Bank faoliyati indd

 

---

104
joriy likvidlik 
ko‘rsatkichini o‘tgan oxirgi besh yil davr maboynida mam-
lakatimizning yirik va kichik tijorat banklari misolida ko‘rib chiqamiz. 
O‘zbekiston Respublikasida joriy likvidlik ko‘rsatkichining minimal miqdori 
30% miqdorida belgilangan. 
Joriy likvidlik koef
fi
tsiyentini hisoblashda tijorat banklarning oxirgi 5 yil, 
ya’ni 2005–2009-yillar maboynidagi yillik balanslaridan foydalaniladi. Maz-
kur koyef
fi
tsentni hisoblashda O‘zbekiston Respublikasi Markaziy bankining 
metodikasi, shuningdek, jalb qilingan mablag‘lar va aktivlarning muddati va 
miqdori bo‘yicha tarkibiy ma’lumotlari asos qilib olindi. Shuningdek, hisob-
langan ma’lumotlar asosida joriy likvidlik koef
fi
tsiyentining 2005–2009-yil-
lar maboynida dinamikasi o‘rganib chiqildi. 
Joriy likvidlik
koyef
fi
tsiyentini hisoblashda quyidagi ko‘rsatkichlardan 
foydalanildi:
1) O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki metodikasi orqali hisobla-
nadigan likvidli aktivlar, yaqin 30 kun muddatga milliy va chet-el valyutasida 
berilgan kreditlar (hech bo‘lmaganda bir marta prolongatsiya qilingan ssu-
dalar bundan mustasno), shuningdek, bank foydasiga bo‘lgan yaqin 30 kun 
ichida amalga oshiriladigan to‘lovlar;
2) Talab qilib olinguncha bo‘lgan majburiyatlar – O‘zbekiston Respub-
likasi Markaziy banki metodikasi orqali hisoblanadi, bunda boshqa kredit 
tashkilotlaridan 30 kun muddatga olingan kreditlar va bank tomonidan 30 
kun muddatda majburiyatlarni o‘z zimmasiga olish bo‘yicha kafolat va ka
fi
l-
liklarning 50% ni ham o‘z ichiga oladi.
Yuqoridagi ko‘rsatkichlar Markaziy bankning metodikasi bo‘yicha va ti-
jorat banklarning balans ma’lumotlari asosida hisoblandi. 2010–2011-yillar 
moboynida tijorat banklarining joriy likvidlik koef
fi
tsiyentlari yillar bo‘yicha 
quyidagicha bo‘lganligi aniqlandi. 
8.1- jadval