Biznes boshqaruv asoslari

Taqsimot Kanaliga Ehtiyoj 
Oldingi iqtisodiy almashuvlarda odamlar mahsulot vaxizmatlarni barter qilishgan. agar ikk odam 
bir biriga kerak boʻlgan narsaga ega boʻlsa, har bir mahsulot qancha miqdorda almashilishi 
kerakligiga kelishishgan va savdo qilingan. Masalan, bir idish olma 1 yard matoga almashtirilgan 
boʻlishi mumkin. Taqsimot jarayoni shunga koʻra oddiy boʻlgan. Murakkab iqtisodiyotda 
almashuvlar ishlab chiqaruvchi va xaridor oʻrtasida mavjud turli farqlarga koʻra ancha 
murakkabdir.
 
Miqdordagi farqlar.
Bizneslar koʻp xaridorlar uchun har bir mahsulotni katta miqdorda ishlab chiqaradi va sotadi. Har 
bir xaridorga ayni paytda juda kam miqdordag mahsulot kerak boʻladi.
 
Assortimentdagi farqlar. Bizneslar bir turdagi maxsus mahsulotni ishlab chiqaradi, 
xaridorlar esa turli mahsulotlar olishni istaydi. 
 
Joylardaga farqlar 
Bugungi kun global iqtisodiyotida ishlab chiqaruvchi va xaridorlarni koʻpincha minglab mil 
masofalar ajratib turadi. Bizneslar oʻz mahulotini turli dmamalakatlarga taqsimlashni hohlashlari 
mumkin.246 bet oxiri 
 
Vaktdagi farqlar 
Biznes bir vaqtning oʻzida katta miqdorda maxsulotlarni ishlab chiqarish bilan 
samaradorlikkaerishadi. Baʻzi bir qishloq xoʻjaligi maxsulotlari yilning maʻlum bir vaqtidagina 
ishlab chiqarilishi mumkin. Isteʻmolchilar ularni maxsulotlar ishlab chiqarilgan vaqtda emas
boshqa vaqt da sotib olishni istashlari mumkin. 
Tarqatish kanallari bu farqlarni toʻgʻirlab turish uchun yaratiladi. Samarali tarqatish 
kanallari ishlab chiqarilgan mahsulotni katta xajmda oladi va xaridorlarga kerak miqdorga boʻlib 
chiqadi.
Kanal mijozlarga qulay joylarda maxsulotlarni taklif qilish uchun ishlab chiqaruvchilarda juda 
koʻp maxsulot toʻplaydi.Ular ishlab chiqarilgan joydan maxsulotlarni sotish mumkin boʻlgan 
joyga samarali eltadi. Tarqatish kanallari maxsulotni xaridorlar sotib olishni xoxlagan vaqtgacha 
saqlaydi.Kanallar va kanal aʻzolari Tarqatish kanallarida qatnashuvchi bizneslar kanal aʻzolari 
sifatida maʻlum. Barcha marketing funktsiyalar va faoliyatlar kanal aʻzolari yoki xaridorlar orqali 
amalga oshiriladi. Bizneslar tarqatish kanallariga kanal aʻzolari ham yoki xaridorlar ham 
marketing faoliyatni amalga oshirishni istamaganida yoki biznes bu ishni ulardan yaxshiroq yoki 
arzon narxlarda amalga oshira olganda qoʻshiladi. Kanallar ham bevosita ham bilvosita boʻlishi 
mumkin. Bevosita tarqatish kanalida mahsulot ishlab chiqaruvchidan toʻgʻridan toʻgʻri 
isteʻmolchiga boradi va hech qanday tashkilot bunga aralashmaydi. Bilvositatarqatish kanali oʻz 
ichiga ishlab chiqaruvchi va isteʻmolchi orasidagi bir yoki bir necha bizneslarni oladi. Bu boshqa 
bizneslar bir yoki bir necha marketing funktsiyalarni bajaradi. Bilvosita tarqatish kanali ulgurji

---

savdoni oʻz ichiga olishi mumkin. ulgurji savdogarlar ishlab chiqaruvchi va chakana savdogarlar 
oʻrtasida turadi. Ular ishlab chiqaruvchilarning katta mahsulotlarini kichik partiyalarga boʻlib, 
ularni qayta qadoqlab, chakana savdogarlar va boshqa maishiy sotuvchilarga qayta tarqatadi.
Nufuzli nom yoki mahsulotga egalik qilayotgan ulgurji savdogarlar merkant ulgurji savdogarlar 
deb ataladi. ulgurji savdogarlarning Nufuzga (nom) ega boʻlmagan boshqa turi agentlar yoki 
brokerlar deb ataladi.