B. A. Davlatov

- 54 -
- 54 -
A)25     B)50     C)75     D)20 
 
67. Jo‘mrak bilan tutashtirilgan ikkita idish bor. Jumrak yopiq. 
Birinchi idishdagi gazning bosimi P
1
  va  hajmi  V
1
 bo‘lib, ikkinchi 
idishdagi bosim P
2
  va  hajmi  V
2
  ga  teng.  Jumrak  ochib 
yuborilgandan so‘ng idishlarda qanday bosim yuzaga keladi? 
Temperatura o‘zgarmas deb olinsin. 
A)
(
)(
)
2
1
1
2
2
1
V
V
V
V
P
P
+
-
+
     B)
(
)(
)
2
1
2
1
2
1
V
V
V
V
P
P
+
+
+
 
C)
2
1
2
2
1
1
V
V
V
P
V
P
+
+
     D)
(
)(
)
2
1
2
1
1
2
V
V
V
V
P
P
+
-
-
 
 
68. Silindrik idish to‘siq orqali uch qismga bo‘lingan, qismlarning 
hajmlari V
1
,  V
2
  va  V
3
 ga teng bo‘lib, ularda P
1
,  P
2
  va  P
3
 bosimli 
gazlar bor. Agar temperatura o‘zgarmay qolsa, to‘siqlarni olgandan 
keyin idishdagi bosim nimaga teng bo‘ladi. 
A)
3
2
1
3
3
2
2
1
1
V
V
V
V
P
V
P
V
P
+
+
+
+
     B)
3
2
1
3
3
2
2
1
1
V
V
V
V
P
V
P
V
P
-
-
+
+
 
C)
3
2
1
3
3
2
2
1
1
V
V
V
V
P
V
P
V
P
+
+
-
-
     D)
3
2
1
3
3
2
2
1
1
V
V
V
V
P
V
P
V
P
-
-
-
-
 
 
69. 20 m chuqurlikdagi ko‘lning tubidan havo pufakchasi suv sirtiga 
ko‘tarilganda, uning hajmi necha marta ortadi? T=const, g=10 m/s
2
 
A)20     B)10     C)7     D)3 
 
70. Ko‘lning tubidagi havo pufagi suvning yuziga chiqqanda uning 
hajmi 3,5 marta ko‘paygan bo‘lsa, ko‘lning chuqurligi nеcha mеtr 
bo‘ladi? T=const, g=10 m/s
2
 
A)5     B)10     C)15     D)25 
 
71. Havo pufakchasi  suv havzasining tubidan suv yuziga 
chiqquncha 5 marta kattalashdi. Havzaning chuqurligi qanday (m)? 
T=const 
A)40     B)30     C)20     D)8 
 
45. Gaz qonunlari 
Izotermik jarayon 
 
1. Izotermik jarayon deb qanday jarayonga aytiladi? 
A)doimiy bosim ostida     B)doimiy hajmda 
C)doimiy haroratda     D)doimiy issiqlik sig‘imida 
 
2. Boyl – Mariott ideal gaz parametrlari uchun qanday bog‘lanishni 
o‘rgangan? 
A)P~V     B)P~1/V     C)P~T     D)V~T 
 
3. Izotermik jarayonda gazning bosimi 2 marta ortdi. Bunda gaz  
molekulalarining o‘rtacha kvadratik tezligi qanday o‘zgardi? 
A)2 marta ortdi     B)2 marta kamaydi 
C)o‘zgarmaydi     D)4 marta kamaydi 
 
4.  Chizmadagi  grafikda  uchta  izoterma 
tasvirlangan.  Ulardan  qaysi  biri  eng  yuqori 
temperaturaga mos keladi? 
A)1     B)2     C)3     D)T
1
=T
2
=T
3
 
 
5.  Silindrdagi  gazning siqilish jarayoni 
qanday jarayon deb ataladi? Gazning hajmi 
va haroratining o‘zgarishi grafikda berilgan. 
A)izoxorik     B)adiabatik 
C)izotermik     D)izobarik 
 
6. Izotermik jarayonda gaz bosimi 6 marta kamaysa, idishdagi 
molekulalar konsentratsiyasi qanday o‘zgarishini toping. 
A)3 marta kamayadi     B)6 marta kamayadi 
C)3 marta oshadi     D)6 marta oshadi 
 
