Təranə Mehman qızı Ġsmayılova Azərbaycan Respublikası Təhsil İnstitutunun böyük elmi işçisi COĞRAFĠYADA DĠFERENSĠALLAġMA VƏ ĠNTEQRASĠYA MƏSƏLƏLƏRĠ Тарана Мехман гызы Исмайлова старший научный сотрудник Института Образования Азербайджанской Республики ПРОБЛЕМЫ ДИФФЕРЕНЦИАЦИИ И ИНТЕГРАЦИИ В ГЕОГРАФИИ Tarana Mehman Ismayilova senior researcher of the Institute of Education of the Republic of Azerbaijan ISSUES OF DIFFERENTIATION AND INTEGRATION IN GEOGRAPHY Xülasə. Coğrafiyada diferensiasiya və inteqrasiya bəzən “analiz” və “coğrafi sintez” anlayışlarının bir
növ analoqu kimi də nəzərdən keçirilir. İnteqrasiya mütləq coğrafi sintezin həyata keçirilməsini tələb edir.
Amma eyni zamanda, diferensiasiyanın, coğrafiyanın müxtəlif sahələrinin ayrılmasının elmi yalnız təhlil yo-
lu ilə apardığını və coğrafi sintezdən istifadəni istisna etdiyini düşünmək düzgün olmazdı. Coğrafi sintez
həm coğrafiyanın ayrı-ayrı kifayət qədər böyük bölmələrində, həm də kiçik bölmələrin kənarlarında təbiidir.
Açar sözlər: coğrafiya, diferensasiya, inteqrasiya, təbiət, cəmiyyət, analiz, sintez, tədqiqatçılıq, ixtisaslaşdırma, təmərküzləşdirmə. Резюме . Дифференциация и интеграция в географии иногда рассматриваются как своего рода
аналоги понятиям «анализ» и «географический синтез». Интеграция обязательно требует осуществле-
ния географического синтеза. Но вместе с тем было бы неправильно считать, что дифференциация,
выделение различных отраслей географии ведет науку только по пути анализа и исключает примене-
ние географического синтеза. Географический синтез закономерен и в отдельных достаточно боль-
ших разделах географии, и на гранях более мелких подразделений.
Ключевые слова: география, дифференциация, интеграция, природа, общество, анализ, синтез, исследования, специализация, концентрация. Summary. In geography, differentiation and integration are sometimes seen as a kind of analogue of
the concepts of "analysis" and "geographical synthesis". Integration necessarily requires the implementation
of geographical synthesis. But at the same time, it would be wrong to think that differentiation, the
separation of different areas of geography, is carried out only by scientific analysis and excludes the use of
geographical synthesis. Geographical synthesis is natural both in individual large sections of geography and
at the edges of small sections.
Keywords: geography, differentiation, integration, nature, society, analysis, synthesis, research, specialization, concentration. Coğrafiya minilliklər boyu bəşəriyyətə
xidmət edən ən qədim elmlərdən biridir. Buna
görə də coğrafiya çox vaxt fundamental elm ad-
lanır. Lakin coğrafiyanın fundamental mahiyyə-
ti onun təxirəsalınmaz vəzifələri ilə ziddiyyət
təşkil etməməlidir. Müasir coğrafiya bütöv elm-
lər sistemidir ki, onun ən mühüm vəzifələrindən
biri təbii ehtiyatlardan səmərəli istifadəni elmi
