Valeologiya asoslari,tarixi. Valeologiya fanini boshqa ilmiy sohalar ichida tutgan o‘rni.
Valeologiya fani va uning vazifalari, tibbiyotda tutgan o‘rni. Fanningrivojlanishbosqichlari. Valeologiya fanida qo‘llaniladigan usullar. Salomatlik va sog‘lom turmush tarzi tushunchasi va axamiyati. Valeologiya tasnifi.Turmush tarzi, hayot tarzi tushunchalari. Hayot darajasi ko‘rsatkichlari. Hayot tuzilishi, hayot uslubi, hayot sifati tushunchalari. Hayot tarzi va salomatlikka ta’sir etuvchi omillar.Abu Ali ibn Sinoningtibbiyotda tutgan o‘rni.
Salomatlik darajalari, ko‘rsatkichlari. Birlamchi, ikkilamchi va uchlamchi profilaktika. Aholining umumiy, guruhiy va populyasion salomatligi. Sog‘lom turmush tarzining, sportning, shaxsiy gigiyenaning salomatlikka ta’siri.
2
N
2
Sog‘lom turmush tarzi va uning salomatlikni shakllantirishdagi ahamiyati. Insonlarni individual xususiyatlari, organizm rezervlari va adaptasiya.
Insonning yashash muhitini shakllantirilishi uning valeologik madaniyati, jismoniy, ruhiy va ijtimoiy bosimning ta’siri.Bolalar doimo o‘sib, rivojlanib borishi tufayli ularga har bir davrida shaxsiy xususiyatlardan tashqari alohida morfologik, fiziologik va psixologik xossalar yoki xususiyatlari. Inson ontogenezining jarayonida bir qator rivojlanish davrlari yoki bosqichlarini ajratishga ma’lum ehtiyoj tug‘ildi. Ontoge-nezning uchta davrii: tayyorlov; homila davri (homila rivojlanishi); tug‘ilgandan keyingi (postnatal rivojlanish) yoki bolalik.
2
N
N
2
3
Ritorika (nutqning axamiyati)
Ritorika haqida tushuncha, uning turlari va xususiyatlari. Muloqot xaqida tushuncha. Muloqot turlari, darajasi va vositasi. Mantiqiy fikrlash haqida tushuncha va uning qonuniyatlari.
Sanitariya ma’orifi tushunchasi. “Salomatlik” instituti maqsad va vazifalari.
2
N
4
Sog‘lom turmush tarzini shakllanitirish bo‘yicha o‘tkaziladigan tadbirlarda tibbiyot xodimlari etika va deontologiyasi.
Tibbiyotda vrach-o‘rta tibbiy xodim munosabatlaridagi yuzaga kelishi mumkin bo‘lgan muammolar va ularni bartaraf etish yo‘llari. Tibbiyotda o‘rta tibbiy xodim-bemor munosabatlaridagi yuzaga kelishi mumkin bo‘lgan muammolar va ularni bartaraf etish yo‘llari. Muammolarni yechish bosqichlari.
2
N
2
5
Sog‘lom hayot tarzini shakllantirishga individual yondoshuv tamoyillari.
Sog‘lom turmush tarzi tushunchasi, uning asosiy maqsadi va vazifalari, sog‘lom turmush tarzining oila a’zolari salomatligiga ta’siri
Sog‘lom turmush tarzining tarkibiy qismlar.
Dispanser ko‘rigi haqida tushuncha, uning maqsad va vazifalari.
Inson salomatligini mustahkamlashga qaratilgan standart va algoritmlar to‘g‘risida tushuncha.
Maqsadli guruhlarni aniqlash
Aholining turli guruhlari salomatligiga ta’sir etuvchi omillarni aniqlash.
“O‘spirinlik davri” maqsadli guruhining ma’naviy, psixologik, tibbiy va jismoniy aspektlari. “Yoshlar” maqsadli guruhining ma’naviy, psixologik, tibbiy va jismoniy aspektlari.
“Katta yoshdagilar” maqsadli guruhining ma’naviy, psixologik, tibbiy va jismoniy aspektlari. “Qariyalar va uzoq umr ko‘ruvchilar” maqsadli guruhining ma’naviy, psixologik, tibbiy va jismoniy aspektlari.
4
N
S
2
6
Aholi orasida sog‘lom turmush tarzini shakllantirishda hamshiraning o‘rni.
Inson salomatligi. Ijtimoiy va shaxsiy salomatlik. Aholi salomatligining ko‘rsatkichlari. O‘zbekiston Respublikasining aholi salomatligini muxofaza qilish va saqlash bo‘yicha asosiy me’yoriy hujjatlar.
Salomatlikka ta’sir etuvchi omillar. Tashqi va ichki omillar (ijtimoiy, tabiiy va irsiy). Sog‘liqqa xavf tug‘diruvchi omillar (noto‘g‘ri ovqatlanish, gipodinamiya). Oilada sog‘lom turmush tarzini shakllantirish usullari. Jamoada sog‘lom turmush tarzini targ‘ibotini tashkil qilish.
Ekologiyaning salomatlikka, yosh avlodning o‘sib ulg‘ayishdagi ta’siri. Ekologik muhitning ta’siri natijasida yuzaga kelayotgan kasalliklar haqida ma’lumot. Irsiy kasalliklar.
Salomatlik darajasini baholashda qo‘llaniladigan populyasion dasturlarni yaratish. Aholi salomatligini nazorat qilishda qo‘llaniladigan sifat va miqdor ko‘rsatkichlar. individual, guruhli.
