Bir qadar pasayishiga sabab bo‘lmoqda. Chunki, mamlakat pul oboroti tarkibida naqd pul bilan amalga oshirilayotgan hisob kitoblarning ulushi kamayib bormoqda



Yüklə 239,09 Kb.
səhifə2/2
tarix24.04.2023
ölçüsü239,09 Kb.
#101855
1   2
pul,kredit va bank

jamg‘arma funktsiyasinibajaradi. Demak, pullar pul oboroti jarayonida tovarlar va ko‘rsatilgan xizmatlarning muomala vositasi sifatida namoyon bo‘lmaganda, shuningdek, oldindan ko‘rsatilgan xizmatlar va sotib olingan tovarlar uchun to‘lov vositasi vazifasini bajarmagan paytlarda jamg‘arma funktsiyasini bajaradi. Agar, jamiyatda yuz berayotgan iqtisodiy munosabatlar va aholining ijtimoiy – iqtisodiy faoliyatiga nazar tashlaydigan bo‘lsak, pul asosan jamg‘arma vositasi funktsiyasini bajarayotganligining guvohi bo‘lishimiz mumkin.
Pulning jamg‘arma vositasi funktsiyasi aholining vaqtincha foydalanmasdan kishilar o‘zi bilan olib yurganda yoki uyda saqlaganda, bankning omonat hisobvaraqlarida saqlanishi, shuningdek, barcha turdagi xo‘jalik yurituvchi sub’ektlarning naqd pul ko‘rinishida kassada saqlanadigan vaqtincha bo‘sh mablag‘lari va bank hisobvaraqlarida naqd pulsiz ko‘rinishda namoyon bo‘ladi.
Pulning jamg‘arma funktsiyasi kredit muassasalarida iqtisodiy jihatdan muhim vazifani bajaradi. Kredit muassasalari jamiyat miqyosidagi vaqtincha bo‘sh pul mablag‘larni (naqd va naqdsiz pul ko‘rinishida) ma’lum shartlar asosida o‘zida jamlab, ushbu mablag‘larga ehtiyoji bo‘lgan yuridik va jismoniy shaxslarga to‘lovililik, maqsadlilik va qaytarishlik asosida berishi orqali, mamlakatda jami ijtimoiy mahsulotni ko‘paytirishda pulning jamg‘arma funktsiyasidan foydalanadi.
Iqtisodiyotda yuqori inflyatsiya darajasi pulning aholi qo‘lidagi va kredit muassasalarida jamg‘arma vositasi funktsiyasini bir qadar chegaralaydi. Aholi o‘zining vaqtincha pul mablag‘larini banklarda va uyda saqlashdan ko‘radigan iqtisodiy samaradorligi past bo‘lishi, iqtisodiyotda tovarlarning bahosini kundan kunga o‘sib borish tendentsiyasiga ega bo‘lgan sharoitda, ushbu, pullarni qimmatbaho metallarni, ko‘chmas mulk va xorijiy valyutalarni sotib olishga sarflaydi. Buning natijasida, mamlakat Markaziy banki tomonidan olib borilayotgan pul

  • kredit siyosatining samarasi ko‘zlangan maqsadga erishish imkoniyatini bermaydi.

Pulning jamg‘arma funktsiyasining ahamiyatini oshirish uchun quyidagilarni ta’minlash
lozim:

    • omonatchilarning kredit muassasalarda saqlanayotgan pul mablag‘laridan iqtisodiy

manfaat ko‘rish, istagan paytda to‘liq va zudlik bilan qaytarib olish imkoniyatini ta’minlanganligi;

    • qo‘yilgan mablag‘larning kafolatlanganligi (sir saqlanishi, iqtisodiy barqarorligi, to‘liq qaytarilishi);

    • risk darajasining pastligi.

Pulning funktsiyalari bir – biriga bevosita bog‘liq bo‘lib, ular doimo bir – birini to‘ldirgan holda iqtisodiyotda harakatda bo‘ladi.
Yüklə 239,09 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin