B. A. Davlatov

66. Potensiallar ayirmasi bilan kuchlanganlik orasidagi 
bog‘lanish 
 
1. Elektrostatik maydonda potensial yuqoriga ortib bormoqda. 
Maydon kuchlanganligi qaysi tomonga yo‘nalgan? 
A)pastga     B)yuqoriga     C)o‘ngga     D)yo‘nalishga ega emas 
 
2. Zaryadlangan ikkita parallel plastina orasidagi masofa 8 cm, 
potensiallar ayirmasi 80 V bo‘lsa,  maydon kuchlanganligini 
aniqlang (V/m). 
A)10
4
     B)10
3
     C)3·10
4
     D)2·10
4
 
 
3. R radiusli sfera zaryadining sirt zichligi σ ga teng. Sfera ichidagi 
potensialni toping. 
A)σ/(ε
o
R)     B)σ/(2ε
o
R)     C)σR/ε
o
     D)0 
 
4. Keltirilganlardan modda ichidagi nuqtaviy zaryad potensiali 
ifodasini ko‘rsating. 
A)
r
q
4
1
o
e
pe
     B)
r
q
4
1
o
pe
     C)
r
q
4
1
2
o
e
pe
     D)
2
2
o
r
q
4
1
e
pe
 
 
5. Biror nuqtaviy zaryad o‘zidan r
o
 masofada potensiali φ
o
 bo‘lgan 
maydon hosil qiladi. Zaryaddan 4r
o
  masofadagi  potensialni 
aniqlang. 
A)4φ
o
     B)r
o
φ
o
     C)4r
o
φ
o
     D)φ
o
/4 
6.  Rasmda  elektr  maydon  potensiauning 
koordinataga bog‘lanish grafigi keltirilgan. Qaysi 
qismlarda maydon kuchlanganligi nolga teng? 
A)1–2; 2–3     B)4–5     C)3–4; 5–6     D)2–3; 4–5 
 
7. Biror nuqtaviy zaryaddan 20 cm masofadagi nuqtada potensial 
120 V ga teng bo‘lsa, 30 cm masofadagi nuqtada potensial nimaga 
teng bo‘ladi (V)? 
A)180     B)120     C)80     D)60 
 
8.  Biror nuqtaviy zaryad  potensiali zaryaddan  qaralayotgan 
nuqtagacha bo‘lgan masofa 4 marta ortganda qanday o‘zgaradi? 
A)4 marta ortadi     B)16 marta ortadi 
C)4 marta kamayadi     D)2 marta kamayadi 
 
9. Elektr zaryadi 1,25·10
–12
  C  bo‘lgan  va  radiuslari  1  mm  dan  8  ta  
simob tomchilari qo‘shilib, bitta tomchi hosil bo‘ldi. Katta tomchi 
potensiali topilsin (V). 
A)36     B)38     C)45     D)28 
 
10. Nuqtaviy zaryadning bir jinsli muhitdagi elektr maydonining 
ekvipotensial sirtlari qanday shaklda bo‘ladi? 
A)sfera     B)tekislik     C)silindr     D)konus 
 
11. 9 cm radiusli sharning sirtida 0,1 nC musbat zaryad tekis 
taqsimlangan.  Sharning markazidagi  kuchlanganlik (V/m)  va 
potensial (V) ni toping. 
A)1,1; 10     B)200; 10     C)0; 10     D)110; 10 
 
12. +q musbat zaryad maydoniga –q manfiy 
zaryad joylashtirildi.  Rasmda tasvirlangan A 
nuqtada elektr  maydon kuchlanganligi E va 
potensiali φ qanday o‘zgarishini aniqlang. 
A)E kamayadi, φ ortadi     B)ikkalasi ham ortadi 
C)E ortadi, φ kamayadi     D)ikkalasi ham kamayadi 
 
13. Quyida keltirilgan formulalardan qay biri bir jinsli elektr 
maydonga  joylashtirilgan  q  zaryadga  ta’sir  etuvchi  kuchni 
ifodalashi mumkin? l)F=qυB; 2)F=IlB; 3)F=qE; 4)F=qU/d 
A)1; 2     B)2; 3     C)3; 4     D)2 
 
14. Kuchlanganligi 600 V/m bo‘lgan bir jinsli elektr maydonda bitta 
kuchlanganlik chizig‘ida olingan, orasidagi masofa 2 cm bo‘lgan 
ikki nuqta potensiallarining farqi nimaga teng (V)? 
A)600     B)12     C)6     D)1200 
 
15. R radiusli ichi kovak metall shar musbat zaryadlangan. Shar 
markazidagi potensial φ
1
 va markazdan R/2 masofadagi nuqtaning 
potensiali φ
2
 orasidagi bog‘lanish qanday? 
A)φ
2
=2φ
1
     B)2φ
2
=φ
1
     C)φ
2
=φ
1
     D)4φ
2
=φ
1
 
 
16. Zaryadlari 2 nC dan bo‘lgan ikkita nuqtaviy bir xil ishorali 
zaryadlar bir – biridan 20 cm masofada turibdi. Zaryadlar orasidagi 
masofaning o‘rtasidagi nuqtada maydon potensiali nimaga teng 
bo‘ladi (V)? 
A)0     B)180     C)320     D)360 
 
17.  Radiusi  R  bo‘lgan  zaryadlangan shar  4R  radiusli 
zaryadlanmagan sharga tekkizilsa, birinchi va ikkinchi sharlardagi 
zaryadning sirt zichliklari σ
1
 va σ
2
 qanday munosabatda bo‘ladi? 
A)σ
1
=4σ
2
     B)σ
1
=2σ
2
     C)σ
1
=σ
2
     D)4σ
1
=σ
2
 
 
18.  Radiusi R  bo‘lgan  zaryadlangan shar  R/2 radiusli 
zaryadlanmagan sharga  tekkizilsa,  birinchi sharning potensiali 
necha marta kamayadi? 
A)1,2     B)1,5     C)2     D)o‘zgarmaydi 
 
19. Teng radiusli va bir – biridan uzoq masofada joylashgan ikki 
metall shar φ
1
  va  φ
2
 potensiallargacha zaryadlanib, ingichka sim 
bilan tutashtirilsa, ularning umumiy potensiali qanday bo‘ladi? 
A)(φ
1
+φ
2
)/2     B)φ
1
+φ
2
     C)φ
1
φ
2
/(φ
1
+φ
2
)     D)2φ
1
φ
2
/(φ
1
+φ
2
) 
 

---

@FizikaTermiz                                                                                                                                                                            Bahodir Davlatov 
@FizikaTermiz                                                                                                                                                                            Bahodir Davlatov