I- QISM.
KIRISH. SODDA HAYVONLAR
1. Amyoba soxta oyoqlarining vazifasini ko‘rsating?
1) harakatlanish 2) ayirish 3) oziqniqamrabolish 4) ta‘sirnio‘tkazish
A) 1,2 B) 2,3 C) 1,3 D) 1,4
2. Amyoba tanasidan ortiqcha suv va zararli moddalar qaysi organoid ishtirokida chiqarib yuboriladi?
A) soxta oyoqlar B) anal teshigi
C) hazm vakuolalar D) qisqaruvchi vakuolalar
3. Amyobalarda oziq moddalar nima ta'sirida hazm bo‘ladi?
A) hazm shirasi B) yadro shirasi C) sitoplazma shirasi D) gormonlar
4. Amyobali suv tomchisiga osh tuzi qo‘shilsa nima kuzatiladi?
a) soxta oyoqlarini tortib oladi; b) soxta oyoqlarini otib chiqaradi; c) sharsimon shaklga kiradi; d) tanasi cho‘ziladi va ikkiga bo‘linadi
A) b, сВ) b, d С) а, с D) a, d
5. Amyobani ko‘payishida qanday jarayonlar kuzatiladi. Ketma-ketligi to‘g‘ri berilgan javobni aniqlang. a) yadro hajmi ortadi; b) yadro qobig‘i yemiriladi; c)yadro qismlari hujayraning 2 tomoniga teng taqsimlanadi; d) hujayraning 2 tomonida yadro hosil bo‘ladi; e) tanasi cho‘ziladi va 2ga bo‘linadi; f) yadro hajmi kamayadi; j) yadro qobig‘i qalinlashadi; k) yadro va amyoba tanasi barobar cho‘ziladi va 2ga bo‘linadi; m) hosil bo‘lgan hujayralarda qo‘shimcha yadro hosil bo‘ladi.
A) f,j,k,m B) a,b,c,d,e C) a,c,d,k,m D) b,f,j,k
6. Evglena va amyoba anabioz holatda nima hosil qiladi?
A) spora B) zigota C) sista D) tuxum hujayra
7. Evglenaga xos bo‘lmagan belgini aniqlang.
A) qizil "ko‘zcha" bo‘ladi
B) qobig‘iningostidakuydiruvchitanachalarjoylashgan
C) yadrovaxivchinibittadan
D) xlorofillpigmentlixromatoforlarimavjud
8. Evglenani qorong‘i joyda uzoq saqlansa ...
a) xlorofili yemiriladi; b) rangsizlanadi;
c) tayyor organik moddalar bilan oziqlanadi; d) organik moddalar og‘iz teshigi orqali kiradi; e) organik moddalarni tana yuzasi orqali shimib oladi; f) xlorofili donachalari sintezi kuchayadi
A) a, b, с, еВ) а, b, с, d С) с, d, f D) a, b, c, d, e, f
9. Evglenaning amyobadan farqi nimada?
A)
yadrosi bitta
B) qisqaruvchi vakuola ortiqcha suvni chiqarib yuboradi
C) tanasi doimiy shaklga ega
D) jinssiz ko‘payadi
10. Evglenaning pigmenti qayerda joylashadi?
A) xromoplastda B)xromoproteinda
C) xromatidada D) xromotoforda
11. Evglenaning qaysi organoidida,organik moddalar hosil bo‘ladi?
A) xromoplastlarida B) qizil ko‘zchasida
C) vakuolalarida D) xromatoforlarida
12. Evglena (1) va volvoks (2) tanasining shakli qanday ko‘rinishda bo‘ladi?
A) 1 duksimon; 2 noksimon
B) 1 noksimon; 2 duksimon
C) 1 duksimon; 2 sharsimon
D) 1 noksimon; 2 sharsimon
13. Dеngizlarda uchraydigan sodda hayvonlarni bеlgilang.
A)
oddiy amyoba, evglеna
B) leyshmaniya, triponosoma
C) forominifеra, nursimon soxta oyoqlilar
D) oddiy amyoba,
infuzoriya, bezgak paraziti
14. O‘rta Osiyoda rishta, bezgak paraziti, leyshmaniya kabi parazit hayvonlarning tugatilishiga qaysi olimlarning tadqiqotlari asos bo‘ldi?
