Berkinov b. B., Yakubov I. O., Sunnatov m. N. Institutsional iqtisodiyot

Mulkchilik huquqlari
- individlar o’rtasida yuzaga keladigan o’zaro 
munosabatlardagi noaniqlikni kamaytiruvchi institutlardan biri hisoblanadi.

---

49 
Sabr chegarasi
deganda nizolar va keskinliklar jamlanishining undan keyin 
iqtisodiy agentlar shikoyat qila boshlaydigan va norozilik namoyish etadigan 
darajasi tushuniladi. 
MAVZUGA DOIR AMALIY MISOLLAR VA KEYSLAR:
 

Muammo hammaga ma’lum usullar orqali yechilishi mumkin deb 
o’ylama!
1–misol. 
Evropa 
hamjamiyatining 
MDH 
mamlakatlariga 
texnik 
ko’maklashish dasturi (TACIS) budjeti 2001-2005 yillarda 2268 mln. ekyuni tashkil 
qildi. Misol tariqasida mazkur Dastur doirasida qo’llab-quvvatlangan 2200 ta 
loyihadan birini ko’rib chiqamiz (loyiha budjeti 4 mln. ekyuni tashkil qildi). 
Loyihaning nomi: "Bozor iqtisodiyotiga o’tishda huquqiy davlatni va huquqiy 
ta’limni kuchaytirish". Loyihaning maqsadi: bozor iqtisodiyotiga o’tishning 
iqtisodiy va ijtimoiy haqiqat ekanligiga mos keluvchi qonunlar loyihalarini 
ishlab chiqishda yordam ko’rsatish
; 
qonunlarni amalga oshirish mexanizmlari 
yuzasidan tavsiyalar ishlab chiqish
; 
ishlab chiqilayotgan loyihalarni Evropa 
mamlakatlarining 
qonunchiligiga 
muvofiqlashtirish; huquq sohasidagi 
professionallar uchun maxsus ta’lim dasturlarini ishlab chiqish
.
Loyiha quyidagi 
sohalardagi qonunchilikni isloh qilishga yo’naltirilgan
:
korporativ huquq, 
ma’muriy huquq, fuqarolik huquqi, jinoiy huquq. Loyihaning amalga oshirilishi 
bilan bog’liq xarajatlar tabiatini tasniflang. 
a) rasmiy institutlarni import qilish xarajatlari; 
b) amaldorlar va mutaxassislarnio’qitish xarajatlari; 
v) yangi qonunlarning qabul qilinishiga bosim o’tkazish xarajatlari; 
g) yangi qonunlar haqidagi axborotni tarqatish xarajatlari; 
d) qonunga bo’ysunish narxi; 
Javob: j), 
ko’rib chiqilayotgan loyihaning amalga oshirilishi rasmiy 
institutlarni import qilishni (qonunlar loyihalarini G’arbiy Yevropa 
namunalari asosida ishlab chiqishni), huquq sohasidagi amaldorlar va 

---

50 
mutaxassislarni o’qitishni, yangi qonunlarning qabul qilinishiga bosim 
o’tkazish (shu jumladan loyiha doirasida o’qitilgan amaldorlar orqali), yangi 
qonunlar haqidagi axborotni tarqatish (bir qator seminarlarni tashkil etish 
orqali).