Mavzuni Mustahkamlash: (12 daqiqa) Savollar: Salib yurishlari uchun Yaqin Sharqda qanday qulay sharoit yuzaga keldi?
Rim papasi salib yurishi qatnashchilariga qanday va`dalar berdi?
Salibchilar asos slogan davlatlarni xaritadan ko`rsatib bering.
Yevropada uchinchi salib yurishlarini tashkil qilinishiga nima turtki berdi?
Diniy ritsarlik ordenlari nima maqsadda tuzilgan?
Lotin imperiyasi qay tariqa yuzaga keldi?
Salib yurishlarining natijalari va ahamiyati haqida so`zlab bering?
Darsni yakunlash: ( 2daqiqa)
1. Darsga xulosa fikr aytiladi .
Shunday qilib so`nggi salib yurishlarining oqibatlari va bu yurishlarning Yevropaga ta`siri qanday bo`ldi?
Darsda faol qatnashgan o’quvchilarga rag’bat kartochkalari umumlashtirib, baholanadi.
VI. Uyga vazifa: ( 2 daqiqa)
Navbatdagi mavzuga tayyorlanib kelish. Mavzu yuzasidan 20 ta qo`shimcha ma`lumot yozib kelish.
Tarix darslarida foydalanish qulay va natijasi samarali bo`lgan metodlar. Agar darslarda shunga o`xshash metodlardan foydalanilsa dars jarayoni o`quvchi uchun qiziqarli mashg`ulotga aylanadi va xotirasida uzoq vaqt saqlanib qoladi.
Ma`lumotlarni tahlil qilish, solishtirish va taqqoslash vositalari.
Venn diagrammasi.
O`quvchilarda solishtirish , taqqoslash, tahlil qilish, ko`nikmalarini rivojlantiradi.
Diagrammani tuzib, kesishmaydigan joylar ( X ) larni ma`lumotlar bilan to`ldiriladi. Diagrammani kesishgan joylarini ( XX) va (XXX) doiralar uchun umumiy bo`lgan ma`lumotlar bilan to`ldiradilar. O`quvchilar diagrammalari taqqoslanadi.
“Nima uchun” sxemasi.
Bunda muammoning dastlabki sabablarini aniqlash bo`yicha fikrlar zanjiri. Tizimli tahlil qilish va ijodiy fikrlashni rivojlantiradi va faollashtiradi.
Nima uchun ? Nima uchun ? Nima uchun ? Nima uchun ?
Muammoli savol qo`yiladi va “ Nima uchun?” so`rog`i beriladi. So`ngra chizadilar va shu savolga javob yozadilar. Bu jarayon muammoning dastlabki sababi aniqlanmaguncha davom etadi.
O`quvchilar kichikguruhlarga birlashadilar, sxemalarni taqqoslaydilar, umumiy natijaga keltiradiradilar. Kichik guruhlarning taqdimotlarini o`tkazadilar.
Piramida chizmasi va uning asosiy qoidalari.
Ushbu metodda o`quvchilar g`oyalarni quyidan yuqoriga, bosqichma – bosqich taqdim etadilar. Metod o`quvchilar dunyoqarashida tizimli fikrlashni yuzaga keltiradi, tahlil qilish ko`nikmalarini rivojlantiradi va faollashtiradi. Jarayonda o`quvchilar chizmani tuzish qoidasi bilan tanishib, alohida kichik guruhlarda chizma tuzadilar. O`quvchilar avval asosiy muammoni (g`oya , vazifa) yozadilar. So`ngra kichik muammolarni, ularning har biridan esa, kichik muammoni batafsil ko`rib chiqish uchun “kichik shoxchalarni” chiqaradilar. Shunga asosan har bir g`oyalar rivojlanishini batafsil kuzatish mumkin. Shu tariqa o`yin davom etadi. Metod so`nggida fikrlar umumiy chizmaga keltirib, ish natijalarini taqdimot qiladilar.
“Piramida” metodi chizmasi.
“Insert jadvali”
Bu usul ma`lumotlarni tarkibiy qismlarga bo`lish va ular o`rtasidagi aloqalarni o`rnatish vositasi hisoblanib,o`quvchilarda olingan bilimlarni tizimlashtirish qobiliyatini shakllantirishga yordam beradi.
√
+
-
?
O`quvchilar mashg`ulotda olgan bilimlarini mustaqil ravishda tizimlashtiradilar va jadval ustunlariga kiritadilar:
“√” – men bilgan ma`lumotlarga mos;
“-” – men bilgan ma`lumotlarga zid;
“+” – men uchun yangi ma`lumot;
“?” – men uchun tushunarsiz. Aniqlik kiritish talab etiladi.
Shuningdek dars jarayonini samarali tashkil qilish uchun “klaster”, “B.B.B” jadvali, “baliq skeleti”, “davra suhbati ” metodlaridan va turli ko`rinishdagi test usullaridan (ochiq yoki yopiq testlar) foydalanish mumkin. Shunda o`quvchilar o`z –o`zini va guruhlararo baholash imkoniyati mavjud bo`ladi. Mavzu yaxshi o`zlashtirilib, barcha ta`lim oluvchilar jalb etiladi va muloqotga kirishish ko`nikmasining shakllanishiga olib keladi.