O’zaro bog’liqlik.”
www.pedagoglar.uz
45-son 7–to’plam Iyun 2023
Sahifa: 83
O’quvchilarga rasmli kartochkalar tarqatiladi. Ular kartochkalar bilan tanishib
chiqqach, o’quvchi rasmdagi predmet haqida gapirib beradi. Masalan: bu olma. Olma
bog’da o’sadi va mevalarga kiradi. Uni o’quvchilar juda yaxshi ko’rishadi”. Keyin
ikkinchi bola ham o’zidagi predmet haqida gapiradi va o’zidagi predmet bilan
birinchi o’quvchidagi predmetni o’zaro bog’liqligini aytishi kerak. Masalan: Bu
quyosh. Quyosh chiqsa havo isiydi. Uni o’quvchilar yaxshi ko’rishadi. Quyosh istib
tursa olma va boshqa mevalar pishadi”. Keyin uchinchi o’quvchi o’zidagi predmet
haqida gapiradi va ikkinchi boladagi predmet bilan o’zidagi predmet orasidagi
bog’liqlikni topishi kera. O’yin shu tartibda davom etadi.
”
Buni
qanday
qo’llash
mumkin.”
O’quvchilarga imkon qadar ko’p hollarda ishlatilishi mumkin bo’lgan predmet
nomini ayting. Har bir o’quvchi o’z uslubini taklif qilishiga erishing. Masalan: Siz
qalam so’zini aytishingiz mumkin. Uni ishlatish yo’llari turlicha bo’lishi mumkin:
rasm
chizish,
yozish,
ko’rsatkich
sifatida
va
hokaza.
”
Umumiylikni izlash.”
O’quvchilar aylana qurib o’tiradilar. Olib boruvchi
o’quvchilardan biriga to’pni otayotib, bir-biri bilan bog’lanmagan 2 ta so’zni aytadi.
Masalan: maktab va o’quvchi, kitob va javon, quyosh va gul va hokazo. To’pni tutib
olgan o’quvchi so’z juftligi orasidan umumiy belgini aytib to’pni qaytaradi.
”
Safar”.
O’quvchilarga maktabdan yoki uylaridan ma’lum bir joygacha
bo’lgan yo’lini tasvirlash topshirig’i beriladi. O’quvchilar bir necha kun davomida
”ob’ekt” ni mustaqil kuzatadilar va uni og’zaki tasvirlab beradilar. Sinchkovlik,
ziyraklik, kuzatuvchanlik, atrof - muhitga diqqat – e’tibor talab etiladigan bu o’yib
vositasida Vatanni sevish, tabiatga muhabbat, chor – atrof e’tiborli bo’lish hislarini
tarbiyalash mumkin. Bundan tashqari, mazkur o’yinlardan foydalanganda
o’quvchilarning nutqi rivojlanadi, lug’at boyligi yanada ortadi, mustaqil fikrlash
malakasi
shakllanadi.
Yuqorida keltirilgan ta’limiy o’yinlar o’quvchilarning darsda faolligini oshirish bilan
|