Botanika Gulli o’simliklar va o’simliklarni hayotiy shakllari
O’simlik hujayrasi va to`qimalar
Yüklə 1,67 Mb.
|
|
2. O’simlik hujayrasi va to`qimalar
1.Sitoplazmaning harakatini mikroskop ostida qaysi o’simlik bargida aniq ko’rish mumkin? a) elodeya b) geran s) begoniya d) atirgul 2 . Bo`linadigan hujayralarning ilk o`zgarishini farqlang. a) mag`iz yiriklashadi b) hujayra yiriklashadi c) mag`iz bo`linadi d) sitoplazma bo`linadi 3. Mag`iz kimyoviy tarkibiga ko`ra qaysi hujayra organoidiga yaqin bo`ladi? a) sitoplazma b) mitaxondriya c) ribosoma d) golji apparati 4. Mexanik to`qimani aniqlang ? a) lub, yog`ochlik b) epidermis , yog`ochlik c) o`tkazuvchi, epidermis d) qoplovchi ,o`tkazuvchi 5. Agar mikroskopning okulyari 10, obektivi 15 bo’lsa, mazkur mikroskop necha marotaba kattalashtirib ko’rsatadi? a) 600
b) 200 c) 150
d) 400 6. O`simlik hujayralari o`sishi bilan uning qaysi qismi birlashib boradi. a) sitoplazma b) leykoplast c) xloraplast d) vakuola 7. O`simlikdagi tolalar qanday to`qimani hosil qiladi ? a) qoplovchi b) o`tkazuvchi c) asosiy d) mexanik 8.O`simliklarning yashil rangini beruvchi organoidini aniqlang . a) mitoxondriyalar b) golji majmuasi c) ribosoma d) plastidalar 9. O`simlik hujayralari qanday gaz bilan nafas oladi? a) karbonat angidirid bilan b) kislorod bilan c) azot bilan d) kunduzi kislorod, kechasi CO2 bilan nafas oladi. 10. Hujayra shirasi egallagan bo’shliqni belgilang. a) sitoplazma b) yadro c) vakuola d) plastida 11. Mexanik to’qimalar o’simlikning qaysi qismida ko’proq uchraydi? a) gul, meva, po’stloq b) po’stloq, gultojbarglar c) ildiz, poya, barg d) ildiz, poya 12. Qo’l lupasi necha marta kattalashtirib ko’rsatadi? a) 10-25
b) 3-5 d) 3-6
d) 25-30 13.Chigit yuzasidagi tolasi (hujayralarning) necha santimetrda ekanligini aniqlang? a) 1-2 b) 3-4
c) 4-5 d) 3-5
14. Hosil qiluvchi to’qima o`simliklarning qaysi qismida bo`ladi? 1. bargida 2. ildiz qinchasida 3. ildizpoyada 4. o`sish konusida 5. poyaning o`tkazuvchi qismida 6. kambiyda 7. lub tolalarida 8. yog`ochligida 9. o`zakda a) 1.3.5 b) 2.4.6 c) 3.5.7 d) 7.8.9 15. Qaysi belgilar yosh va qari hujayralarni bir-biridan ajratish imkonini beradi? a) qobiqning qalinligi ,vakuolaning sitoplazmada egallagan joyiga qarab b) hujayra qobig`ining shakli, vakuolaning egallagan joyiga qarab c) hujayra qobig`ini shakli,vakuola qobig`ining tuzilishiga qarab d) hujayra qobig`ining qalinligi, yadro va mitoxondriyalar soniga qarab 16. Mag`izni shakli va hajmi hujayraning … qarab xar-xil bo`ladi 1. yirik, mayda 2. kimyoviy tarkibiga 3. yoshiga 4. yashash sharoitiga 5. karioplazma harakatiga a) 1.2.5 ) 1.3.4 c) 1.2.4 d) 1.4.5 17. O`simlik hujayrasidagi xloroplastlar qanday vazifani bajaradi? a) o`simlik hujayrasining bo`linishida ishtirok etadi b) nafas olishda ishtirok etadi c) zararli moddalarni chiqarib yuborishda ishtirok etadi d) organik moddani sintezlaydi, yashil rang beradi 18. To`qima deb nimaga aytiladi? a) tuzilishi va bajaradigan vazifasi bir xil bo`lgan hujayralar yig`indisi b) tuzilishi va bajaradigan vazifasi har xil hujayralar to`plami c) tuzilish har xil,bajaradigan vazifasi bir xil hujayralar to`plami d) tolalar yordamida birikkan hujayralar to`plami 19. O`simlik organlari tarkibiga qanday to`qimalar kiradi? a) hosil qiluvchi, qoplovchi b) qoplovchi, o`tkazuvchi c) hosil qiluvchi, mexanik , qoplovchi, po`stloq, asosiy d) o`tkazuvchi, hosil qiluvchi, mexanik , qoplovchi , asosiy 20. Hujayra yadrosini qaysi olim,nechanchi yili kashf etgan? a) N. Gryu 1673-yil b) R.Guk 1665-yil c) M. Navashin 1915-yil d) R. Broun 1831-yil 21. Xromoplastlar o`simliklarning qaysi qismida ko`proq uchraydi? a) ildiz va ildiz bachkilarida b) kosachabarg va changchida c) yetilgan meva va tojbarglarda d) yetilgan mevada va yetilmagam pomildorida 22. Qaysi to`qima hujayralarida boshqa turdagi to`qimalar hosil bo`ladi? a) g`amlovch to`qima b) hosil qiluvchi c) mexanik to`qima d) o`tkazuvchi to`qima 23. O’simlik hujayralarida…uchraydi. a) yashil xloroplastlar, sariq va pushti xromoplastlar, hamda rangsiz leykoplastlar b) faqat yashil rangdagi xloroplast va xromoplastlar c) yashil, sariq, qizil xloroplastlar,sariq