**ning kattaligini idrok qilishda uning to‘r pardadagi tasviri muhim o‘rinni egallaydi. Idrok etilayotgan **ning ko‘zning to‘r pardasidagi kattaligi ko‘rish burchagining kattaligiga bog‘liq bo‘ladi. Ko‘rish burchagi kattaligi qanchalik katta bo‘lsa, ko‘z to‘r pardasidagi tasvir ham shunchalik katta bo‘ladi. ** kattaligini idrok qilish **dan asta-sekin uzoqlashsakda, ko‘z to‘r pardasidagi ** tasviri kichiklashib borishi holatida ham saqlanadi. Bu hodisa ** kattaligi idrokining konstatligi deb ataladi.[1]
** kattaligi idroki **ning faqat to‘r pardadagi tasvirining kattaligi bilan emas, balki, ** bilan kuzatuvchi o‘rtasidagi masofaning idroki bilan belgilanadi. Bu qonuniyatni quyidagicha ifodalash mumkin:
Idrok etilayotgan ** = Ko‘rish burchagi x Masofa.
**larning yo‘qolishini qayd etish, asosan, ulargacha bo‘lgan masofaning o‘zgarishida, bizning **larni idrok qilishimiz tajribamiz hisobiga amalga oshiriladi. Tanish **larni ko‘rganimizda, kattalik konstantligi ancha oshadi va ajratib olingan geometrik shakllar idrokida sezilarli darajada kamayadi. Agar **dan juda uzoqda bo‘lsak, u bizga haqiqiy ko‘rinishidan kichkina bo‘lib ko‘rinadi. Masalan, samolyotda uchib ketayotgan bo‘lsak, pastdagi **lar bizga juda kichik bo‘lib ko‘rinadi.[1]
** fazoviy idrokining boshqa xususiyati **larningkontrastligidir. Biz idrok etayotgan **ning atrofidagi **lar uning idrokiga sezilarli ta’sir ko‘rsatadi. Masalan, o‘rta bo‘yli odam bo‘ylari baland odamlar orasida o‘zining haqiqiy bo‘y o‘lchamidan ancha kichik bo‘lib ko‘rinadi. Boshqa misol – geometrik shakllar idroki. Katta aylanalar o‘rtasidagi aylana, kichik o‘lchamli aylanalar orasidagi xuddi shunday diametrli aylanaga nisbatan kichik bo‘lib ko‘rinadi. Bundan tashqari, ** kattaligi idrokiga **ning rangi ta’sir etadi. Och rangli **lar to‘q rangli jsmlarga qaraganda bir muncha kattaroq bo‘lib ko‘rinadi. Katta hajmli shakllar, masalan, shar yoki silindr ularga mos bo‘lgan yassi tasvirlardan kichikroqdek tuyuladi.[2]