A) J.A.Asimov, M.A.Sultonov
B) D.N.KashKarov, V.V.Yaxontov, M.A.Sultonov
C) D.N.Kashkarov, V.V.Yaxontov
D) L.M. Isayev, P.F.Borovskiy
16. Hujayra ichida parazitlik qiladigan sodda hayvonlarning bеlgilang?
A) triponosoma, lеyshmaniya B) volvoks, bеzgak paraziti
C) bеzgik paraziti, evglеna D) bеzgak paraziti, lеyshmaniya
17. Infuzoriya tanasining qaysi qismi bilan oldinga qarab harakatlanadi?
A) to‘mtoq qismi bilan B) ingichka uchi bilan
C) aylonasimon D) yon tomoni bilan
18. Infuzoriya tufelka keyingi tomonida qaysi organi joylashgan
A) og‘iz teshigi B) chiqaruv teshigi
C) katta yadro D) kiprikchalar
19. Katta va kichik yadroga ega jonivor?
A) amyoba B) nozema C) tufelka D) evglena
20. Koloniya tarkibidagi volvokslar o‘zaro nima orqali bog‘lanadi?
A) xivchinlar
B) endopiazmatik to‘r
C) yadro membranasining ipchalari
D) sitoplazmatik ipchalar
21. Kremniy skeletli sodda hayvonni aniqlang.
A) nursimonlar В) nozema
C) foraminifera D) ichburug‘
amyobasi
22. Lеyshmaniya, rishta va bеgak parazitini butunlay tugatilishi uchun qaysi olimlarning tadqiqotlari asos bo‘ldi ?
A) P.F.Borovskiy, B.A.Fеdchеnko
B) L.M.Isaev, V.V.Yaxontov
C) B.A.Fеlchеnko. V.V.Yaxontov
D) P.F.Borovskiy, L.M.Isaеv
23. Mamlakatimizda quyida bеrilgan hayvonlarning nechtaga yaqin turlari tarqalgan?
1) baliq; 2) suvda ham quruqlikda yashovchilar; 3) sudralib yuruvchilar; 4) hasharotlar
a) 11000 dan ortiq; b) 60 ga yaqin; g) 4ta; d) 70 ga yaqin; e) 3 ta; j) 972 ga yaqin
A) 1-g; 2-b; 3-d; 4-j B) 1-d; 2-е, 3-b; 4-a
C) 1-b; 2-g; 3-d; 4-j D) 1-j; 2-b; 5-d; 4-g
24. Noqulay sharoitda amyoba nima hosil qiladi?
A) Kapsula B) Finna C) Spora D) Sista
25. Noqulay sharoitda evglena nimaga aylanadi?
A) sporaga B) gametaga
C) sistaga D) zoosporaga
26. Nozema hasharotlarning qaysi turkumlari vakillarida parazitlik qiladi?
1) ikki qanotlilar; 2) to‘g‘ri qanotlilar; 3) tangachaqanotlilar; 4) pardaqanotlilar