va pushti hamda rangsiz leykoplastlar d) yashil xromoplastlar, sariq va pushti xloroplastlar, hamda rangsiz leykoplastlar 24.Qaysi kattalashtirib ko’rsatadigan asbob uchun preparat tayyorlanmaydi? a) qo’l lupaga b) shtativli lupaga c) yorug’lik mikroskopga d) electron mikroskopga 25. Mevalar ta’mi hujayraning qaysi qismi bilan bog`liq? a) hujayra shirasi b) sitoplazma c) yadro d) mitoxondriya 26. O`simlikka rang beruvchi hujayra organoidlarini belgilang. a) xromoplastlar, mitoxondriyalar b) xloroplastlar, ribosoma c) xromoplastlar, xloroplastlar d) lekoplastlar hujayra qobig`i 27. Sklerenxima bu …… a) asosiy to`qima hujayralari b) qoplovchi to`qima hujayralari c) mexanik to`qimani o`lik hujayralari d) mexanik to`qimani tirik hujayralari 28. Hujayra sitoplazmasida hujayra shirasi bilan to’lgan bo’shliq… a) vakuola b) hazm vakuola c) qisqaruvchi vakuola d) plastida 29. Havo ildizlari epidermisining ostidagi etli qavat qaysi to`qimadan tashkil topgan? a) g`amlovchi b) qoplovchi c) hosil qiluvchi d) asosiy 30. Poya va ildizning po`stloq va yog`ochlik tolalari qaysi to`qimaga kiradi? a) hosil qiluvchi b) lub c) mexanik d) qoplovchi 31. Quruqlikda o`sadigan o`simliklarda yashil rangni nima hosil qiladi? a) leykoplastlar b) xlorofill c) xromatofor d) xromoplastlar 32. Nima uchun elodiya bargidan tayyorlangan preparat mikroskopdagi suv tomchisida ham tabiiy sharoitda o`sgandek tirik bo`ladi? a) hujayrasi bir qavat bo`lganligi uchun b) vakuolasi bo`lganligi uchun c) shirasi ko`pligi uchun d) suvda o`sganligi uchun 33. Chigit yuzasidagi tola nechta hujayradan iborat. a) 2 b) 1
c) 5 d) 4
34. Nok, behi etidagi qattiq donachalar,danakli mevalar qobig`idagi hujayralar qaysi to`qimaga kiradi? a) jamg`aruvchi b) o`tkazuvchi c) hosil qiluvchi d) mexanik 35. Mikroskop obektivi preparat ustidan qancha balandlikda joylashadi? a) 3-4 sm b) 4-6 mm c) 0.5-1 sm d) 0.5-1 mm 36.Qaysi o`simlikda qand erigan holda bo`ladi?
b) suli
c) loviya d) lavlagi 37. Kollenxima (1) va sklerenxima (2) hujayralarining farqini ko`rsating? a. tirik; b. o`lik; c. o`simliklarning harakatini ta’minlovchi a) 1 – a 2 – b b) 1 – b 2 – c s) 1 – c 2 – a d) 1 – c 2 – b 38. Uchki va yon hosil qiluvchi to’qimalarga ajraladigan to’qimani aniqlang. a) jamg’aruvchi b) ajratuvchi s) mexanik d) hosil qiluvchi 39. Asosiy (I) va m exanik (II) to'qima xillarini ajrating. a. yog'ochlik tolalari; b. jamg'aruvchi; c. uchki; d. assimlyatsion; e. lub tolalari; g. yon a) I-b,e II-a, e, b) I-b, d, II-a,e s) I-a,d II-e,g d) I-a,e II-d,g 40. Jamg’aruvchi to’qima asosan qaysi hujayralardan tashkil topgan? a) o’lik parenxima b) tirik parenxima c) o’simlikning bo’yiga o’sishini ta’minlaydigan tirik hujayralar d) qalin qobiqli, o’lik hujayralar 41. Nima uchun po’kak o’zidan suv va gazlarni o’tkazmaydi? a) poyada og’izchalar bo’lmaganligi uchun b) qobig’iga murein moddasi shimilganligi uchun c) qobig’iga suberin moddasi shimilganligi uchun d) yasmiqchalar soni kam bo’lganligi uchun 42. Hujayra shirasi tarkibini aniqlang. a) 70-95% suv va organic moddalar,plastidalar b) 70-95% suv va unda erigan moddalar, oqsillar,moy, sakar c) Suv va unda erigan moddalar, oqsillar, moy, shaker d) 70-95% organic moddalar, oqsillar, moy, shakar 5-30% suv va mineral tuzlar 43. Shtativli lupasi necha marta kattalashtirib ko’rsatadi? a) 10-25 b) 3-5
d) 3-6 d) 25-30
44. Mikroskop obektivi byum stoli ustidan qancha balandlikda joylashadi? a) 3-4 sm b) 4-6 mm c) 0.5-1 sm d) 0.5-1 mm 45. Mikroskop stol chetidan qancha ichkarida joylashadi? a) 3-4 sm b) 4-6 mm c) 0.5-1 sm d) 0.5-1 mm 46. Piyoz hujayrasiga xos hususiyatlarni ko’rsating. 1. yumaloq 2.zich 3. cho’ziq 4. siyrak 5. rangsiz 6. rangli a) 1.2.5 b) 2.3.5
c) 3.4.5 d) 1.3.5
47. Osimlik hujayralari bir-biridan nimasi bilan farq qiladi? a) hajmi, o’lchami b) shakli c) katta kichikligi d) barchasi 48. Qari hujayralarda …. Uchramaydi. a) plastidalar b) mag’iz c) xloroplast d) ribasoma 49.Hujayrani qaysi xususiyati nobud bo’lguncha saqlanadi? a) bo’linish b) o’sish c) otkazuvchanlik d) fotosintez 50.Qaysi o`simlikda qand qattiq holda jamg’arilgan bo`ladi? a) olma b) uzum
