Yaşlilikta Tedavi Kilavuzu indb

YAŞLILIKTA ENDOKRİNOLOJİK HASTALIKLARIN TEDAVİ KILAVUZU
Yaşlılarda lipid ölçümü ve tedaviye karar verme
Yaşlı popülasyonda dislipidemi tanısı yeterince konmamakta, tanı alan hastalar ise uygun bi-
çimde tedavi edilmemektedir. Yaşlılarda dislipidemi yönetimindeki başlıca sorunlar KVH riski 
hesaplamada kullanılan modellerin yaşlı popülasyon için yeterince duyarlı olmaması, sağlık çalı-
şanlarının yaşlılarda dislipidemi tedavisinin yararları hakkında bilgi sahibi olmaması ve ilaçların 
yan etkileri ile ilgili endişelerdir.  
Daha önce de belirtildiği gibi, klinik çalışmalar yaşlılarda dislipidemi tedavisinin orta yaştakilere 
benzer düzeyde ve bazen daha fazla risk azalması sağladığını göstermektedir. Yaşlılarda kardiyo-
vasküler hastalık riski daha fazla olduğu için, bu gruba primer ve sekonder koruma amaçlı ilaç 
başlanması daha fazla etkili olacaktır. Bu nedenle dislipidemi taraması 65 yaşından sonra risk fak-
törü aranmaksızın yılda bir kez yapılmalıdır. Dislipidemi tespit edilen yaşlılarda aşağıda belirtilen 
risk hesaplama yöntemine göre tedavi hedefleri belirlenmelidir. 
Yaşlılarda dislipidemi tedavi hedefleri
Diğer yaş gruplarında olduğu gibi, yaşlılarda da öncelikli hedef LDL kolesterol düzeyini düşür-
mektir. LDL Kolesterolü istenilen düzeye getirilen kişilerde ikincil hedef ise  non-HDL koleste-
rol düzeyini düşürmek olmalıdır. Non-HDL kolesterol hedefleri LDL kolesterol için belirlenen 
hedeflerden 30 mg/dl daha yüksektir. Tanı anında Trigliserid düzeyleri 500 mg/dl’nin üzerinde 
olanlarda öncelikle Trigliserid düşürücü tedavi hedeflenir.
Avrupa Kardiyoloji Derneği tarafınca geliştirilen Systematic Coronary Risk Evaluation (SCORE) 
hesaplama sistemi ile yaş , cinsiyet, sigara kullanımı, sistolik kan basıncı ve total kolesterol gibi 
risk faktörlerine göre, KVH riski yüksek popülasyonlarda 10 yıllık ölümcül aterosklerotik KVH 
(ASKVH) riski hesaplanmaktadır. Türk toplumu için uyarlanmış ve kabul edilebilir bir skor-
lama sistemi kullanıma girene kadar toplam kardiyovasküler risk değerlendirmesinde SCORE 
sisteminin kullanılması uygun olacaktır. Fakat SCORE sisteminde 65 yaşına kadar 5 veya 10’luk 
yaş aralıkları ile hastalar kategorize edilirken;  65 yaş üstü tüm hastaların aynı kategori içinde 
yer aldığı ve bu nedenle yaşlı popülasyon için riski saptamada ideal bir sistem olmadığını da 
belirtmek gerekir.
Tedavi öncesi risk değerlendirmesi
Daha önce tespit edilmiş KVH, Tip 1 veya Tip 2 diyabeti veya kronik böbrek hastalığı olanlar 
ile bireysel çok yüksek risk faktörü olanlar otomatik olarak çok yüksek riskli grup olarak kabul 
edilmelidir. Bu grup hastalarda ayrıca risk değerlendirmesi yapmak gerekmez, tedaviye direk baş-
lanır. Bu kişilerde LDL kolesterol hedefi <70 mg/dl olmalıdır. Bunlar dışında kalan hastalarda ise 
SCORE sistemine göre 10 yıllık fatal aterosklerotik olay riski tespit edilmeli ve tedavi hedefleri 
buna göre belirlenmelidir (Şekil-1, Tablo-1 ). LDL Kolesterol düzeyleri hedeflerin üzerinde olan 
düşük ve orta riskli hastalara öncelikle tedavi amaçlı yaşam tarzı değişiklikleri (TAYTD) başlanır. 
TAYTD sonrasında LDL Kolesterol düzeyleri hedef değerlere düşmezse ilaç tedavisi başlanmalı-
dır. SCORE risk hesaplamasına göre yüksek ve çok yüksek gruplar için ilaç tedavisi TAYTD ile 
birlikte başlanır.

---

125