Bolalar jismoniy tarbiyasi

Yaqqol eshitish usullari harakatlarni ovoz orqali boshqarishga asoslanadi. Cholg’u musiqasi va ashula eng yaxshi eshitish ko’rgazmasi hisoblanadi. Ular bolalarda estetik his va emotsiyaonal ko’tarinkilik uyg’otadi, harakat xarakterini belgilaydi, uning sur’ati va ritmini boshqaradi. Shuningdek tarbiyachilar harakat sur’ati va ritmini bashqarishda childirma (buben) dan foydalanadilar. Ko’rgazmalilik usullari bolaning harakatlarni to’g’ri idrok qilishi va tasavvur etishi, hissiy ongining kengayishiga harakatlarni bajarishda o’zo’zini nazorat qilishning vujudga kelishiga sur’ati va ritmini eshitish orqali boshqarishga, sensor qobiliyatining rivojlanishiga xizmat qiladi.

Og’zaki metodga oid usullari.
Harakatlarga o’rgatishdagi og’zaki usullar quyidagilarda ifodalanadi:


Bayon etish va tushuntirish bunda bolalarga ulardagi mavjud hayotiy
tajriba tasavvurga tayangan holda yangi harakatlarni aniq, qisqa bir vaqtda
tushuntiriladi. Sharhlash usuli harakatlarni aniq ko’rsatish yoki uning ayrim elementlarini aniqlash asosidagi sharhlash.

Ko’rsatma berish usuli tarbiyachi tomonidan ko’rsatilgan harakatlarni qayta bajarishda yoki mashqlarni bolalar mustaqil bajarishlarida zarur bo’ladigan ko’rsatmalar.

Suhbat usuli yangi jismoniy mashqlar va harakatli o’yinlarni joriy qilish va harakatlarni o’rgatishda ularni tushuntirish, harakatli o’yin syujetini aniqlashtirish talab etilganda oldindan o’tkaziladigan suhbatlar.

Savol berish usuli tarbiyachi jismoniy mashqlarning bajarilishidan oldin harakatlarni bajarish izchilligini anglash darajasini aniqlash yoki mazmunli harakatli o’yinlar haqidagi tasavvurningbor yo’qligini tekshirish, qoidalarni, o’yin harakatlarini aniqlashtirish maqsadida bolalarga savollar beradi.

Farmoyish va singallar berish usuli. Masalan, «To’xtang! Bir, ikki, uch yuguringlar», «Sakrab oyoqlarni elka kengligida ochib turing!» Bu buyruqlar bolalarning javobharakat reaktsiyasini tezligi va aniqligini vujudga keltiradigan turli intonatsiya va dinamikani talab qiladi. Bular qatoriga baland ovozda dona-dona qilib sanash va o’yin boshlanmalarini ifodali talaffuz etishni ham kiritish mumkin.