Bajardi: Turanboyev Miraziz

Men o’qigan asarlar ro’yxati
Xudoyberdi To’xtaboyev: “Quyonlar saltanati”, “Sariq devni minib”.
O’tkir Hoshimov: “Daftar hoshiyasidagi bitiklar”, “Dunyoning ishlari”.
Tohir Malik: “Umidimiz yulduzlariga”.


Glossariy
1. Mineral (frans. mineral — ruda) — Yer (va boshqa kosmik jismlar)ning sirti va ichida fizikkimyoviy jarayonlar natijasida hosil boʻlib, kimyoviy tarkibi va fizik xususiyatlari bir biriga oʻxshash boʻlgan tabiiy jism; asosan, togʻ jinslari, ruda va meteoritlarning tarkibiy qismi.
2. Tugʻma minerallar - tabiatda sof holda uchraydigan kimyoviy elementlar. 30 dan ortiq kimyoviy element (xususan, metallar) Yer pustila Tugʻma minerallar holida uchraydi.
3. Sulfidlar — oltingugurtning metallar, shuningdek, metallmaslar (V, Si) bilan hosil qilgan birikmalari. Koʻpgina sulfidlar — tabiiy minerallar, mas, pirit FeS2, molibdenit MoS2 sfalerit ZnS. Sulfidning 2 qatori bor: oʻrta (normal) — umumiy formulasi Me2S, nordon (gidrosulfidlar) — umumiy formulasi MeHS (Me — bir valentli metall.).
4. Sulfatlar — sulfat kislota tuzlari. Bu kislota 2 qator tuzlar hosil qiladi — oʻrtacha yoki normal S, mas, ammoniy sulfat (NH4)2 SO4 va nordon sulfat yoki gidrosulfatlar, mas, natriy gidrosulfat NaHSO4.
5. Fosfatlar — fosfat kislota tuzlari va efirlari. Ortofosfat va polimer (yoki kondensatlangan) F.ga boʻlinadi. Kondensatlangan F. tetraedrik [RO4]3~ guruxlarning oʻzaro birlashish usuliga koʻra polifosfatlar, metafosfatlar va ultrafosfatga boʻlinadi.
6. Oksidlar va Gidroksidlar sinfiga metallar va yarim metallarning kislorod, gidroksil guruh yoki suv bilan birikkan birikmalaridan tashkil topgan minerallar kiradi. Bu turdagi birikmalardan 30 ga yaqin kimyoviy elementlar hosil qilish mumkin. Oksidlar va Gidroksidlar sinifida 200 ga yaqin minerallar mavjud.
7. Xromatlar — xromat kislotalarning tuzlari. Ishqoriy muhitda barqaror; kislotali muhitda dixromat larta aylanadi. Kaliy xromat va natriy xromat muxim ahamiyatga ega.