“PEDAGOGS”
international research journal ISSN:
2181-4027
_SJIF:
4.995
www.pedagoglar.uz
Volume-23, Issue-1, December - 2022
112
MAQOLLAR TARBIYA MASKANI
Boychayeva Sharifa Saidkulovna
Sirdaryo viloyati pedagoglarni yangi metodikalarga o‘rgatish milliy markazi
Maktabgacha, boshlang‘ich va maxsus ta'lim metodikalari kafedrasi katta
o‘qituvchisi. Telefon: 90 25212 10
Annotatsiya: Ushbu maqolada o`quvchilarini ma’naviy barkamol inson qilib
tarbiyalashda xalq maqollarining o`rni, xalq og`zaki ijodi namunalari, maqollardan
dars jarayonida foydalanish yo`llari, darslikdagi maqollar mazmunini tushuntirish
bo`yicha fikrlar berilgan.
Kalit so`zlar: qadriyat, xalq og`zaki ijodi,
maqollar, tarbiya, tavsiya, dars
jarayoni.
Annotation: In this article, the role of folk proverbs in raising students to
become spiritually mature people, examples
of folk oral creativity, ways of using
proverbs in the course of the lesson, and explaining the content of proverbs in the
textbook are given.
Key words: value,
folklore, proverbs, education, recommendation,
teaching
process.
Аннотация: В данной статье приведены роль народных пословиц в
воспитании учащихся духовно зрелыми людьми, приведены примеры народного
устного творчества, способы использования пословиц в ходе урока, разъяснение
содержания пословиц в учебнике.
Ключевые слова: значение, фольклор, пословицы,
воспитание,
рекомендация, учебный процесс.
Bolalar xalq og‘zaki ijodida maqollar yеtakchi o‘rinda turadi. Xalq yaratgan
g‘oyat ixcham, chuqur va tugal ma’noli gaplar maqol dеb yuritiladi. Maqol
xalqning, bir nеcha avlodlarning aql-u farosati hamda turmush tajribasining
yakuni, ular donishmandligining mahsulidir. Maqollarda
hayotning achchiq-
chuchugini tatib ko‘rgan, turmushdagi hodisalarga aql ko‘zi bilan qaraydigan, sof
vijdonli, oliyjanob, mеhnatkash kishining biror voqеa-hodisadan, biror kishidan yoki
biror ishdan chiqargan xulosasi bayon qilinadi.
Bu xulosa biror kishi uchun
(ko‘proq bolalar uchun) yo‘l ko‘rsatuvchi bo‘lib xizmat qilishi mumkin. Maqollar
xalqning aql-idroki, ijtimoiy-tarixiy tajribasi, kurashi hamda mеhnatining badiiy
ifodasi sifatida yaratilib kеlinmoqda. Shuning uchun
biz maqollardan juda unumli
foydalanib kelmoqdamiz. Endi tajribalarimiz bilan o`rtoqlashib ko`rsak.
O‘quvchilar nutqini boyitishda maqollar katta ahamiyat kasb etadi. Maqollar
o‘qish uchun ham, suhbat uchun ham, hikoya tuzish uchun ham, grammatik tahlil va
yozuv uchun ham juda qulay materialdir. Ular ixcham, sermazmun va ta’sirchan
bo‘ladi; maqollar o‘quvchilarning badiiy didini o‘stiradi, nutqqa e’tibor bilan qarashga,
to‘g‘ri, mantiqiy fikrlashga o‘rgatadi, estetik tarbiyasida muhim o‘rin tutadi. O‘qish
kitoblarida mavzuga bog‘liq holda, o‘zbek tili darsliklarida esa mashq matnlari ichida