Berdaq nomidagi qoraqalpoq davlat universiteti «tasdiqlayman»

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI
OLIY TA’LIM, FAN VA INNOVATSIYALAR VAZIRLIGI


BERDAQ NOMIDAGI QORAQALPOQ DAVLAT UNIVERSITETI

«TASDIQLAYMAN» O’quv ishlari bo’yicha prorektor ______________O.Duysenbayev 2023-yil «____»_____________.

«KOMPYUTER TARMOQLARI» FANI BO’YICHA


SILLABUS


Bakalavriat yo’nalishi uchun

Fan sohasi:	300000	- Ishlab chiqarish-texnik soha
Ta’lim sohasi:	330000	- Kompyuter texnologiyalari va informatika
Ta’lim yo’nalishi:	5330100	- Kompyuter ilmlari va dastrulash texnologiyalari (sohalar bo’yicha)

Nukus – 2023

Fan nomi:	Kompyuter tarmoqlari
Fan turi:	Majburiy
Fan kodi:	MIMB404
Yil:	1
Semestr:	7
Talim shakli:	Kunduzgi
Mashg’ulotlar shakli va semestrga ajratilgan soatlar:	150
Maruza	30 (VII semestr-30)
Amaliy mashg’ulotlar	-
Laboratoriya mashg’ulotlari	30 (VII semestr-30)
Seminar	-
Mustaqil talim	90 (VII semestr-90)
Sinov birligi miqdori (kredit):	5 (VII semestr-5)
Baholash shakli:	Sinov
Fan tili:	O’zbek
O’quv yili	2023/2024

Fanning maqsadi (FM)
FM1	Fanning maqsadi – tarmoqlar va axborotni uzatish tizimlarining arxitekurasi va elementlarini; tarmoqlarni va axborot uzatish tizimlarini tashkillanish tamoyillari va ishlashini; lokal va global kompyuter tarmoqlari va axborot uzatish tizimlarining texnik va dasturiy komponentalari strukturasi va bajaradigan vazifasini; axborot uzatish tizimlarida berilganlarni uzatish texnologiyasini; kompyuter tarmoqlari protokollarini; axborot hafvsizligi talablariga muvofiq tarmoqlardan va axborot tizimlaridan foydalanishning xususiyatlarini oʻrganishdan iborat.
FM2	Fanning vazifasi – talabalarda zamonaviy axborot muhitida tarmoqlarning va axborotni uzatish tizimlarining ahamiyati va imkonyatini tushunishini shakllantirish, oʻz kasbiy sohasida zamonaviy tarmoqlardan va axborot uzatish tizimlaridan foydalanishni oʻrgatishdan iborat.

