Tizimning funktsional tuzilishining xususiyatlari
"Prospects of Development of Science and Education" Conference Proceedings
24 September 2021
www.openscience.uz
251
Rasmni qayta ishlash quyidagi bosqichlarni o’z ichiga oladi: 1) barmoq izlarini
identifikatsiya qilish tizimiga tasvir kiritish; 2) tasvirni tahlil qilishning quyi tizimida
rastr shovqinni bartaraf etish uchun, shuningdek, pappillar naqshlarining orqa
qismlarini kesish yoki yopish kabi odatdagi rasm buzilmalarini bartaraf etish uchun
qayta ishlanadi; 3) tasvirni tahlil qilishning quyi tizimida, tugatish va bifurkatsiya
kabi ananaviy funktsiyalar barmoq izini yanada ko’proq tan olish uchun tanlanadi; 4)
tasvirni tahlil qilish tizimida ananaviy funktsiyalarning parametrlari tartiblangan
bo’lishi kerak; 5) identifikatsiya qilishning quyi tizimida maxsus nuqtalarning mutlaq
parametrlari barmoq izini skanerlashda barmoqning parallel uzatish va aylanishining
ta’sirini oldini olish uchun nisbatan parametrlarga aylanadi; 6) mavjud bo’lgan
barmoq izlari asosida barmoq izining tan olinishi bazada saqlangan har bir barmoq
izining har bir nuqtasining nisbiy parametrlariga asoslanadi.(1.4-rasm)
Tizimni yaratish maqsadini asoslash Strukturaviy tasvirni tahlil qilish vazifalari
rastrlardan vektorizatsiya qilishdan tasvirni tanib olishgacha bo’lgan keng ko’lamdagi
dasturlarga ega. Strukturaviy tasvirni tahlil qilish ulardagi tizimli elementlarni,
masalan, chiziq, mintaqa, ixcham element (harf) va hokazolarni tanlashni o’z ichiga
oladi.
Hozirgi vaqtda ishonchli axborot muhofazasi muhim axborotlarni saqlash va
qayta ishlash uchun tizimlarni tanlab olish kerak bo’lgan asosiy mezonlardan biri
hisoblanadi. Buning sababi shundan iboratgi, bunday tizimlarga ruxsatsiz kirish
ehtimoli mavjud, chunki ular INTRANET tarmog’i orqali ulangan boshqaruv
tizimlari bilan keng axborotga ega. Shuning uchun axborot xavfsizligi ularning
rivojlanishida muhim qadam bo’lishi kerak.
Inson tanasining biometrik parametrlari, xususan, barmoq izlari asosida
himoyalanish bir qator shubhali tomonlarga ega: foydalanish qulayligi, qulaylik va
ishonchlilik. Barcha identifikatsiyalash jarayoni juda kam vaqt talab etadi va bu
tizimni ishlatadiganlar tomonidan harakat qilishni talab qilmaydi. Tadqiqotlar shuni
ko’rsatdiki, shaxsni aniqlash uchun barmoq izi barcha biometrik usullarning eng
qulay usulidir. Foydalanuvchini identifikatsiyalashda xatolik yuzaga kelishi
ehtimolligi boshqa biometrik usullarga qaraganda kamroq. Bundan tashqari, barmoq
izi identifikatsiyalash moslamasi klaviaturada yoki mexanizmda juda ko’p joy talab
etmaydi.
Avtomatlashtirilgan vazifalar kompozitsiyasini asoslash
Barmoq izlarini identifikatsiya qilish tizimini joriy etish barmoq izi tasvirini
qayta ishlashning barcha bosqichlarini integratsiya qilish va uni boshqa interfeysdagi
boshqa barmoq izlari bilan taqqoslash imkonini beradi.
Tahliliy
sharh.
Kirish
qismida
aytib
o’tilganidek,
barmoq
izlarini
identifikatsiyalash usuli uzoq vaqt davomida ma’lum bo’lgan va kompyuter
"Prospects of Development of Science and Education" Conference Proceedings
24 September 2021
www.openscience.uz
252
texnologiyalari paydo bo’lishi bilan tasvirni tahlil qilish va qiyoslash uchun dasturiy
ta’minot paydo bo’lgan bo’lishi mumkin edi.
1.4-rasm
DASTURIY TA’MINOT VOSITALARI. MATLAB MUHITI
Dastur quyidagi modul bilan modulli tuzilishga ega. Asosiy modul asosiy dastur
boshqaruv interfeysini amalga oshiradi. Ushbu modulning o’ziga xos xususiyati
dasturning asosiy modullarini mos funktsiyalar orqali yaratish va ishga tushirishdir.
Rasmni yuklash moduli insonni tanib olish uchun tahlil predmeti bo’lgan barmoq
izining kirish tasvirini yuklaydi. Jarayon moduli kiritilgan barmoq izi tasvirini
oldindan qayta ishlaydi, bu esa ma’lumotlar bazasidan olingan rasm bilan
solishtiriladi. Ovozni aniqlash moduli tegishli identifikatsiyalash algoritmini qo’llash
orqali shaxsni identifikatsiya qiladi. Identifikatsiya tizimi bir qator asosiy
algoritmlarni amalga oshiradi, ular har bir modulning ishlashi uchun zarur. Har bir
modul, aytib o’tilganidek, tamg’asi ishlov berish algoritmlarini amalga oshiradigan
va mos keladigan natijani qo’lga kiritadigan vazifalardan foydalanadi. Inson
identifikatsiyalash tizimining tuzilishi 2.1-rasmda keltirilgan.
"Prospects of Development of Science and Education" Conference Proceedings
24 September 2021
www.openscience.uz
253
Algoritmlarni amalga oshirish uchun Matlab 2016a dasturiy kompleksi tanlandi,
bu kompyuter ko’ruvchi dasturlarda va ayniqsa, biometrik tizimlar sohasida keng
qo’llaniladigan
vositadir.
O’rnatilgan
funktsiyalar
yordamida
matlab
ish
algoritmlarini bajaradi. Algoritmlarni ishlab chiqadigan dasturlar quyida keltirilgan.
Dostları ilə paylaş: |