Bo‘yoqchilik ishlari haqida umumiy

Yelimli tarkiblar. Yelimli tarkiblar bilan ko‘pincha turaijoy va jamoat binolarining shiplari va devori bo'yaladi.
Qurilishga, odatda, zarralarining o'Jchami 25—30 mkm gacha ezilgan suvli bo‘r pastasi keltiriladi. Ishlatish joyida bo‘r pastasiga pigmentlar bilan bo'rdan suv qo'shib quyuq qaymoqsimon holatga keltirilgan rangli pastalargina qo'shiladi.
Rangli pastalar hamma xonalarni bo'yashga yetadigan miqdorda tayyorlanadi. Ular ishlatilguncha berk idishlarda saqlanadi. Ishlatish oldidan rangli pastalar uzoq vaqt saqlanishi mumkin.
Yelimli bo'yoq aralashmalari xilma-xil retseptlarga ega,

chunonchi (kg)	sariq	to‘q havorang	ko‘kish
Yelim	7,7	7,3	8,5
Bo‘r	35,1	15,4	—
Oxra (sariq)	4,7	—	33,7
Ultramarin (ko‘k)	_	25,6	4,8
Suv	52,5	51,3	48,1
Och rangli mumiyo	4,8

Ohakli tarkiblar turaijoy, jamoat va sanoat binolarining silliq qilib suvalgan yuzalarini hamda qavatlararo yopmalar yig‘ma


temir-beton panellarining yuzalarini, yog'och devorlar va hokazolarni bo'yashda ishlatiladi.
Ohakli bo'yoq pardasi qurigan sari kalsiy oksid (so'ndirilmagan ohak) gidratning karbonianishi, ya’ni kristall holatdagi kalsiy karbonatga o‘tish jarayoni sodir bo‘ladi.
Bo'yoq pardasining mustahkamligi ishlatilgan ohakning xiliga ham bog'liq.
Gruntovkalash va bo'yash uchun ohakli tarkiblar qurilishning o‘zida tayyorlanadi.
Bo'yoq pardasining mustahkamligini oshirish uchun ohakli tarkiblarga natriy xlorid, kalsiy xlorid yoki ammoniy xlorid qo'shiladi. Asosga mustahkam yopishadigan zich bo'yoq pardasi hosil qilish uchun ohakli tarkibga aluminiy-kaliyli achchiqtoshlar qo'shiladi.
Ohakli tarkiblar yuzalarga cho'tkalar bilan surkaladi yoki soplosining diametri 3—4 mm va tirqishsimon teshikli uchligi bo'lgan dastaki bo'yoqpurkagich vositasida purkaladi. Cho'tkalar bilan bo'yashda tarkib yuzaga „cho'tkani cho'tkaga to'g'rilab" usulida surtiladi (27- rasm).


27-rasm. 3,5 m (a) va undan baland (b) devorlarni ohakli bo'yoq bilan
bo'yash.
7k



Ohakli aralashmalar uchun retseptlar.

1. 
   So‘ndirilgan ohak qo‘shilgan aralashma (kg):
   

so'ndirilgan ohak 1,2 — 1,5

3.1.Lok-bo‘yoq qoplamalar va ularning vazifasi 1
3.3.Yuzalarni bo‘yashga tayyorlash 10
3.4.Yuzalami bo‘yashda ishlatiladigan moslamalar, valiklar va cho‘tkaIar 13
3.5.Ichki yuzalarni suvli tarkiblar bilan bo‘yash 16
1.7.Fasadlarni bo‘yash 28
1.8.Bo‘yoqchilik Ishlarinl tashkil etish 33
3.8.Bo‘yoqchilik ishlarida xavfsizlik texnikasi qoidalari 36

Silikatli tarkiblar. Yuzalar kaliyli shishadan tayyorlangan
silikatli tarkiblar bilan pardozlanganda xira yaltiraydigan chidamli manzarali shaffof parda hosil bo'ladi. Bu parda yetarli darajada mustahkam, gigiyenik, uni suv bilan yuvsa bo'ladi, quyosh nuri ta’sirida rangi o'zgarmaydi.
Ichki xonalarni bo'yashga mo'ljallangan sillikatli bo'yoqlar ishqor ta’siriga chidamli mineral pigmentlar bilan to'ldirgich- larning suyuq kaliyli shishadagi suspenziyasidan iborat.
Silikatli tayyor bo'yoqlar tez quyilib qoladi, shu sababli ularni tayyorlagan paytdan boshlab 10—12 soat ichida ishlatib yuborish lozim bo'ladi.