Ontogenezin inkişafında böhran mərhələsinin olması həmişə embrioloqla-
rın və genetiklərin diqqət mərkəzində olmuşdur. Müəyyən edilmişdir ki, onto-
genezin ilk mərhələlərində embrionlar xarici mühit amillərinin təsirinə
həddindən çox həssas olmaqla, onların normal inkişafı pozulur, orqanlar
zədələnir, zülal sintezi güclənir, hüceyrələrdə maddələr mübadiləsi dəyişilir,
nəticədə embrion ya məhv olur, ya da müxtəlif eybəcərliklər baş verir. Böhran
mərhələləri əsasən blastula mərhələsinin sonunda (embrionun inkişafının
valideyinlərin genetik məlumatlarının nəzarəti altında olduğu dövrdə) başlayır.
Xarici mühit amillərinin ontogenezə təsiri quşlarda, amfibilərdə, reptililərdə və
balıqlarda daha geniş və müfəssəl öyrənilib. Ontogenezin inkişafında böhran
mərhələsi heyvanların iri buynuzlu heyvanların embrionlarının ən çox ziqotanın
inkişafının ilk günlərində ölüm faizinin yüksək olması ilə nəticələnir. İnkubasiya
zamanı temperaturun və mikroiqlim göstəricilərinin böyük tərəddüdü toyuqların
embrional inkişafında olduqca neqativ təsir göstərir. Orqanizmin fərdi inkişafı
