MÜHAZİRƏ 6
Biliklərin təsviri sisteminin strukturu və elementləri
Hər hansı bir obyektin predmet sahəsi onun komponentlərinin mümkün olan vəziyyətlər çoxluğudur. Onlar arasındakı ümumi məlumat və əlaqələrlə təsvir olunan çoxluq intensional semantik şəbəkə şəklində BB-ni təşkil edir. Eyni zamanda situasiyadan asılı olaraq predmet sahəsinin komponentləri konkret qiymətlər, xassə və xarakteristikalara malik olurlar. Predmet sahəsi üzrə bütün konkret verilənlər ekstensional semantik şəbəkəni yaradır və ya şəbəkə strukturunun VB-ni təşkil edir.
Qeyd edək ki, məna etibarı ilə bütün süni intellekt sistemlərində intensional və ekstensional semantik şəbəkələr eyni funksiyanı yerinə yetirir.
İntensional və ekstensional terminləri semotika elmindən, yəni işarə sistemləri haqqında elmdən götürülmüşdür. İntensional elə ümumi məvhum və əlaqələrdir ki, onlar çoxsaylı obyektləri və hadisələri xarakterizə edir. Ekstensional isə məvhum və əlaqələr çoxluğunun konkret xarakteristikalarını təsvir edir.
Məs. ”minik maşını” məvhumunun “kuza”, ”mühərrik”, ”idarəetmə” və s. əlaqələri, “minik maşınlarının markaları” ekstensional çoxluğuna (volqa, jiquli, moskviç və s.) və onların konkret xarakteristikalarına görə intensionaldır. Öz növbəsində əgər ümumi məhvum şəkilində intensional kimi “jiquli” olarsa onun konkret xarakteristikalarla ekstensionalları onun markaları olacaqdır.
Dostları ilə paylaş: |
