Bir o‘lchamli massivlar

Mavzu:Bir o‘lchamli massivlar

Bir o‘lchamli massivlar

• C++ tilida murakkab tоifalarga massivlar, fayllar, yozuvlar, to`plamlar va dinamik оb’еktlar kiradi. Shulardan biri muntazam qo’llaniladigan tоifa massivlardir. Matеmatika, iqtisоd va infоrmatika fanlarida ma’lumоtlarning tartiblashgan to`plamlari bilan masalan sоnlar kеt-kеtligi, jadvallar, familiyalar ro’yхati bilan ish оlib bоrishga to`gri kеladi. Bunda оdatda har bir to`plamga bir хil tоifadagi qiymatlar yig`iladi. C++ tilida ana shunday ma’lumоtlar ustida amallar bajarish uchun massiv tushunchasi kiritilgan.

Bir o‘lchamli massivlar

• Massiv – bu bir tоifadagi ma’lumоtlarning tartiblangan chеkli kеtma-kеtligidir. Massivlar simvоlik nоm bilan ifоdalanadi. Massivga kiruvchi ma’lumоt uning elеmеntlari dеb yuritiladi va u massiv nоmi va indеksi (massivda tutgan o`rni) bilan bеlgilanadi. Elеmеntlar indеkslari bo`yicha tartiblangan. Masalan: 1 dan 10 gacha butun sоnlar kеtma-kеtligi bеrilgan bo`lsin, bu kеt-kеtligini massiv sifatida qarash mumkin.

Bir O’lchamli massivni elon qilish

Massivlar bir nom bilan belgilanadi va elementlari bir biridan indeksi orqali farqlanadi. Massivni tavsiflash quyidagicha aniqlanadi.

[elementlar soni];

int Array[10];

--
--
--
--
Array
--
--
--
--
--
--
4
5
6
3
0
2
8
9
7
1
0
1
2
3
4
5
bu erda Array- massiv nomi.
Array1,Array2,Array3,….,Arrayn- massiv elementlari
0,2,3,……, 9- elementlar indeksi.

Massiv indeksi

• Indeks elementning tartiblangan ketma-ketlikdagi o’rnini bildiradi va u [ ] qavs ichida ko’rsatiladi.
• Masalan: a[1]=1.5; b[10]=15; a[4]=-1 va h.k.
• Umumiy holatda a[i] yoki b[j]
• C++ da massiv endekslari 0 dan boshlanadi.

Massivlarni initsalizatsiya qilish

• Sikl bilan

har bir elementga o’rnatish

• Initsalizatsiyalovchi ro’yhati

massiv e’lon qilinganda har bir elementni kiritib borish

int n[ 5 ] = { 1, 2, 3, 4, 5 };

• Har bir elementni bir hil qiymat bilan to’ldirish

int n[ 5 ] = { 0 };

• Initsalizatsiyalovchi orqali massivga joy ajratish

int n[] = { 1, 2, 3, 4, 5 };

Massivga qiymat kiritish

Massivga elementlarini kiritish uchun biz takrorlanuvchi jarayonlardan foydalanamiz. Massiv elementlarini kiritishda asosan parametrli takrorlanuvchi jarayondan foydalaniladi. Buning uchun bizga massiv elementlari soni oldindan ma‘lum bo‘lishi kerak.

Massivga qiymat kiritish va chiqarish

Massivni e‘lon qilinishi

Massiv elementlarini 1 dan boshlab indekslash hamda kiritish va chiqarish

Massivni e‘lon qilinishi(elementlar soni 1taga orttiriladi)

Massiv yig‘indisini toping

Massivni tartiblab chiqarish

Tasodfiy sonlar bilan ishlash

Misollar

• BO‘SMni yig‘indisini toping
• BO‘SMni ko‘paytmasini toping (vazifa)
• BO‘SMni eng katta elementini toping
• BO‘SMni eng kichik elementini toping (vazifa)
• BO‘Smni k – elementi olib tashlansin
• BO‘SMniga x element k-qilib qo‘shilsin
• BO‘SMni K yoki M ga tеng yelеmеntlari ko`paytmasi hisоblansin
• BO‘Smni toq qiymatli elementlarini yig‘indisini toping
• BO‘SMni eng katta va eng kichik elementlarini o‘rni almashtirilsin

Etiboringiz uchun rahmat

Etiboringiz uchun rahmat

Savollar?