c) loviya d) lavlagi 3.Ildiz. 1.O’simlikning o’sishni tezlashtirishda qaysi o‘g’itlardan foydalanib kelinmoqda? a) kaliyli b) azotli c) fosforli d) kalsiyli 2.Azotli,fosforli,kaliyli o’gitlar qaysi o’g’itlar turiga mansub? a) organik b) mineral c) tabiiy d) sun’iy 3. Ildizmeva hosil qiladigan o`simliklarni belgilang. a) kartoshka, rediska, sabzi lavlagi, sholg`om b) piyoz, rediska, yeryong`oq, sabzi c) sabzi, lavlagi, rediska, sholg`om d) turp, sabzi, piyoz, sholg`om 4. Ildiz tukchasi necha kun yashaydi? a) 2-4 kun b) 5-6 kun c) 10-20 kun d) 10-15 kun 5. Ildiz tukchalari joylashgan qismni ko`rsating. a) o’suvchi qism b) so’ruvchi qism c) o’tkazuvchi qism d) ildiz qinchasi 6. Poya va bargdan hosil bo’ladigan ildiz qanday ataladi? a) asosiy b) yon
c) qo’shimcha d) asosiy,yon 7.Ildizning ildiz tukchalariga ega bo’lgan qismi uning qaysi zonasini hosil qiladi? a) bolinish b) o’sish c) shimish d) o’tkazish 8. O’q ildiz sistemasiga ega bo’lgan o’simliklar guruhuni aniqlang. a) bug’doy, sholi, makkajo’xori b) g’o’za, pomildori, yantoq c) tok, bug’doy, baqlajon d) g’ozpanja, g’umay, ayiqtovon 9. Ildiz qismlari qanday tartibda joylashgan? 1. o’tkazuvchi qism 2. ildiz qinchasi 3. so’ruvchi 4.o’suvchi a) 2.1.3.4 b) 2.4.3.1 c) 4.2.1.3 d) 2.3.1.4 10. Ildizning qaysi qismidagi hujayralar doimiy ravishda yangilanib turadi? a) ildiz qinchasi b) o’sish c) shimish d) o’tkazish 11. Quydagi berilgan o’simliklarning qaysi biri ildizmevali hisoblanadi? a) loviya b) rediska c) bug’doy d) makkajo’xori 12. Ildiz tuklarining tuzilishini aniqlang. 1. bir hujayrali 2. ko’p hujayrali 3. yupqa pardali 4. qalin pardali 5.yadroli 6. yadrosiz 7. sitoplazmali 8. hujayra shirasi, vakuolasi bor 9. vakuolasiz a) 1.4.5.7.8 b) 1.3.5.7.8 c) 2.3.6.7.8 d) 1.3.6.7.9 13. Ildizning po’stloq hujayralarining o’ziga xos xususiyatlarini aniqlang. 1.tirik 2.yumaloq 3.yupqa qobiqli 4.o’lik 5.yadrosiz 6.kubsimon 7.qalin qobiqli a) 1.2.3 b) 4.2.3
c) 1.6.7 d) 4.6.3
14. Popuk ildizli o’simliklar guruhini belgilang. a) sholi,bug’doy,tariq b) makkajo’xori,tariq,bangidevona c) tariq,g’umay,ituzum d) yantoq,uzum,mosh 15. O’simliklar ildiz sistemasini…hosil qiladi. a) asosiy,yon ildizlar b) popuk,yon ildizlar c) asosiy,qo’shimcha ildizlar d) bir o’simlikni ildizlar yig’indisi 16. Tanasining yuqori qismi qurib qolib, pastdan yangidan o'sib chiqadigan o'simliklarni ko'rsating. a) chinor , do'lana b) anjir, behi c) olma, nok d) yong'oq, chinor 17. Ildiz sistemasini qaysi ildiz turlari hosil qiladi? a) asosiy b) asosiy,yon,qo’shimcha c) yon d) o’q ildiz 18.Quyida berilganlardan popuk ildizli o`simliklar guruhini aniqlang. a) piyoz, lola, sarimsoq piyoz, sholi b) kartoshka, pomidor, g`o`za, beda c) baqlajon, ukrop, yeryong`oq d) sholi,suli, sachratqi, qushqo`nmas 19. Ildizda qanday qismlar farq qilinadi? a) bo`ylovchi, o`tkazuvchi, shimuvchi b) o`suvchi, shimuvchi, o`tkazuvchi c) shimuvchi, ko’payuvchi d) o`suvchi, o`tkachuvchi, bo`rtib chiquvchi 20. Me’yoridan ortiq mineral o`g`it solish qaysi o`simliklar hosilini tez buzadi va odamni zaharlaydi? a) qovun, tarvuz, kartoshka, sabzi b) qovun, makkajo’xori, sholi, bug’doy c) kartoshka, piyoz, no`xat, loviya d) sabzi, bodom, garmdori 21. Ildizmeva ildizning qaysi qismidan hosil bo`ladi? a) yon ildiz b) qo’shimcha ildiz c) ildiz bachkisidan d) asosiy ildiz 22. Ildiz tukchalari shimib olgan suv qaysi hujayralarga o’tadi? a) po’stloq b) o’suvchi c) bo’linuvchi d) o’tkazuvchi 23. Yosh ildizning qaysi qismidagi hujayra yumaloq bo’lib,po’sti juda yupqa bo’ladi? a) ildiz qinchasi b) o’tkazuvchi c) po’stloqdagi d) kambiydagi 24. Ildizda hujayralarning tez hosil bo’ladigan qismini aniqlang? a) ildiz qinchasi b) shohlanuvchi c) o’suvchi qismi d) so’ruvchi qismi 25. O’q ildizli o’simliklar guruhlarini belgilang. a) g’o’za,yantoq,sholi,bug’doy b) arpa,suli,g’o’za,no’xat c) g’o’za,no’xat,pomidor,kungaboqar d) piyoz,g’o’za,makkajo’xori,lola 26. Bir urug’pallali o’simliklar ildizining rivojlanishi uchun xos hususiyatni belgilang. 1. asosiy ildizning tezda nobud bo’lishi 2. ildizmeva hosil qilishi 3. murtak paytidan qo’shimcha ildiz rivojlanishi 4. zapas ozuqa to’plashi 5. asosiy ildizning yon ildizlardan farq qilishi a) 1.2.
