Shaxsiy kompyuterlar uchun mikroprotsessorlar

Pentium III rusumli protsessor 
1999 yil Intel korporatsiyasi Pentium III va Pentium III Xeon 
protsessorlarini havola etdi. Stol ustiga o‘rnatiladigan shaxsiy kompyuterlar uchun 
mo‘ljallangan Intel Pentium III protsessorida zikr etilgan yilga qadar ish 
unumdorligini misli ko‘rilmagan darajada oshishi, boshqarilish va Internet bilan 
ishlash qulayligini ta’minlash borasida erishilgan texnologik yutuqlar mujassam 
etilgan. Internet foydalanuvchilari va axborot berib boriladigan multimedia-

---

ilovalar uchun asosiy innovatsiya (yangi paydo bo‘lgan narsa) - axborot oqimlariga 
oid SIMD-kengaytirishlar bo‘ldi. Ularga kirgan 70 ta yangi komandalar tasvirlar, 
3D-grafikalar, tovushli va video axborot oqimlariga ishlov berish, shuningdek 
nutqni tanib olish imkoniyatlarini sezilarli darajada kengaytirdi. Internet- 
ilovalarning kelgusi avlodlari uchun ham yetarli bo‘ladigan quvvati uchun ham 
Pentium III protsessor - uzoqni ko‘ra bilgan shaxsiy kompyuter foydalanuvchilari 
uchun a’lo kompyuter bo‘lib qoldi. 
Mazkur protsessorlarning barchasi 0,18 mikronli ilg‘or ishlab chiqarish 
texnologiyasi asosida ommaviy ravishda ishlab chiqariladi. Ushbu texnologiya takt 
chastotasining oshishini, bir qator muhim yangiliklar kiritilgani bois ish 
unumdorligi yanada ortishini, energiya iste’moli pasayishini ta’minladi, o‘lchami 
odam sochi tolasining besh yuzdan bir qismi o‘lchamiga teng narsalarga ishlov 
berish imkoniyatini beradi. 
Stol ustiga o‘rnatiladigan va olib yuriladigan shaxsiy kompyuterlar uchun 
chiqarilgan Pentium III, shuningdek, serverlar va ish stansiyalari uchun ishlab 
chiqarilgan Pentium III Xeon protsessorlari prinsipial jihatdan yangi sanalgan bir 
qator o‘ziga xos texnologik xususiyatlarga ega. Bunday xususiyatlar jumlasiga 
Advanced Transfer Cache rusumli 2 darajaga mansub kesh-xotira qurilmasi hamda 
tizimga oid takomillashtirilgan buferlashtirish jarayoni kiradi. 
Advanced Transfer Cache texnologiyasining qo‘llanilishi protsessor yadrosi 
bilan protsessor ichiga o‘rnatilgan, 256 Kbayt hajmli 2- darajaga mansub to‘la 
tezlik bilan ishlovchi kesh-xotira qurilmasi o‘rtasidagi signal o‘tkazish yo‘lini ikki 
hissa ko‘paytirish imkonini yaratdi. 
O‘z navbatida, tizimga oid takomillashtirilgan buferlashtirish jarayoni 
"buferlar"ning soni ortishi tufayli ma’lumotlarning tizim shinasidan protsessorga 
jadal o‘tishini ta’minlaydi. 
0,18 mikronli yangi ishlab chiqarish jarayonida ftor bilan legirlangan 
kremniy dioksididan (SiOF) tayyorlangan kam hajmli izolyatorlarga ega 
alyuminiydan qilingan olti qatlamli o‘zaro birikmalar qo‘llaniladi. Bu esa, o‘z 
navbatida, iste’mol qilinadigan kuchlanishni 1,1-1,65 Voltga qadar pasaytirish 
imkonini yaratadi (bugungi protsessorlar ichida eng ko‘p energiya iste’mol 
qiladiganlari 1,35 Volt kuchlanish iste’mol qiladi). Pentium III protsessorlari 
kontaktlari bir tomonda joylashtirilgan kartridj ko‘rinishida ishlab chiqariladi 
(Single Edge Contact Cartridge 2, S.E.C.C.2). Bunday kartridj protsessorni 
o‘rnatish va himoya qilish qulayligini hamda kelgusida ishlab chiqariladigan 
yuqori unumdor tizimlarga moslashishini ta’minlaydi. 440BX rusumli AGP- 
platforma bilan mos kelishi protsessorning mavjud tizimlarga o‘rnatish imkonini 
beradi va kompyuter bozorida yanada yangi kompyuterlar chiqarilishini 
jadallashtiradi.