Boshlashich sinflarda matematika u

Mikdorlarning ulushlari bilan tanishtirish metodikasi

YUkorida kurdikki, 3-sinfda birning ulushlari, ya’ni 1/2, 1/3, 1 /4 va x;okazo ulushlarga oid tasavvurlarni xosil kilishdan iborat. Kasrlarni urgatish deyarli kurgazma asosida tushuntiriladi. Bu kurgazmalarga meva, kovun, tarvuz, geometrik shakl, chup, KOF03 va boshka atrofdagi narsalarni olish mumkin.

Kurgazmali tushuntirishda, masalan, olmani teng ikkiga bulish, ba’zan teng 2 bulish, yordamida kasr xosil kilinadi. SHunga mos olmani teng bulmagan 2 bulakka bulib, u yarim olma emasligini, demak, kasrni xosil kilmaslikni tushuntirish kerak. Fakat teng bulakka bulgandagina kasr son yoki butunning ulushi xosil bulishini mustaxkam singdirish lozim.

Turli xil geometrik shakllar bilan ishlayotganda bu shakl yordamida ulushlarni xosil kiladilar, xamda uning ba’zi xossalarini keltirib chikaradilar. Masalan, kvadratni teng 4 bulakka bulishda, uni ikkita yul bilan bulib, burchakparining uzaro tengligiga xamda tomonlarning xam uzaro tengligiga asoslanib, shuningdek kvadrat simmetriyasi xakida tasavvurlarga ega buladilar.

SHuningdek, bosh^a ukuvchilarga doirani, ba’zilariga tugri tur?@urchakni 4 bulakka bulish topshiriladi. Bundan keyingi ish teNG bulaklarga bulingan ulushlardan bittasini, ikkitasini, ucht§eini olib ularni kanday sonlar bmdan yozish mumkinligi uk,I?iladi. Kasrlarni ikkidan bir, uchdan bIr. turtdan bir kabi Ukish va 1/2, 1/3, 1/4 larga narsalarni kanday bulib, kancha kismi olinayotganligi orasidagi boglanishni *osil k,iLIsh lozim. SHu abOsda surat va maxraj *amda kasr kabi yangi terminlar kiritmasdan ukiladi. Lekin chizik chizish, chizikning pastida butunni nechaga bulgan son, yukorisiga necha ulushni olgan son yozilishi tushuntiriladi.

“Ulushlar” mavzusida figuralarni teng bulaklarga bulish ysosida ulushlarni takkoslash *am tushuntiriladi. Masalan, ukituvchi 5 ta bir xil tugri turtburchakli kogozdan yulakchali kilib kirkishni taklif kiladi.

Bu yulakchaning birinchisiningteng ikkiga, ikkinchisini teng turtga bulib, ularni ustma-ust kuyish asosida *ar bir teng bulaklarni takkoslaydi. Unda 1 /2> 1,4, 1/4>1?8, 1 /3>1/6 kabi ekanligiga ishonch *osil kiladilar. 3-sinfda SONNING ulushiny topishni amaliy masalapardan boshlash kerak. Masalan, uzunligi

11. 
    sm bulgan KOF03 yulakchani olib uni ikkiga buklash topshiriladi. Yulakchaning yarmi necha sm? 12/2=6 sm. Endi yulakchani yana ikki buklab turt kiemga buladi. Yulakchaning kanday kismi xrsil buldi va uning uzunligi kancha? Javob: SH4=3 em.
    

1.