b) 3.1 c) 4.1
d) 5.1 27. Suv nima ta’sirida ildizdan poyaga qarab harakatlanadi? a) tuproqda suv bosimining yuqori bo`lishi b) poyada suv bosimini kam bo`lishi c) ildiz tuklari d) ildiz bosimi 28.O’q ildizi yaxshi rivojlangan o`simliklar guruhini aniqlang. 1. sarimsoq piyoz 2. atirgul 3. arpa 4. kiyikot 5. pomildori 6. sholi 7. sebarga 8. lola a) 1.3.8 b) 2.4.5
c) 1.6.7 d) 8.7.6
29. Popuk ildiz sistemasiga ega bo`lgan o`simliklarni ko`rsating. a) qora chayir b) karto`shka c) karam
d) qush qo`nmas 30. G`o`za niholining ildizi bir kecha kunduzda 2 -3 sm o`sadi. Bunda o`sish nima hisobiga sodir bo`ladi? a) ildizning oziq moddani ko`p olishi hisobiga b) ildiz uchidagi hujayralarning bo`linishi hisobiga c) uchki kurtakning bo`linishi hisobiga d) tuproqda nam ko`p bo`lishi hisobiga 31. Qo`shimcha ildizlar … hosil bo`ladi. a) ildiz mevadan b) poya, barglar va asosiy ildizdan c) poyadan d) asosiy ildizdan 32. Ildiz qaysi belgilariga ko`ra bir biridan keskin farq qiladi? a) uzunligi va eni b) o`sishi va rivojlanishi c) hosil bo`lishi d) shakli va hajmi 33. Yon ildizlar qanday hosil bo`ladi ? a) poyaning ustki qismidan b) ildizlarning yoniga va chuqurga kirib borishidan c) poyaning pastki qismidan d) asosiy ildiz shoxlanib 34. O`q ildizli o`simliklarni ajrating. 1.tarvuz 2.makkajo’xori 3.mosh 4. g`o`za 5. piyoz 6. oq jo’xori 7.no`xat a) 1.2.3.6 b) 1.3.4.7 c) 5.6.7 d)2.5.6
35. Asosiy ildizda oziq moddalar to`plansa,qanday nomlanadi? a) ildiz tukchasi b) ildimeva c) hosil qiluvchi d) ildizpoya 36. Qaysi qatorda ildizpoya haqida to`liq ma’lumot berilgan? a) zahira oziq moddalar to`plovchi qo`shimcha ildiz qinchasi b) shakli o`zgargan poya, asosiy ildiz,barglar c) shakli o`zgargan poya, unda qo`shimcha ildiz shakli o`zgargan barg, kurtaklar bo`lib zahira oziq moddalar to`planadi d) zahira oziq moddalar to`plovchi shakli o`zgargan ildiz qinchali o`suvchi qismi 37. Qaysi o`simliklarda popuk ildiz rivojlangan? a) pamildori, bodring , suli b) bodring, makajo’xori, loviya c) arpa, loviya, suli d) arpa, bug`doy, suli 38. Qaysi o`simliklarda o`q ildiz rivojlangan? 1.loviya 2.makkajo’xori 3. suli 4.beda 5. yantoq 6.sholg`om 7.arpa a) 2.4.5.6.7 b) 1.2.4.5.6 c) 1.4.6.7 d) 1.4.5 39.Nima hisobiga suvda erigan moddalar ildizni pastki qismidan yuqorisiga ko`tariladi ? a) tuproqda suvni miqdori ko`p bo`lishi b) ildiz tuklari orqali c) ildiz tukchalari orqali d) ildiz bosimi orqali 40. Ildizssiz, butun tanasi bilan suvga botgan holda o’sishiga qaramay to’pguli suvdan tashqariga chiqib turuvchi o’simlikni ko’rsating. a) suv qaroqchisi b) nilufar c) aldrovanda d) bo’lsa 41. Ikki pallali o`simliklar ildizining rivojlanishi uchun xos belgilarni aniqlang? 1 tezda asosiy ildiz nobud bo`ladi 2 asosiy ildiz yon ildizdan farq qiladi 3 poyada qo`shimcha ildiz rivojlanadi 4 yon ildiz hosil bo`ladi a) 1.2 b) 1.3
c) 2.4 d) 3.4
42.G`o`za o`simligini ildiz sistemasi sutkasiga necha santimetr o`sishini aniqlang? a) 2 – 5 b) 1 – 5 c) 2 – 3 d) 1 – 1.5 43.Quyida keltirilgan hususiyatlar qaysi hujayraga tegishli: “Yupqa qobiq, sitoplazma va yirik yadro’’? A) ildiz tukchalari B) ildiz po’stlog’i C) o’tkazuvchi naylar D) uzun hujayralar. 44. Ildiz turlarini aniqlang. a) asosiy b) o’q ildizi c) popuk ildiz d) yon e) qo’shimcha a) a,b,c
b) b,c c) d,e,c
d) a,d,e 45. O’simlik poydevorini aniqlang. a) barg b) ildiz
c) poya d) meva
46 Murtakdagi boshlang`ich ildizdan nima hosil bo`ladi? a) yon ildiz b) qo`shimcha ildiz c) o`q ildiz d) asosiy ildiz 47. Ildizga xos bo’lmagan xususiyatni ko’rsating. a) yon ildiz hosil qilish b) oziq moddalar to’plash c) barg hosil qilish d) tukchalar bo’lishi 48.Ildizni ko’ndalang kesimi qanday qisimlardan iborat? 1. ildiz qinchasi 2.tukchalar 3.so’ruvchi 4. po’stloq 5.o’tkazuvchi 6.naycha 7. so’ruvchi a) 1.3.7.5 b) 2.4.6