Fan mazmuni
Dars túıri: Ma’ruza (M)
	Kirish.
	Hisoblash tarmoqlarining rivojlanish tarixi. Kompyuter tarmoqlari klassifikatsiyasi.
	Tarmoq qurishning asosiy tamoyillari.
	Tarmoq qurishning asosiy tamoyillari. Tarmoq topologiyalari. Tarmoq arxitekturasi. Tarmoq qurilmalari.
	ISO/OSI modeli.
	Ochiq tizimlarning oʻzaro muloqati. ISO/OSI modeli. Tarmoq pogonalari. Protokol, interfeys, standartlar tushunchalari.
	Berilganlarni uzatish usullari.
	Berilganlarni uzatishning fizik muhitlari. Berilganlarni kodlash va uzatish usullari.
	Ethernet texnologiyalari.
	Ethernet texnologiyalari. Tarmoq tugunlarini adreslash. MAC adres tushunchasi.
	Token Ring va boshqa texnologiyalar.
	Token Ring, 100VG-AnyLAN, FDDI, Wi-Fi texnologiyalari.
	TCP/IP protokollar steki.
	Tarmoqlararo berilganlarni almashish tamoyillari. TCP/IP protokollar steki. IP protokoli va adreslash usullari.
	Tarmoq protokollari va marshrutlash protokollari.
	Tarmoq protokollari va xizmatlari (ARP, ICMP, DHCP). Marshrutlash protokollari va ularning ishlash tamoyillari.
	Transport pogʻonasining vazifalari.
	Transport pogʻonasining vazifalari. TCP va UDP protokollari. Soketlar tushunchasi.
	Amaliy pogʻona protokollari va xizmatlari.
	Amaliy pogʻona protokollari va xizmatlari. Veb server xizmati. HTTP, FTP, elektron pochta protokollari.
	Internet tarmogʻi va DNS xizmati.
	Internet tarmogʻi. DNS xizmati va uning ishlash tamoyili.
M12	Server operatsion tizimlar va ishchi guruxlar.
	Server operatsion tizimlar va ularning vazifalari. Ishchi guruxlar va domenli tizimlar.
M13	Tarmok resurslarini boshqarish.
	Tarmok vazifalari va ularni boshqarish. Umumiy resurslarni yaratish. Foydalanuvchilarning vakolatlari.
M14	Tarmoqlarda xavfsizlik muammolari.
	Tarmoqlarda xavfsizlik muammolari. Xavfsizlikni ta'minlash usullari (FireWall, VPN, IDS).
M15	Tarmoq muammolarini bartaraf qilish.
	Tarmoqning ishlashi jarayonida yuzaga keladigan muammolarni aniqlash va ularni bartaraf qilish.
III. Laboratoriya mashgʻulotlari boʻyicha koʻrsatma va tavsiyalar
Laboratoriya mashgʻulotlari uchun quyidagi mavzular tavsiya etiladi(L):
	Tarmoq qurilmalari va ularning vazifalari. Tarmoq adapterlari, takrorlagich, koʻprik, kontsentrator.
	Tarmoq emulyatorlari va ulardan foydalanish.
	Berilganlarni kodlash usullari.
	Lokal tarmoq texnologiyalari: Ethernet, Fast Ethernet. Tarmoq snifferlari yordamida paketlarni tahlil qilish.
	Simsiz axborot uzatish texnologiyalari. Wi-Fi tarmogʻini sozlash.
	IP adreslar. Sinfli adreslar. Maskalar yordamida adreslash. IP adreslardan tejamkor foydalanish.
	Marshrutizatorlarni boshqarish.
	Soketlar yordamida tarmoq dasturini yaratish
	Windows Server operatsion tizimini oʻrnatish va boshlangʻich sozlash
	Windows Server operatsion tizimida tarmoq xizmatlarini oʻrnatish va sozlash (DHCP, DNS)
	Windows operatsion tizimida foydalanuvchilar va ularning vakolatlarini boshqarish.
	Tarmoq umumiy resurslarni yaratish va ulardan foydalanish.
	Windows operatsion tizimida brandmauerni sozlash.
	VPN xizmatidan foydalanish.
	Tarmoq nozozliklarini aniqlash, operatsion tizim utilitalaridan foydalanish.
Laboratoriya mashg‘ulotlari kompyuter bilan bilan jihozlangan auditoriyada bir akademik guruhga bitta professor-o‘qituvchi tomonidan o‘tkazilishi zarur. Mashg‘ulotlar faol va interfaktiv usullar yordamida o‘tilishi, mos ravishda munosib pedagogik va axborot texnologiyalar qo‘llanilishi maqsadga muvofiq.
	IV. Mustaqil ta’lim va mustaqil ishlar (MT)
MT1	Hisoblash tarmoqlarining klassifikatsiyasi.
MT2	Tarmoq arxitekturasi pogʻonalari: fizik; kanal; tarmoq; transport; taqdim etish; amaliy.
MT3	Uzatuvchi muhitlar. Kanalning oʻtkazuvchanlik qobiliyati.
MT4	Lokal va global tarmoqlar. Internet tarmogʻi.
MT5	Berilganlarni kommutatsiyalash texnologiyalari.
MT6	Ethernet, Fast Ethernet, Token Ring texnologiyalari.
MT7	Lokal va global tarmoq protokollari va xususiyatlari.
MT8	OSI/ISO standartlari, TCP/IP protokollari.
MT9	Internetning ayrim ommaviy xizmatlari.
MT10	Mobil aloqa standartlari.
MT11	Lokal kompyuter tarmoqlarida axborotni uzatish.
MT12	Wi-Fi va Bluetooth standartlari.
MT13	Navigatsion va optik uzatuvchi tizimlar.
MT14	Lokal tarmoqlarni monitoring va tahlil qilish.
MT15	WWW, DNS va boshqa xizmatlar.
MT16	Namunaviy korporativ tarmoq uchun asosiy tarmoq protokollari va xizmatlari toʻplami.
MT17	Tarmoqni administratorlashning tipik masalalari.
MT18	Tarmoqlararo aloqa qilish printsiplari.
MT19	Tarmoq operatsion tizimlari (Windows Server OT oilasi misolida).
MT20	Windows Server OT talqinlarining funktsional imkoniyatlari.
Mustaqil o‘zlashtiriladigan mavzular bo‘yicha talabalar tomonidan referatlar tayyorlash va uni taqdimot qilish tavsiya etiladi.