Budjet hisobi
Yüklə 3,75 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
OLTINCHI BO B.
M O L IY A O R G A N L A R ID A B U D JE T IJROSI H A Q IDA G I H ISO B O T 1. O 'Z B E K I S T O N R E S P U B L IK A S I D A V L A T B U D JE T I I J R O S I T O ‘G ‘R IS ID A G I H IS O B O T N I T A S H K IL Q IL IS H O ‘zbekiston R espublikasi D avlat budjeti ijrosi to‘g ‘risidagi hisobot m uhim d avlat tad b iri hisoblanadi. O ‘zbckiston Respublikasi D avlat budjeti ijrosi to ‘g ‘risidagi hisobot tegishli hisobot davri uchun m a’lum tizim ga solingan reja va haqiqiy ko'rsatkichlam i um um lashtirish usulidir. B u h iso b o t m am lakat iqtisodiyotida davlat boshqaruvi vositasi hisoblanadi v a 0 ‘zbekiston Respublikasi D avlat budjeti ijrosi jarayoni ustidan tezk o r boshqarish uchun katta aham iyatga ega. Hisobot yordam ida d a v la t budjeti ijrosi jarayoni, budjet darom adlarining kelib tushishi, tasd iq lan g an davlat budjetida k o ‘zda tutilgan tadbirlar uchun qilingan m a b la g ‘lam in g xarajat qilinishi ustidan nazorat am alga oshiriladi. H iso b o t asosida m oliya organlari budjet ijrosi b o ‘yicha budjet tashkilotlari va bank m uassasalari tom onidan am alga oshirilgan ishlami iqtisodiy tahlil qiladi. B uxgalteriya hisoboti obyektiv, to ‘g ‘ri, to ‘la, tushunarli v a aniq bo‘lishi, belgilangan shakllar va uning tegishli ko‘rsatkichlari to ‘la hajm da o ‘z vaqtida tuzilishi va taqdim etilishi kerak b o ‘ladi. 0 ‘zbekiston R espublikasi M oliya vazirligi tomonidan belgilangan yagona shak llar b o ‘yicha buxgalteriya hisobi m a’lumotlari asosida Davlat budjeti ijrosi t o ‘g ‘risidagi hisobot tuziladi. 0 ‘zbekiston Respublikasi D avlat budjeti ijrosi to ‘g ‘risidagi hisobotni tuzish ishlarida m oliya organlari, b u d je t tashkilotlari va bank m uassasalari qatnashadi. U lam ing har biri b u d jet ijrosi b o ‘yicha unga yuklatilgan funksiyalarga doir m a ’lum otlar aso sid a budjet ijrosi to ‘g‘risidagi hisobotni tuzadi.Budjet ijrosi to ‘g ‘risid ag i hisobotlar davriy va yillik hisobotlarga b o ‘linadi. Davriy h isobot o y lik va chorak hisobotlarga boMinadi. Davriy hisobotlar yillik h isobo tga nisbatan ancha qisqa, ularda shakllar va k o ‘rsatkichlar soni kam , y u q o ri tashkilotlarga va boshqa organlarga topshirish m uddatlari qisq a b o ia d i. Y illik hisobotda keltiriladigan ko ‘rsatkichlar davriy hiso b o tlard ag ig a nisbatan budjet ijrosini keng ifodalaydi. 100 H isobotlar individual va y ig ‘m a hisobotlarga boMinadi. Individual hisobotlar davlat budjeti ijrosida qatnashuvchi har bir organ tom onidan tuziladi. Individual hisobotlarga m o liy a organlarining o ‘zlari ijro etayotgan budjet ijrosi to ‘g ‘risidagi hisobotlar, budjet tashkilotlari xarajatlar sm etalarining ijrosi to‘g ‘risidagi hisobotlar va bank m uassasalarining respublika budjeti ijrosi to‘g ‘risidagi hisobotlari kiradi. Y ig ‘m a hiso- botlarda budjet ijrosi to‘g ‘risidagi um um lashtirilgan m a ’lum otlar b o ‘ladi. Y ig ‘m a hisobotlar m oliya organlari, budjet tashkilotlari va bank m uassasalarining individual hisobotlari asosida tuziladi. M oliya organlari o ‘zlari ijro etayotgan budjet ijrosi to ‘g ‘risidagi hisobotlam i o ‘zlari bcvosita tuzadi va budjet ijrosida qatnashuvchi boshqa organlam ing hisobotlarini tayyorlash va tuzish b o ‘yicha katta tashkiliy ishlam i amalga oshiradi. M oliya