c) 1.7.3.2.5 d) 3.1.4.5.7 49. Bosh piyoz va makkajo’xori o’simligi ildizi poyadan atrofga qancha masofaga tarqaladi? a) 2 m / 60-70 sm b) 60-70sm / 2 m c) 1 mm / 700 mm d) 2 m / 700 mm 50. Ildiz qayeri bilan nafas oladi? a) ildiz tukchalari b) ildiz qinchasi c) yupqa po’stlog’i d) ildiz naychalari 51. Ildiz qinchasi qanday vazifani bajaradi? a) o’suvchi qismidagi hujayralarni himoya qilish b) hujayralarni bo’linishi ta’minlash c) ildizni o’sishini ta’minlash d) o’suvchi qismidagi hujayralarni himoya qilish, hujayralarni bo’linishini ta’minlash 52. Qanday sharoitda ildiz nafas olish qiyinlashadi? a) qatqaloqda b) zichlashgan tuproqda c) botqoqlikda d) barchasi 53. Makkajoxori ildizi 1 mm2 sathda qancha ildiz tukchalar joylashadi? a) 800 ta b) 1800 ta c) 60-70 ta d) 700 ta 54.Ildiz bosimi nimaga bog’liq? a) o’simlik turiga b) haroratga d) barchasiga 55. Ildiz tukchalarini faoliyati qachon to’xtaydi? a) qishda kunlar soviganda b) tuproqda namlik yetishmaganda c) erta bahorda d) yozda harorat ortganda
1. yong’oq 2. terak 3.jiyda 4. qayrag’och 5. yulg’un 6.aylant a) 1.3.6 b) 2.3.4 c) 1.4.5 d) 1.5.6 2.O’simlik tanasidagi qaysi hujayralar bo’linish yo’li bilan ko’payadi va o’sadi? a) po’stloq hujayralaridagi floema b) yog’ochlik hujayralaridagi ksilema c) o’simlik to’qimasidagi kambiy hujayralari d) ustunsimon hujayralar, o’tkazuvchi to’qima 3. Tanasi eniga va bo’yiga sekin o’sadigan daraxtni belgilang. a) nok b) tol
c) shotut d) yong’oq 4.Tuganak hosil qiladigan o’simliklarni ko’rsating. a) shoyigul, salomalaykum, batat b) kartoshka, kurmak, shoyigul c) batat, ituzum, kovrak d) salomalaykum, kovrak, karrak 5.O’simliklarning eniga tez yoki sekin o’sishi nimaga bog’liq. a) suv bilan ta’minlanishiga b) kambiy hujayralarining mayda-yirikligiga va ko’payishiga c) oziq modda bilan ta’minlanishiga d) barcha javoblar to’g’ri 6. Yosh novdalarning o`zak hujayralari … a) tirik bo`ladi b) ksilemaning tashqarisida joylashgan c) umuman bo`lmaydi d) o`lik bo`ladi 7. Yoyilib o`suvchi o`simlikni toping. a) temirtikan b) hilol c) ajriq d) rayhon 8.Halqa shaklida yog’ochlik va lub tolasi orasida o’rnashgan to’qima nomini aniqlang. a) floema b) ksilema c) yog’ochlik d) yon hosil qiluvchi 9. Batatning tugunagidagi ko’zchalarida nima joylashgan? a) boshlang’ich poya b) kurtak c) yasmiqchalar d) ildizchalar 10. Yog’ochlikdagi o’tkazuvchi naylar bo’ylab qanday moddalar o’tadi? a) mineral tuzlar,sintezlangan moddalar b) suv va organik moddalar c) sitoplazmatik suyuqlik d) suv va mineral tuzlar 11. Ildizpoya – shakli o`zgargan… a) poya b) shakli o`zgargan barg va gul c) qo’shimcha ildiz d) yon ildiz 12. Daraxtning yog`ochligida yillik halqalar poyaning qaysi qismi hisobiga hosil bo`ladi? a) kambiy b) o`zak c) po`st d) yog’ochlik 13. Piyozning sersuv barglari - bu a) shakli o`zgargan poya b) shakli o`zgargan novda c) shakli o`zgargan kurtak d) shakli o`zgargan barg 14. Kartoshka tugunagi o`simlikning qaysi shakli o`zgargan o’rganlariga qo`shilishini belgilang ? a) urug` b) meva c) ildiz d) poya 15. Qulpunay poyasi qanday poyalar turkumiga kiradi ? a) tik o`suvchi b) sudraluvchi c) chirmashuvchi d) o`rmalovchi 16. Suv va unda erigan mineral tuzlar poyaning qaysi qismi orqali harakatlanadi? a) lub tolalari b) to`rsimon naylar c) o`tkazuvchi naylar d) o`zak 17. Tokning poyasi qanday poya xiliga kiradi? a) ilashuvchi b) chirmashuvchi c) sudraluvchi d) tik o`suvchi 18. Qaysi o`simliklar guruhi jingalaklari (gajaklar) yordamida ko`payadi? a) qo`ypechak, yertut b) g`ozpanja, qoqio`t c) qulupnay d) ajriq, qizilmiya 19. Suv va unda erigan mineral tuzlar, poyaning qaysi qavatida ildizdan barglarga harakatlanishini belgilang? a) po`st qavati b) lub qavat c) yog`ochlikning naysimon qavati orqali d) o`zak qavati 20. O`rmalovchi poyaga ega bo`lgan o`simlikni toping. a) qovun b) kirpio’t c) qulpunay d) qo`ypechak 21. Shakli o`zgargan novdaga misol keltiring. 1. piyozbosh 2.barg 3. ildizpoya 4. novda 5. kurtak 6. ildiz 7. tugunak a) 1.2.4 b) 1.4.5
c) 1.5.6 d) 1.3.7
22. Poyaning ichki tuzilishni aniqlang . 1. epidermis 2. po`st parenximasi 3. floema 4. kambiy 5.ksilema 6.o`zak 7. po`stloq 8. lub a) 1.2.3.4.5.6 b) 1.7.3.4.5.6 c) 1.2.7.4.5.6 d) 1.7.8.4.5.6 23. O`zbekistonda nisbatan tez o`sadigan daraxtni toping. a) archa, olma b) do`lana, pista c) gilos,chinor d) nok, archa 24. Qaysi o`simliklarning tolasi poyada bo`ladi. a) olma, g`o`za b) jut,kanop c) tariq, kunjut d) yong`oq,loviya 25.Har qanday novda nimadan paydo bo`ladi? a) bargdan b) kurtakdan c) ildizdan d) poyadan 26. Novda ikkinchi yili nima uchun poya deb ataladi? a) po`stlog`i yashil bo`lganligi uchun b) hujayralarda xlorofill donachalari bo`lganligi uchun c) uchki va yon kurtaklari ko`p bo`lganligi uchun d) undagi kurtaklardan yangi novda o`sib chiqganligi uchun 27. O`zbekistonda tez o`sadigan daraxtlar berilgan qatorni belgilang? 1. tol 2. terak 3. nok 4. do`lana 5. qatrong`i 6. chinor a) 1.2.6
b) 1.3.5 c) 2.4.6
d) 1.2.3 28.Shakli o`zgargan yerosti poyalarning biologik ahamyati nimadan iborat ? 1. o`simliklarda generativ qo`shilishida ishtirok etadi 2. o`simliklarni noqulay sharoitdan saqlash 3. suv va mineral tuzlarni shimib olish 4. oziq moddalar to`plash 5. vegetativ ko`payish uchun hizmat qiladi a) 2.3.5
b) 1.3.4 c) 2.3.5
d) 2.4.5 29. Tugunak hosil qiladigan o`simliklarni aniqlang . a) anzur piyozi b) shoyigul c) g`umay d) selin 30. Shakli o`zgargan novda berilgan qatorni aniqlang . a) gul
b) A va D c) ildizmeva d) tugunak 31. Poyaning qaysi qismi asta – sekin po`kaklasha boradi? a) epidermis b) parenxima c) floema d) ksilema 32.Kurtak bu boshlang`ich … demakdir. a) gul
b) barg c) poya
d) A. B. C. 33. Quyida berilgan o`simliklarning poyasi qanday tuzilishga ega? 1. olma 2. palma 3. qandim 4. archa a. tik b. shoxlangan g. shoxlanmagan d. bargsiz a) 1-b: 2-g: 3-d: 4-a b) 1-a: 2-b: 3-g: 4-d c) 1-g: 2-d: 3-a : 4-b d) 1-d: 2-g 3-b: 4-a 34. Nima uchun daraxt yog’ochligi po’stloqqa nisbatan tez yo’g’onlashadi? a) yog’ochlikka ko’p ozuqa keladi b) yog’chlikdagi hujayralar tez bo’linadi c) kambiydagi hujayralarning ko’p qismi yog’ochlikka o’tadi d) yog’ochlikdagi hujayralari tirik, po’stloqdagisi esa o’lik bo’ladi 35. Po’stloq va yog’ochlik kambiydan hosil bo’lar ekan, nima uchun yog’ochlik nisbatan yo’g’on, po’stloq esa yupqa bo’ladi? a) kambiy hujayralarining ko’p qismi yog’ochlikka aylanadi b) yog’ochlikka ko’p ozuqa keladi c) po’stloq qalinlashsa eniga o’sish qiyinlashadi d) tashqi muhit ta’siri tufayli 36.Poyaning qaysi qismida to’rsimon naylar joylashgan? a) yog’ochlikda b) o’zakda c) kambiyda d) po’tloqda 37. Tut daraxtining shoxlarini pishiq va egiluvchan bo`lishi poyaning qaysi qismiga bog`liq? a) epiderma b) yog`ochlik c) ksilema d) floema 38. Uchki kurtak qanday qismlardan tashkil topgan? a) o`suvchi, tinim davridagi hujayralar b) o`sish ko’nusi, boshlang`ich barg, qobiqdan c) o`sish ko`nusi, o`suvchi barg d) o`sadigan o`simlikdagi kurtakdan 39. Novdada qanday kurtaklar bo`ladi? a) yon b) uchki, yon tinim davridagi c) qo`shimcha tinim davridagi, yon d) ildiz kurtaklari 40. Poyaning lub qavati qanday ataladi? a) epidermis b) parenxima c) ksilema d) floema 41. Yashil novda kuzda nima uchun qo`ng`ir rangga kiradi? a) po`stloq qalinlashib ostida po`kak hosil bo`ladi b) xloroplastlar xromoplastlarga aylanadi c) suvni kam bug`latishga moslashgan d) qishda sovuqdan saqlaydi 42. Ildizpoyadagi poyaga xos belgini farqlang. 1. barglarni tutib turadi 2. qo`shimcha ildizga ega 3. shakli o`zgargan barglari bor 4. kurtaklari mavjud 5. po`st, po`kagi bor 6. oziq modda o`tkazadi a) 2.3.4 b) 1.2.3
c) 3.4.6. d) 1.3.5
43. Poyalar tuzilishiga ko`ra … bo`ladi . a) yog`och poya va o`t poya b) o`t poya va poxoli poyaga c) kalta va uzun poyaga d) qisqargan va shakli o`zgargan poyaga 44. Poyasi yumaloq bo`lgan o`simlikni toping. a) bug`doy b) chinor c) rayhon d) terak 45. Sabzavotlardan qaysi biri shakli o`zgargan novda? a) kartoshka b) sabzi c) rediska d) lavlagi 46. Nima uchun yog`ochlik po`stloqqa qaraganda yo`g`on bo`ladi? a) bo`lingan hujayralarning yog`ochlik va lub qavatiga teng taqsimlangani uchun b) bo`lingan hujayralarining ko`p qismi kambiydan ichki tomon qarab o`sadi va kam qismi kambiydan tashqariga qarab o`sganligi uchun c) hosil bo`lgan hujayralarning ko`p qismi lub tolasiga, kam qismi yog`ochlikka qarab o`sganligi uchun d) yog`ochlikda o`tkazuvchi naylar, lub qavatida to`rsimon naylar bo`lganligi uchun 47. Po`stlog’ida lub tolalari ko`p bo`lgan o`simliklarni belgilang. 1. tut 2. kanop 3. o`rik 4. zig`ir 5. jiyda a) 1.2.3
b) 1.2.5 c) 1.2.4