7. Ideal gaz 10
5
  Pa  bosimda  1  m
3
 hajmni egallaydi. Temperatura 
o‘zgarmaganda, shu gaz 0,2 MPa bosimda qanday hajmni egallaydi 
(m
3
)? 
A)0,2     B)0,05     C)0,5     D)5 
 
8.  Rasmda  muayyan  massali  ideal  gaz 
bosimining hajmga bog‘lanish grafigi keltirilgan. 
Grafikning qaysi  nuqtasi  gazning  maksimal 
temperaturasiga to‘g‘ri keladi? 
A)1     B)2     C)3     D)4 
 
9. Rasmda muayyan miqdordagi gaz bosimining 
hajmiga  bog‘lanish  grafigi  keltirilgan. 
Grafikning qaysi nuqtasi ideal gazning minimal 
temperaturasiga to‘g‘ri keladi? 
A)1     B)2     C)3     D)4 
 
10. Ballondagi gazning bir qismi ishlatilganda bosimi 75 % ga 
kamaygan bo‘lsa, uning massasi necha marta kamaygan? T=const 
A)1,4     B)1,33     C)4     D)2 
 
11. Izotermik jarayonda ideal gazning bosimi 4 marta kamaydi. 
Gazning konsentratsiyasi qanday o‘zgaradi? 
A)o‘zgarmaydi     B)4 marta ortadi 
C)4 marta kamayadi     D)16 marta ortadi 
 
12. Qaysi jarayonda molekulalarning o‘rtacha kinetik energiyasi 
o‘zgarmaydi? 
A)izobarik     B)izoxorik     C)izotermik     D)adiabatik 
 
13. O‘zgarmas temperaturada gazning bosimi 362 mm.Hg dan 1 
atm gacha o‘zgarsa, uning hajmi necha marta o‘zgaradi? 
A)1,4     B)2,1     C)1,9     D)1,2 
 
14. Normal atmosfera bosimi sharoitida ideal gaz 50 l  hajmni 
egallaydi. Agar bosim 5 marta ortsa, gaz qancha hajmni egallaydi 
(l)? T=const 
A)2     B)3     C)4     D)10 
 
15. Rasmda tasvirlanganidek gaz 1 – holatdan 2 – 
holatga o‘tganda, uning bosimi necha marta 
o‘zgaradi? 
A)4 marta ortadi     B)4 marta kamayadi 
C)o‘zgarmaydi     D)2 marta ortadi 
 
16. Porshen silindr balandligining 1/3 qismiga tushirilsa, undagi 
gazning bosimi necha marta ortadi? T=const 
A)1,5     B)3     C)2     D)4 
 
17. Izotermik jarayonda gaz bosimi 3 marta kamaydi. Bunda gaz 
konsentratsiyasi qanday o‘zgaradi? 
A)o‘zgarmadi     B)3 marta ortdi 
C)3 marta kamaydi     D)9 marta kamaydi 
 
18. Ideal gaz 6 l hajmdan 4 l hajmgacha izotermik siqildi. Bunda 
gazning bosimi 0,95 normal atmosferaga ortdi. Gazning dastlabki 
bosimini toping (Pa). 
A)1,9·10
5
     B)1,8·10
5
     C)1,5·10
5
     D)1,6·10
6
 
 
19. Normal bosimda turgan velosiped kamerasi nasos yordamida 25 
marta damlanib, 2 atm ga keltirildi. Nasos silindrining hajmi 
kamera hajmidan necha marta kichik? T=const 
A)25     B)50     C)2     D)100 
 
20.  Gaz  V
1
 hajmdan V
2
 gacha izotermik siqilganda, bosim ∆P 
miqdorga ortdi. Boshlang‘ich P bosimni toping. 
A)
P
V
V
V
P
2
1
2
D
-
=
     B)
P
V
V
V
P
2
1
1
D
-
=
 
C)
P
V
V
P
2
1
D
=
     D)
P
V
V
V
V
P
2
1
2
1
D
-
+
=
 
 
21. Uzunligi h bo‘lgan  yopiq  silindrik 
idishni  ishqalanishsiz  siljiydigan  porshen 
teng ikkiga ajratib turibdi. Porshen shu 
vaziyatda  mahkamlab  qo‘yilgan  holda, 
silindrning har ikkala yarmi ideal gaz bilan 
to‘ldirildi.  Bunda bir  tomondagi  bosim 

---

@FizikaTermiz                                                                                                                                                                            Bahodir Davlatov 
@FizikaTermiz                                                                                                                                                                            Bahodir Davlatov