organlarining hisoboti m a ’lum tizim ga soling an budjet ijrosi to ‘g ‘risidagi reja va haqqiqiy k o ‘rsatkichlam i um um lashtirish va solishtirish usulidir. M oliya organlarining hisobotida d av lat budjeti darom adlari va xarajatlari, bank m uassasalaridagi pul m a b la g ‘lari va budjet ijrosi natijalari qayd qilinadi. Quyi m oliya organlarining h isobot taqdim etish m ud dati v a tartibi yuqori m oliya organlari tom onidan y ig ‘m a hisobotning o ‘z vaqtida taqdim etilishining ta ’minlashini hisobga oigan holda belgilanadi. H ar b ir m oliya organi budjet ijrosi to ‘g ‘risidagi hisobotni yuqori m oliya organiga va tegishli hokim iyatga taqdim etadi. 2. O lZ B E K IS T O N R E S P U B L IK A S I D A V L A T B U D J E T I I J R O S I T O ‘G ‘R IS ID A G I M O L IY A O R G A N L A R IN IN G H I S O B O T I Y uqorida aytilganidek, davlat bu djeti ijrosi to ‘g ‘risida oylik, chorak va yillik hisobot tuziladi. Bu h isob o tlar m ahalliy budjetlar b o ‘yicha Q oraqalpog‘iston Respublikasi m o liy a vazirligi va m ahalliy m oliya organlari tom onidan tuziladi. O y lik h iso b o t 0 ‘zbekiston Respublikasi M oliya vazirligi tom onidan m ah alliy budjetlar ijrosi to ‘g ‘risidagi m a ’lum otlam i aks ettiruvehi « M ah alliy 101 budjet ijrosi to ‘g ‘risidagi m a ’lum otnom a» shakli (3-shakl), m ahalliy budjet ijrosi to ‘g ‘risidagi kodlashtirilgan hisobot shakli va m ahalliy bud jetn in g aniqlangan rejasi to ‘g ‘risidagi m a’lum otlam i aks ettiruvchi m a ’lum otnom a shakli ishlab chiqilgan. B u djet ijrosi to ‘g ‘risidagi o y lik hisobot qisqa b o ‘lib, unda budjetning darom adlari va xarajatlari ijrosi to ‘g ‘risidagi asosiy k o ‘rsatkichlar beriladi. O ylik hisobotda darom adlar bir qancha boM imlaming boblari yoki paragrafiari b o ‘yicha guruhlashtiriladi ham da b o ‘lim lar va boM im lam ing paragrafiari b o ‘y ich a ko‘rsatiladi, xarajatlar esa b o ‘limlar yoki b o ‘lim lar guruhi b o 'y ic h a q ayd qilinadi. M ah alliy budjetning aniqlangan rejasi va ijrosi b o ‘yicha oylik hisobot m ahalliy budjetlar ijrosi to ‘g ‘risidagi kodlashtirilgan hisobotdir. M ahalliy budjet ijrosi to ‘g ‘risidagi oylik hisobotning «Darom adlar» qism id a darom adlar b o ‘lim larining paragrafiari b o ‘yicha «Aniqlangan reja», «A niqlangan rejaning ijrosi» va «Aniqlangan reja ijrosining foizi» keltiriladi. M ahalliy b u d jet ijrosi to‘g ‘risidagi oylik hisobotning «X arajatlar» qism ida xarajatlar b o ‘limlarining paragrafiari b o ‘yicha «A niqlangan reja», «A niqlangan rejaning ijrosi» va «A niqlangan reja ijrosining foizi» keltiriladi. M ahalliy budjet ijrosi to ‘g ‘risidagi oylik hisob otda budjet darom adlari va budjet xarajatlari balans sifatida beriladi. U ning «D arom adlar» qismida hisobot davrida olingan daro m ad lam in g um um iy sum m asi bilan bir qatorda yil boshiga qolgan b udjet m ab lag ‘larining qoldiq sum m asi ham k o ‘rsatiladi. Hisobotning «X arajatlar» qism ida hisobot davrida budjet xarajatlarining um um iy sum m asi bilan darom adlam ing xarajatlardan oshgan sum m asi, budjet m ab lag ‘larining erkin qoldiq sum m asi va aylanm a kassa m ablag‘lari sum m asi ham k o ‘rsatiladi. O ylik hisobot tarkibida «K assa xarajatlarining bo‘lim lar va guruhlar b o ‘y ic h a taqsim lanishi» beriladi. Bunda kassa xarajatlari har b ir b o ‘lim b o ‘y ic h a ish haqi va unga tenglashtirilgan