Elmi hərəkətdə bizim yalqız və məzlum olmağımız
Mən sözsüz ki, bununla qane olmuram. Bu o demək deyil ki, mən məqsədimizə çatdığımızı düşünürəm. Xeyr! Bu tarixi və uzun geriliyi düzəltmək üçün çox iş görmək lazımdır. Xüsusən də biz yalqızıq! Heç kim İslam quruluşunu və İslam təfəkkürünü dəstəkləmir. Siz çinliləri gördünüz; Pekində keçirilən olimpiyada çinlilərin texniki bacarıqlarının bir hissəsi göründü. Onlar elmi baxımdan çox yaxşı inkişaf etmişlər. Lakin unutmayın ki, 1948-ci ildə yeni və kommunist Çin qurulanda bunların heç nəyi yox idi. Lakin ideoloji baxımdan, elmi və texniki inkişaflar sarıdan olduqca təcrübəli dövlət olan SSRİ-nin nəyi vardısa, Çinin ixtiyarına buraxdı. Onda Stalin dövrü idi. Böyük Sovet ölkəsinin yanında və Asiyanın qəlbində Çin kim böyük bir ölkənin olması - əlbəttə, o zaman Çinin əhalisi indiki qədər deyildi, amma hər halda böyük, geniş və əhalisi çox olan bir ölkə idi - ozamankı kommunist SSRİ üçün çox mühüm idi. Onların nəyi vardısa, çinlilərin ixtiyarına buraxdılar, hətta nüvə enerjisini də.
Nüvə enerjisini bizim gənclərimiz özləri əldə etdilər, çinlilər isə onu ruslardan hədiyyə aldılar. Şimali Koreyaya da verdilər; həm çinlilər verdilər, həm ruslar. Görürsünüz ki, Çin kimi ölkələrin inkişafı digər ölkələrin çox böyük və müstəsna dəstəkləri sayəsində həyata keçdi. Hindistan da başqa cəhətlərdən belə ölkələrdəndir.
Bilirsiniz ki, Stalindən sonra bir neçə onilliyə qədər Rusiya ilə Çin arasında dərin uçurum yarandı; Şərq və Qərb konflikti kimi və bəlkə də daha kəskin. Bu iki böyük kommunist ölkəsi arasında qarşıdurma rusların Çinin qonşusu olan hindlilərə kömək etməsinə, çinlilərin isə Hindistanın rəqibi olan Pakistana kömək etməsinə səbəb oldu. Yəni müttəfiq seçməkdə siyasi amillər öz rolunu oynadı. O zaman çinlilər nüvə enerjisini Pakistana, ruslar da nüvə enerjisini və bir çox mütərəqqi vasitələri Hindistana verdilər. Yəni həm Hindistan, həm də Pakistan məhsullarını digərlərindən aldılar.
Mən nə qədər baxıramsa, görürəm ki, müxtəlif sahələrdə belə inkişaf etmiş bu ölkələrin heç biri bizim ölkəmiz kimi deyil. Biz məzlum, yalqız və bütün bu düşmənllərin əhatəsindəyik. Həm kommunist Şərq, həm də kapitalist Qərb bizimlə kəskin düşmən idilər; Avropa orta bir rol ifa etməyə meyl göstərsə də, o da bizə heç bir kömək etmədi, hətta zərbə də vurdu. Lakin xalqımızın bu istedadlı, zirək və bəzən çox qoçaq gəncləri bu yeni işləri inkişaf etdirib ərsəyə gətirə bildilər. Böyük işlər görülmüşdür. Bu çox ümidvericidir.
Bu işləri gələcəkdə də görə bilərsiniz. Mən gələcəyə çox nikbinəm. İndiki vəziyyəti təqdirəlayiq bilsəm də, bu vəziyyətlə qane olmağı heç kim üçün - nə hökumət adamları, nə siz gənclər, nə də müəllimləriniz üçün düzgün sayıram. Biz hələ çox yol getməliyik, çox hərəkət etməliyik. Bizim zirvələrlə və hətta bəzi zirvədən aşağılarla məsafəmiz çoxdur. Bu məsafələri qət etməliyik.703
Dostları ilə paylaş: |