A) 2,2 B) 2,3 C) 2,4 D) 3,4
27. Nozema qaysi hayvonlarda parazitlik qiladi?
A) kapalaklarda
B) tut ipak qurti va asalarilarda
C) pashshalarda
D) qisqichbaqalarda va o‘rgimchaksimonlarda
28. Nozema sodda hayvonlarning qaysi guruhiga mansub va u qayerda parazitlik qiladi?
A) xivchinlilar, tut ipak qurtida B) infuzoriya, asalarida
C) sporalilar, odam qonida D) sporalilar, tut ipak qurtida
29. Nozemaga xos bo‘lgan belgilarni ajrating?
a) harakatlanish organoidi bo‘lmaydi;
b) harakatlanish organoidi bo‘ladi; c) hazm organoidi bo‘lmaydi; d) hazm organoidi bo‘ladi; e) ayirish organoidi bo‘lmaydi; f) ayirish organoidi bo‘ladi; j) tut ipak qurti va asalari paraziti; k) odam paraziti
A) a, c, f, k B) b, d, f, k C) a, c, e, j D) b, d, e, j
30. Nozemaga xos bo‘lmagan belgilarni ajrating. a) harakatlanish organoidi bo‘lmaydi;
b) harakatlanish organoidi bo‘ladi; c) hazm organoidi bo‘lmaydi; d) hazm organoidi bo‘ladi; e) ayirish organoidi bo‘lmaydi; f) ayirish organoidi bo‘ladi; j) tut ipak qurti va asalari paraziti; k) odam paraziti
A) a, c, e, j B) b, d, f, k С) а, с, f, k D) b, d, e, j
31. Nursimonlar tanasi qaysi modda bor?
A) ohaktosh B) Ca C) kremniy D) fosfor
32. O‘rta Osiyo hududida uchramaydigan (a) va asosan shu hududda tarqalgan (b) hayvonlarni juftlab ko‘rsating? 1) ingichka barmoqli qo‘shoyoq 2) ko‘k sug‘ur 3) triton 4) soxta kurakburun 5) salamandra
A) a-1,2 b-3,4,5 B) a-3,5 b-1,2,4
C) a-2,5 b-1,3,4 D) a-1,3,4 b-2,5
33. Ohak konlari hosil qiluvchi organizmlarni ko‘rsating?
1) foraminifera2) nursimonlar 3) korall poliplar 4) Kalmar
A) 1,2 B) 1,3 C) 3,4 D) 2,4
34. Ohak konlarini hosil qilishda qatnashmaydigan organizmlarni ko‘rsating?
1) foraminifera 2) nursimonlar 3) korall polip 4) Kalmar
A)1,2 B) 1,3 C) 3,4 D) 2,4
35. Ohak chig‘anoqli (I) va kremniy skeletli (II) sodda hayvonlar va ularning ahamiyatini aniqlang. 1. nursimonlar; 2. foraminifera; a) ohaktosh konlarini hosil qilgan; b) jilvir qog‘oz tayyorlashda foydalaniladi; c) metallarni silliqlashda foydalaniladi; d) zeb-ziynat buyumlari tayyorlanadi
A) I-1, a; II - 2, b, с B) I - 2, b, с; II - 1, a,d
C) I - 1, b, c; II - 2, a, d D) I-2, a; II - 1, b, с
36. Ohak chig‘anoqli soxta oyoqlilarning vakilini aniqlang.
A) nursimonlar B) nozema
C) foraminifera D)ichburug‘ amyobasi
37. Qanday jarayonda tufelkaning kichik yadrosi muhim rol o‘ynaydi ?
A) ta‘sirlarni sezish B)
oziqlanish, ko‘payish
C) nafas olish, ko‘payish D) ko‘payish
38. Qaysi olim hayvonlarni o‘rganishni boshlab bergan(a), bir hujayrali hayvonlarni kashf etgan(b), hayvonlarni sistemaga solib o‘rganishni(v) taklif etgan?
1) Ibn Sino; 2) A.Levenguk; 3) Arastu; 4) K.Linney;
A) a-1,b-2,v-3 B) a-2, b-1,v-4
C) a-3, b-2, v-4 D) a-4; b-2, v-1
39. Qaysi olimlar umurtqasiz hayvonlarni o‘rganish asosida katta tadqiqotlar olib borishgan?
A) A.M.Muhammadiеn, S.N. Alimuhamеdov
B) V.V.Yaxontov, R.O.Olimjonov
C) M.A.Sultonov, A.T.To‘laganov
D) barcha javoblar to‘g‘ri
40. Qaysi olimlarning tadqiqotlari natijasida O‘rta Osiyoda rishta, bezgak, leyshmaniyani qo‘zg‘atuvchi hayvonlar tugatildi?
