bordi.
Layli o‘sha oqshom bog‘dan qaytar ekan, 
chehrasidan olamga gullar sochilib, yuzidagi ter- 
lari yerga gulobdek tomardi. U gul bilan gulob ishq 
o‘ti tufayli yanada go'zalroq tus kasb etgan. Har bir 
qadam bosishida yuz latofat ko‘zga tashlanardi. U 
go У о sarv ustida gul bargi manzil tutgandek go'zal 
ko'rinar, yuz-u jamolini ta’riflashga so‘z topish 
qiyin edi. Lekin ishq g'amidan tashvishlangan, 
parishon bir holda uyi tomon borardi.
Shu payt yo'lda uni arablarning eng obro'li 
kishilaridan biri bolgan bir yosh yigit ко‘rib qoldi. 
Barcha ayblardan xoli bolgan bu kimsaning nomi 
Ibni Salom bolib, oti, qo'ylari son-sanoqsiz edi, tog‘ 
bilan tenglasha oladigan tuyalari butun sahroni 
toldirib yuborgandi. Mol-dunyosi sonini hech kim 
bilmas, har qanday qiyin ishni hal qilish unga 
oson edi. Parivash go‘zal qizni ко‘rib qolgan Ibni 
Salomning joniga ishq oti tushdi. 0 ‘z muddaosi- 
ga yetishni paysalga solmaydigan odam bolgani 
uchun unga uylanishga ahd qilib, qabilasiga yetib 
borishi bilanoq imkoni boricha ko‘proq sovg‘a-sa- 
lom to'pladi-da, bir nechta obroli, donishmand

---

kishilarni yig'ib, o‘z muddaosini bayon qildi. Ular 
Ibni Salom so'zlarini ma’qullashgach, barcha 
sovg‘a-yu xazinalami yuklab, Layli qabilasi tomon 
yol oldilar.
Laylining otasi bu so'zlardan xabar topgach, 
sevinib ketdi. Chunki u Ibni Salomni oldindan yax­
shi tanir, u es-hushli, mol-u dunyosi serob odam 
bolib, Bani Asad qabilasining volisi - boshligl 
ekani, u qabila ahlining barchasida qancha mol 
bolsa, Ibni Salomniki undan yuz karra ortiqligi- 
ni ham yaxshi bilardi. Shu tufayli mehmonlami 
ehtirom bilan kutib olib, jon-dili bilan mezbonlik 
qila boshladi. Mehmonlar bu hurmatni ко‘rib, 
nihoyatda shodlanib ketishdi, oldin olib kelgan 
sovg‘a-salomlami topshirishib, keyin asosiy mud- 
daoga o‘tib, Ibni Salom maqsadini bayon qilishdi.
Laylining otasi ularning so‘zlarini fikrlab ko‘r- 
di-da: