Baxt va muvaffaqiyat sirlari umumiy o‘rta ta’lim maktablarining
Yüklə 50,2 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- ALGORITM NIMA Algoritm
|
Mulohaza uchun
Savol va topshiriqlar 41 Tarbiya, 9-sinf @edurtm_uz AL-XORAZMIY – JAHON ILM-FANIDA BURILISH YASAGAN OLIM «…u faqatgina o‘z davrining buyuk matematigi emas, balki butun insoniyat tarixidagi buyuk matematikdir» Jorj Sarton, tarixchi olim Xorazmiyni algebra fanining asoschisi sifatida hurmat bilan tilga olishadi. «Algebra» so‘zining o‘zi esa uning «Al-kitob al-muxtasar fi hisob al-jabr va al-muqobala» nomli risolasidan olingan. Uning «Arifmetika» nomli risolasi hind raqamlariga asoslangan bo‘lib, hozirgi kunda foydalaniladigan o‘nlik tizimi va undagi amallarning Y evropada tarqalishiga sabab bo‘ldi. Olimning «Xorazmiy» nomi esa «algoritm» shaklida fanda abadiy muhirlanib qoldi. Xorazmiyning arifmetik risolasi XII asrda Ispaniyada lotin tiliga tarjima qilingan. Tarjimaning XIV asrda ko‘chirilgan yagona qo‘lyozmasi Kembrij universiteti kutubxonasida saqlanadi. Risola «Diksit Algorizmi», ya’ni «Xorazmiy shunday deydi» iborasi bilan boshlanadi. ALGORITM NIMA? Algoritm – muammoni hal qilish yoki vazifani bajarish bo‘yicha ko‘rsatmalar to‘plamidir. Hayotga boqsangiz, yon-atrof algoritmlarga to‘la ekanligiga amin bo‘lasiz – kompyuterlar ular yordamida ishlaydi, siz har kuni ularga murojaat qilasiz, do‘stlaringiz ulardan foydalanadilar. Siz hozirgacha minglab yoki yuz minglab algoritmlardan foydalangansiz. Algoritmning eng yaqqol namunalaridan biri – retseptdir. Uning yordamida biror nima tayyorlash, qaysidir ishni amalga oshirish mumkin. Misol uchun, biror nima xarid qilsangiz, uning qadog‘ida foydalanish yo‘riqnomasi ham bor. U yerda nima qilish kerakligi tartib bilan tushun- tirilgan. Algoritm – maqsadga yetish yoki masalani hal qilishda maqbul amallar ketma-ketligidir. Har gal qo‘lingga mobil telefoningni olganda, unutma! Har bir qo‘l telefoni ichida o‘zbek bor. Bu allomaning ismi esa – Muhammad ibn Musо al-Xorazmiy. Barchamiz xayolan undan minnatdor bo‘lishimiz shart. Endryu Marr, ingliz jurnalisti 1. Endryu Marr «Har bir qo‘l telefoni ichida o‘zbek bor» deganda nimani nazarda tutmoqda? 2. Jurnalist nega Muso al-Xorazmiydan barchamiz minnatdor bo‘lishimiz zarurligini ta’kidlamoqda? Yüklə 50,2 Mb. Dostları ilə paylaş:
|