A) I.Isayev, P.Borovskiy
B) T.Zohidov, O.Bogdanov
C) S.Alimuhamedov, M.Sultonov
D) A.Muhammadiyev, V.Yaxontov
41. Qaysi sodda hayvon ichakda parazitlik qiladi?
A) nozema B) ichburug‘ amyoba
C) leyshmaniya D) tripanosoma
43. Qaysi sodda hayvon koloniyasi diametri 1mm bo‘ladi?
A) evglena B) volvoks C) infuzoriya D) forominifera
44. Qaysi sodda hayvon odam teri hujayralarida parazitlik qiladi?
A) nozema B) ichburug‘ amyobasi
C) leyshmaniya D) tripanosoma
45. Qaysi sodda hayvon qon zardobida parazitlik qiladi?
A) nozema B) ichburug‘ amyobasi
C) leyshmaniya D) tripanosoma
46. Qaysi sodda hayvonlar qon zardobida (1) va qonning eritrotsitlarida (2) yashaydi?
a) leyshmaniya; b) tripanosoma; c) bezgak paraziti; d) askarida lichinkasi
A) 1 a; 2 d B) 1 c; 2 b C) 1 d; 2 a D) l b; 2 с
47. Qaysi sodda hayvonlar uchun 2 ta yadro xos?
A) sproralilar B) volvoks C) meduzalar D) infuzoriyalar
48. Qon zardobi (a) va shaklli elementlarida (b) parazitlik qiluvchi organizmlarni aniqlang.
1) ichburug‘ amyobasi; 2) bezgak paraziti; 3) tripanosoma; 4)
leyshmaniya
A) a-1, b-2 B) a-2, b-3 C) a-3, b-4 D) a-3, b-2
49. Qon zardobida yashovchi parazit?
A) nozema B) triponosoma
C) leyshmaniya D) ichburug‘ amyoba
50. Quyidagilardan qaysi biri hujayra ichi parazitlari hisoblanadi?
A) bezgak, leyshmaniya B) tripanasoma, ildizog‘iz
C) jigar qurti, ichburug‘ amyobasi D) exinokokk, askarida
51. Sitoplazmasida xromatoforlari bo‘ladigan hayvonlarni bеlgilang.
A) evglеna, amyoba B) tufelka, volvoks
C) amyoba, tufеlka D) volvvoks, evglеna
52. Sodda hayvonlarda yo‘q…?
A) organoidlar B)modda almashinuvi
C)jinsiy ko‘payish D) to‘qimalar
53. Soddahayvonlarningengqadimgiajdodinianiqlang.
A) infuzoriyalar B) yashil xivchinlilar
C) soxtaoyoqlilar D) sporalilar
54. Soddahayvonlarninghujayrasiko‘phujayralilarningbittahujayrasidannimabilanfarqlanadi?
A) hujayrasifaqatbittahayotiyjarayonda (ko‘payishda) qatnashadi
B) hujayrasidabarchahayotiyjarayonlarsodirbo‘ladi
C) yadrosibo‘lmaydi
D) ko‘payishdavamoddaalmashinuvidaqatnashmaydi
55. Soddahayvonlarningqaysisinfivakillarifaqatparazitlikqilibhayotkechiradi?
A) xivchinlilarB) infuzoriyalar
C) soxtaoyoqlilarD) sporalilar
56. Soxtaoyoqlilargamansubbo‘lmaganhayvonnianiqlang?
A) foraminiferaB) ichburug‘ amyobasi
C) nursimonlarD) nozema
57. Sporalilarhujayrasida ... bo‘ladi.
A) yadro, hujayramembranasi
B) yadro, hazmvakuolasi, sporasi
C) hujayramembranasi, ayirishorganoidi
D) hazm, ayirish, harakatlanishorganoidlari
58. Sporalilar sinfi vakillarida qaysi organoidlar bo‘lmaydi?
1)
harakatlanish; 2) hazm qilish; 3) ayirish; 4) mitoxondriya
A) 1, 2, 4 В) 1, 2, 3 С) 1, 3, 4 D) 2, 3, 4
59. Sporalilar sinfiga xos xususiyatlar;
A) harakatlanish, hazm qilish va ayirish organoidlari bo‘lmaydigan
B) harakatlanish, hazm qilish organoidlari bo‘ladi
C) erkin yashovchi
D) ayirish organoidlari bo‘ladi
60. Tana shakli o‘zgaruvchan bo‘lgan parazit?
A) oddiy amyoba B) foraminifera
C) ichburug‘ amyobasi D) tripanosoma
61. Tripanosoma (a), leyshmaniya(b)ni tarqalish joyini belgilang.
1) tropik mamlakatlar; 2) O‘zbekiston janubida; 3) tropik Afrikada; 4) O‘zbekiston shimolida.
