XƏRBEÇƏ (Babək, Naxçıvan)//XƏKBEÇƏ (Siyaqut)
–
balaca ağcaqanad. –Xərbeçə lap isdilərdə ən çox xəfə
yerr
ərdə olar.
XƏRƏ (Qarababa, Məzrə) – şum zamanı əkin
sah
əsində şumlanmamış qalan azacıq yer. –Xərə qaldısa ta oldu
heşpişey, gərəx' təzdənnən oranı şumluyasan.
Bu söz x
ərəx' şəklində Borçalı, Cəbrayıl, Çəmbərək,
G
ədəbəy şivələrində də var (1, s.242).
XƏRƏNCƏ (Dəstə) – kələkbaz. –Xərənəcə ədam hər
yerd
ə də bəşin girriyir.
130
XƏRƏZƏN (Camaldın) – qamçı. –Xərəzəni hodax
işdədir, öküzdəri vırmaxdan yana.
XƏRPİŞDƏ (Vələver) – kərpic ev. –O vaxdı hammı
x
ərpişdə əv tix'mişdi özüna, yəyda sərin olur o.
XƏSİLLƏNMƏX' (Ordubad, Şahbuz) – yetişmək. –
X
ərmən xəsillənəndə bıralar elə gözəl olur kin.
XƏŞƏ I (Biçənək, Kükü) – qəzildən toxunan enli və
böyük çuval. –X
əşə də bir cür meşoxdu, əməancax yekə olur.
ХƏŞƏ II (Culfа, Оrdubаd) - yоncаyаbənzər yаbаnı
bitki. -
Хəşəni hеyvаnа vеririk.
XƏŞƏLLƏNMƏX' (Naxçıvan) – rahatca dincəlmək,
istirah
ət etmək, yayılmaq. –Əziyətnən əv-eşix' düzəltdim, indi
bı gəlip xəşəllənir.
XƏŞƏNƏX' (Cəhri, Vayxır) – paxıl, xəbis. –Xəşənəx'
adamın heş kimi gözü götürməz.
ХƏYƏTİ (Dizə, Yaycı) - bаrаmаdаn əyrilən sаp. -
Bаrаmаdаn хəyəti çəkirəm.
XƏYLAX (əksər şivələrdə) – qisim, cins: qız xəylağı –
qız qismi, kişi xəylağı – kişi cinsindən olan adam. –Kişi
x
əylağı danışan yerdə arvat gərəx' birəz dala dura.
ХIBIS (Nахçıvan) – çохbilmiş. -Хıbıs аdаmnаn аdаmа
хеyir gəlməz.
XIDIR (
əksər şivələrdə) – kiçik çillənin 10-cu günü
buğda, küncüt, mütxtəlif çərəzlərin qovrulması ilə qeyd olunan
bayram. –
Xıdır günü papağ atallar qapıya kin, əv yiyəsi içinə
qavırqa payı töx'sün.
131
XIL
(Naxçıvan, Nehrəm) – çox. –Qız əvinnən bir xıl
adam g
əlmişdi xınıya.
Dostları ilə paylaş: |
