XII bob. DUNYO IQLIM IDAGI GLOBAL M UAMMOLAR
12.1. Global isish haqida
H ozirgi davrda insoniyat uchun eng katta x a v f global isish xav-
fidir. Global isish m uam m osi yoki pam ik effektiga asosiy sabab,
atm osferaga har xil gazlarning k o ‘p chiqarilishi
yoki antropogen oqi-
batlar ta ’siridir.
Sivilizasiya natijasida sanoat va texnika rivojlandi, avtom obil-
lar soni keskin k o ‘paydi, o ‘rm onlar, o ‘tloqlar
kam ayishi sababli
atm osferada karbonat angidrid gazi m iqdori oshdi. Sanoat chiqin-
dilarining qayta ishlanm asligi ham atm osferada karbonat angidrid
gazining oshib ketishiga olib kelm oqda, shunday ekan, u yoki bu tarz-
da hosil b o ig a n karbonat angidrid va boshqa
zararli gazlar havoda
tarqaladi, ularning k o ‘zga k o ‘rinm aydigan zararlari g ‘ira-shira parda-
lar hosil qilib, havoda m uallaq suzib yuradi.
T oshko‘m irni yoqish natijasida ham k o ‘proq karbonat angidrid
gazi havoga uchib chiqm oqda. X itoy dunyoda o ‘z sanoati uchun eng
k o ‘p to sh k o ‘m ir ishlatadigan m am lakatlardan
biri boMganligi uchun
eng k o ‘p atm osferaga zaharli gazlam i chiqarm oqda. X itoydagi Jeneral
M otors (G eneral M otors) avtom obil kom paniyasi 2 0 0 3 -2 0 12-yillar-
da avtom obil sotishi 18% ga oshiriladi, bu faqat X itoygagina tegishli
em as, balki dunyodagi barcha sanoati rivojlangan
m am lakatlar ham
bu borada “o ‘z hissa” larini q o ‘shmoqdalar.
Bugungi kunda iqlim ning o ‘zgarib borishi insoniyat oldidagi eng
dolzarb m uam m olardan biri b o ‘lib kelm oqda. 1990-yilda A Q SH
prezidentiga parnik effekti yoki dunyoning isib borishi haqida 49
ta N obel m ukofotlari sovrindorlari m urojaat etdi.
U lar X X I asrdagi
eng dahshatli xav f-x atar global isish yoki parnik effektiga to ‘xtalib,
antropogen ta ’sirida eng kuchli, xavfli o ‘zgarishlar yuz berishini
ta ’kidlashdilar va bu borada eng katta ilmiy ishlar olib borilm oqda.
Parnik
effektining
Dostları ilə paylaş: 