A) a-1; b-2,4 B) a-3; b-1, 2 C) a-3; b-2 D) a-1, 2; b-3
62. Tufelka sitoplazmasida qaysi organizm yashaydi va uni ozuqa bilan ta‘minlaydi?
A) amyoba B) xlamidomonada
C) xlorella D) evglena
63. Tufelka tanasida qaysi organoidlari ikkitadan bo‘ladi?
A) yadro va qisqaruvchi vakuolalar
B) yadro va hazm vakuolalari
C) hazm va qisqaruvchi vakuolalar
D) yadro, qisqaruvchi vakuolalar va mitoxondriya
64. Tufelkaga xos bo‘lmagan belgini aniqlang.
A) tanasi kipriklar bilan qoplangan
B) halqum va chiqaruvchi teshigi mavjud
C) kuydiruvchi
tanachalar mavjud
D) ektodermaqavatidaxivchinlihujayralarmavjud
65. Tufelkaga xos emas?
A) tanasi kipriklar bilan qoplangan
B) halqum va chiqaruv teshigi mavjud
C) kuydiruvchi tanachalar mavjud
D) tanasida xivchinlar mavjud
66. Tufelkaning katta yadrosi qanday shaklga ega?
A) loviyasimon B) ovalsimon C) yumaloqsimon D) ipsimon
67. Tufelkaning necha juft qisqaruvchi vakuolasi bo‘ladi?
A) 2 B)1 C) 4 D) bo‘lmaydi
68. Tufelkaning qisqaruvchi vakuolasidan qaysi mahsulot chiqarib yuboriladi?
A) hazm bo‘lmagan mahsulotlar B) gametalar
C) suv va moddalar almashinuvining mahsulotlari
D) kislorod va jinsiy hujayralar
69. Tufelka qaysi tipga mansub?
A) soxta oyoqlilar B) xivchinlilar C) infuzoriyalar D) sodda hayvonlar
70. Tuzalmaydigan yara hosil qiluvchi parazitni aniqlang.
A)tripanosoma B) leyshmaniya
C) ichburug‘ amyobasi D) nozema
71. Umurtqasiz hayvonlarda parazitlik qiluvchi organizmni belgilang?
A) ichburug‘ amyobasi B) tripanasoma
C) leyshmaniya D) nozema
72. Uyqu kasalligini keltirib chiqaradigan xivchinli parazitni aniqlang.
A) lyambliya B) tripanosoma
C) leyshmaniya D) leyshmaniya, iskaptopar orqali
73. Volvoksning ta'sirlanishi qanday o‘tadi?
A) hujayrasi sharsimon shaklga kiradi
B) suvning yorug‘ tushib turgan tomoniga qarab harakat qiladi
C) xivchinlarini tashlab, qalin
qobiqli sista hosil qiladi
D) tayoqchasimon tanachalarini otib chiqaradi
74. Xivchinlari yordamida harakatlanuvchi bir hujayrali organizmlarni belgilang?
1) volvoks 2) ayrim bakteriyalar 3) xlorella 4) xlamidomonada 5) evglena
A) 1,2,3 B) 1,3,4,5 C) 1,2,4,5 D) 2,3,5
75. Yashil evglena va tufelkaning binar bo‘linishida farq kuzatiladimi?
A) yo‘q, ular bir xil uzunasiga bo‘linadi
B) ha, evglena - uzunasiga, tufelka -ko‘ndalangiga bo‘linadi
C) yo‘q, ular bir xil ko‘ndalangiga bo‘linadi
D) ha, evgilena - ko‘ndalangiga, tufelka -uzunasiga bo‘linadi
76. Qaysi sodda hayvonlar uchun 2 ta yadro xos?
A) sporalilar B) volvoks
C) xivchinlilar D) infuzoriylar
77. Qaysi hayvon koloniyasida hujayralar mustaqil hayot kechirish xususiyatini yo‘qotmagan bo‘ladi? A) volvoks B) aktiniya C) aureliya D) evgelena