d) 4.5.2 48. Qaysi kurtakdan asosiy novda hosil bo`ladi? a) barg kurtakdan b) gul kurtakdan c) yon kurtakdan d) uchki kurtakdan 49. Qaysi qatorda shakli o`zgargan yer osti poyali o`simliklar guruhi keltirilgan? a) kartoshka, piyoz, lola b) lavlagi, sabzi, turp c) sholg`om, sabzi, kartoshka d) shirach, boychechak, rediska 50. Poyaning yog`ochlik qismi qanday ataladi? a) epidermis b) ksilema c) floema d) parenxima 51. Yog`ochligi yumshoq bo`lgan daraxtlarni belgilang. 1. zarang 2. tol 3. qayrag`och 5. eman 4. terak 6. aylant a) 1.2.3 b) 2.3.4
c) 2.5.6 d) 2.4.6
52. Ksilema qismi qattiq bo`lgan o`simliklarni belgilang? a) zarang, jiyda b) aylant, eman c) saksovul, yulg`un d) yong`oq, terak 53.Poyaning qaysi qismida organik moddalar harakatlanadi? a) o`tkazuvchi naylar bog`lamida b) to`rsimon naylar bog`lamida c) lub tolalarida d) o`zak qismida 54. Yozda kambiy hujayralarining bo`linishi natijasida hosil bo`lgan hujayralar bahordagisidan nimasi bilan farq qiladi ? a) hujayralari maydaroq bo`ladi b) hujayralarini yadro`si kattaroq bo`ladi c) hujayralari kattaroq bo`ladi d) yozda kambiy hujayralari bo`linmaydi 55. O`raluvchi poyaga ega bo`lgan o`simlikni toping a) karnaygul b) qulpnay c) qovun d) qoqio`t 56. Poyada barglar qanday joylashadi 1. juft – juft 2. navbat bilan 3. qarama – qarshi 4. kubsimon 5. xalqa hosil qilib 6.spiralsimon a) 2.3.5 b) 4.5. 6 c) 1.2. 4 d) 3 5. 6 57. Quyidagi o`simliklarni poyasining ko`ndalang kesimi xiliga ko`ra juftlab ko`rsatilgan javobni aniqlang? 1. hilol 2. burchoq 3. rayhon a) yumaloq b) uch qirrali c) qanotli d) to`rt qirrali a) 1 – b 2 – c 3- d b) 1 – a 2 – b 3 – c c) 1 - b 2 – a 3 – c d) 1 - d 2 – b 3 – b 58. Temirtikan o`simligi qanday poyaga ega? a) ilashuvchi b) palak yoyib o`suvchi c) chirmashuvchi d) tik o`suvchi 59. O`rmalovchi poyali o`simlikka … a) zirako`t b) g`ozpanja c) burchoq d) hilol 60. Poyasining uzunligi 400 m ga yetadigan o`simlikni aniqlang. a) rafleziya b) rotang palmasi c) temir daraxt d) evkalipt 61. Barg kurtaklari dastlab yoziladigan o`simliklar guruhini belgilang. a) olxo`ri, olcha, shaftoli b) atirgul, na’matak, tut c) atirgul, shaftoli, chinor d) jiyda, chinor, o’rik 62. Boshlang`ich barglar va kurtaklar qobig`ini vazifasi nimadan iborat? a) gul kurtakni himoya qilish b) o`sish konusidagi hujayralarni bo`linishini ta’minlaydi c) o`sish konusini sovuqdan saqlaydi d) o`sish konusini sovuqdan va qurib qolishdan saqlaydi 63. Gul kurtaklari birinchi ochiladigan o`simliklarni belgilang ? a) shaftoli, olma, gilos b) bodom, o`rik, shaftoli c) behi, olcha, o`rik d) olxo`ri, o`rik, olma 64.Bo'yiga nisbatan sekin o'sadigan o'simliklarni belgilang. 1. nok 2. pista 3. shotut 4. do'lana 5. chinor 6. qatrong'i a) 1.2.4.6 b) 1.5.4.6 c) 1.2.3.4 d) 1.2.3.5 65. Tanasining yuqori qismi qurib qolib, pastdan yangidan o'sib chiqadigan o'simliklarni ko'rsating. a) chinor , do'lana b) anjir, behi c) olma, nok d) yong'oq, chinor 66. Yillik halqalarning soniga va ensizligiga qarab daraxtning … va … aniqlash mumkin . a) yoshini / qanday sharoitda o`sganligini b) yoshini / turini c) yoshini / kasalligini d) yoshini / yil faslini 67. Eng baland daraxtni aniqlang ? a) soxta kashtan, gledichiya b) mamont daraxti, baobob c) evkalipt, sekvoyadendron d) ajdar daraxti, rotang palmasi 68. Kambiyga xos bo’lmagan belgini aniqlang. a) poya va ildizning eniga o’sishini ta’minlaydi b) hosil qiluvchi yon to’qima c) yog’ochlik va lub orasida joylashgan d) organik moddalarni ildiz tomonga o’tkazadi 69. Ildizpoyalari yordamida ko`payadigan o`simliklarni belgilang ? a) kartoshka, batat, shoyigul b) lola, sarimsoq piyoz, c) qoraqat, tol, yantoq d) binafsha, shirinmiya, iloq 70. Lub tolalari orasida joylashgan naychalarni aniqlang? a) ksilema b) ksilema va floema c) tomirlar d) elaksimon naylar 71. Po’st parenximasi qanday to’qimadan iborat? a) epiderma b) qoplovchi to’qima c) mexanik to’qima d) asosiy to’qima 72. Ildiz poyada ..... bo’ladi 1.asosiy ildiz 2.qo’shimcha ildiz 3.yon ildiz 4.shakli o’zgargan barg 5.shakli o’zgargan ildiz 6.kurtaklar 7.tugunak a) 2,4,6 b) 3,4,7
c) 3,4,6 d) 1,4,5
73. Qaysi daraxtda lub tolalari bor? a) tut
b) zig`ir c) kanop
d) zig`ir va kanop 74. Bo`lingan hujayralarning ko`p qismi kambiydan ... tomonga qarab o`sib ... hujayralariga aylanadi. a) ichki / yog`ochlik b) tashqi / lub c) tashqi / po`kak d) ichki / o`zak 75. Qaysi o`simlik tanasida bir yil davomida bir nechta yillik halqa hosil bo`ladi? a) shirach b) qurttana c) ermon shuvog`i d) saksovul 76. To`rt qirrali poya qaysi o`simlikka xos? a) hilol b) zarpechak c) burchoq d) rayhon 77. Qaysi moddaning o`simlik bo`ylab harakatlanishida lub qavati katta ro`l o`ynaydi? a) mineral tuzlar b) suv va organik modda c) organik modda d) suv va mineral tuzlar 78.Tanasi eniga va bo’yiga sekin o’sadigan daraxtlarni aniqlang. a) tol, chinor, shotut b) shotut, shamshod, yong’oq c) nok, shamshod archa d) yong’oq, chinor, shotut 79. Generativ kurtakni ko’rsating. a) barg, gul b) uchki, yon c) yashirin, tinim d) to’pgul, gul 80. Daraxtlarni o’rganadigan fan nima deyiladi? a) introduksiya b) mikologiya c) algeologiya d) dendralogiya 81. Quyda o’simliklarni qaysi birida kurtaklari mayda bo’ladi? 1. terak 2.tut 3.o’rik 4. chinor 5. olma 6. nastarin 7. tol 8. soxta kashtan 9. qayrag’och a) 1.4.6.8.9 b) 2.3.4.7.8 c) 2.3.5.7.9 d) 1.4.6.8 82 Terakning kurtaklarini tashqi tomonidan nima bilan o’ralgan? a) boshlang’ich barg b) boshlang’ich kurtak c) tangacha barg d) barchasi 83. Gul kurtak bilan barg kurtak nimasi bilan farq qiladi? a) erta ochilishi b) maydaligi c) keyin ochilishi d) yirikligi 84.Qaysi o’simliklarni gul kurtaklari yirikroq bo’ladi? a) olma, o’rik , atirgul b) bodom, gilos, tol c) terak, chinor, nastarin d) o’rik, bodom, atirgul 85. Rotang palmasini poyasi qanday poya hiliga kiradi? a) ilashib o’suvchi b) chrmashib o’suvchi c) yoyilib o’suvchi d) tik o’suvchi 86. Qipiqsimon poyali o’simlikni nomini ko’rsating. a) qandim b) sebarga c) palma
d) archa 87. Ko’tarilib o’suvchi poyali o’simlikni nomini ko’rsating. a) qandim b) sebarga c) palma d) archa
88. Shohlanmagan poyali o’simlikni nomini ko’rsating. a) qandim b) sebarga c) palma
d) archa 89. Kalta poyali o’simliklar qatorini ko’rsating. a) piyoz, archa b) zupturum, qovun c) qoqio’t, piyoz d) qoqio’t, kartoshka 90. Elaksimon naylarga xos hususiyatlarni aniqlang. 1. o’lik 2. tirik 3.to’siqli teshiklar bilan bo’lingan 4. hujayralari orasida to’siqlar yo’q 5.yumaloq 6.cho’ziq a) 1.3.6 b) 2.3.6
c) 2.3.4.6 d) 1.4.6
91. Sekvoyadendron o’simligining bo’yi… , pastki aylanasi…, bitta kubbasida …. Urug’ yetiladi. a) 155 /46 / 196000 b) 142 / 42 / 196000 c) 155 / 46 / 200 d) 142 / 46 / 200 92.O’zbekistondagi eng umrboqiy daraxtni nomini ko’rsating. a) ajdar daraxt b) baobab c) sekvoyadendron d) archa
93. Poyaning uchki qismini chilpish qanday maqsadlarda foydalaniladi? a) poyaga shakl berish b) ildiz sistemasini kuchaytirish c) hosildorlikni oshirish d) a va c javoblar 94.Bosh piyozning tubidan pastga qarab……., yuqoriga qarab esa ….joylashgan. a) qo’shimcha ildizlar/ seret bag va kurtaklar b) qo’shimcha ildizlar/ seret barg, kurtak va novdalar c) qo’shimcha novda,ildizlar/ seret barg va kurtaklar d) qo’shimcha ildiz/ seret barglar 95. Bosh piyoz tarkibini aniqlang. a) shakar, fitonsit va oqsil b) shakar, mikroblarni o’ldiruvchi modda, moy c) shakar, mikroblarni o’ldiruvchi modda va darmondori d) shaker, oqsil va moy 96.Kartoshka tuganagidagi kurtaklar nima bilan oziqlanadi? a) kraxmal bilan b) shakar eritmasi bilan c) fotosintez mahsuloti bilan d) suv va mineral tuzlar bilan 97. Poya nima orqali nafas oladi a) yupqa po’st b) yasmiqchalar c) barg orqali d) po’st parenxima 98. Novda ikki hil bo’ladi. … a) shohlangan va shohlanmagan b) yog’och va o’t c) uzun va qisqa d) vegetative va gulli 99.Qaysi daraxtning pastki aylanasi 10-11 m gacha yetadi? a) tut
b) yong’oq c) tol
d) mirza terak 100. Qaysi daraxt 4000-6000 yil umr ko’radi? a) chinor b) sekvoyadendron c) evkalipt d) archa
101. Qaysi o’simlioklar poyaning yerga yaqin qismidan qo’shimcha ildiz chiqaradi? a) makkajo’xori, lavlagi, bug’doy b) kartoshka, rediska, g’o’za c) ajriq, kartoshka, qulupnay d) makkajo’xori, g’o’za, sabzi
Yüklə 1,67 Mb. Dostları ilə paylaş:
|