to ‘lovlar, ish beruvchilam ing ajratm alari, kapital qo‘yilm alar, boshqa xarajatlar, rivojlantirish fondiga o ‘tkazilgan sum m alar kabi guruhlarga bo‘lingan holda k o ‘rsatiladi. «M ahalliy budjet ijrosi to ‘g ‘risidagi m a’lum otnom a»da (3-shakl) d arom adlar v a xarajatlar tu rlari b o ‘yicha «Aniqlangan reja», «Aniqlan- 102 gan rejaning ijrosi» v a «Aniqlangan reja ijro sinin g foizi», ham da «Aniqlangan reja ijrosining aniqlangan rcjad an farqi» keltiriladi. B u m a ’lum otnom aning «D arom ad turlari» qism id a h iso bo t davrida olingan darom adlam ing um um iy summasi bilan bir q ato rd a yil boshiga qolgan budjet m ablag‘larining qoldiq summasi, uning «X arajat turlari» qism ida esa hisobot davrida budjet xarajatlarining u m u m iy sum m asi bilan birga darom adlam ing xarajatlardan oshgan sum m asi, b udjet m ablag‘larining erkin qoldiq sum m asi va aylanm a kassa m a b la g ‘lari summasi ham k o ‘rsatiladi. M oliya organlari budjet ijrosi to ‘g ‘risidagi o y lik hisobotlam i o ‘zlari ijro etayotgan budjetning buxgalteriya hisob i m a ’lumotlari, budjet m ab lag iarin i bosh tasarru f qiluvehilam ing oy lik hisobotlari va bank m uassasalarining oylik hisobotlari asosida tuzadi. Budjet ijrosi to ‘g ‘risidagi y ig ‘ma oylik h iso b o tlar tegishli m oliya organlari tom onidan o ‘zlari ijro etayotgan b u d jet ijrosi to ‘g ‘risidagi hisobot m a’lum otlariga quyi budjetlam ing ijro si to ‘g ‘risidagi hisobot m a ’lumotlarini ham q o ‘shish y o ‘li bilan tuziladi. C h o ra k h isobot M ahalliy budjet ijrosi to‘g ‘risidagi chorak hisob oti oylik hisobotga nisbatan anchagina keng m a’lum otlarga ega b o ia d i. Chorak hisobotida m a’lum otlar yil boshidan jam i o 'sib borish tartib id a k o ‘rsatiladi. V iloyat, turnan va tum anlarga b o ‘lingan shahar bo‘y ic h a u m um iy y ig ‘m a chorak buxgalteriya hisobotlari chorak hisobotining shakllari b o ‘yicha ham m a quyi budjetlam ing ijrosi to ‘g‘risidagi m a’lum otlam i ham q o ‘shgan holda tuziladi. M ahalliy budjet ijrosi to ‘g ‘risidagi ch o rak hisoboti tarkibiga quyidagilar kiradi: 1. Budjet ijrosi to ‘g ‘risidagi balans (0 5 2 4 2 0 1-shakl). 2. Budjet ijrosi to ‘g ‘risidagi hisobot: 1) darom adlar (0524202-shakl); 2) xarajatlar (0524204-shakl); 3) xarajatlam ing ayrim turlari budjet tasnifining parag raf va moddalari b o ‘yicha taqsim lanishi (0524205-shakl). 103 3. B udjet tashkilotlarining tarm oqlari b o ‘yicha shtatlar va kontingentlari rejasining bajarilishi to ‘g‘risida hisobot (0524203-shakl). 4. Tejalgan va rivojlantirish fondiga o ‘tkazilgan budjet m ablag‘lari to ‘g ‘risida hisobot (0524206-shakl). 5. R ivojlantirish fondi m ablag‘larining kelib tushishi va ishlatilishi to ‘g ‘risida ch o rak hisoboti (0524207-shakl). C horak h iso b o tig a tushuntirish xati ilova qilinadi. B u d je t ijro si to ‘g ‘risid a g i b alan s Bu balans (0 5 2 4 2 0 1-shakl) m oliya organlari tom onidan bosh-jum al (vedom ost) va an alitik schyotlar bo‘yicha tuzilgan aylanm a vedom ostiar asosida tuziladi. B udjet ijrosi to ‘g ‘risidagi balans tuzilgunga qadar aylanm a vedom ostiar m a ’lumotlari bosh-jum aining tegishli m a ’lum otlari bilan solishtirib chiqiladi. 0 ‘zaro hisob-kitoblar, budjetlardan berilgan va ulardan olin g an m ab lag ‘lar schyotlarida hisobot davrining oxiriga b o ‘lgan qoldiqlari chorak balansning aktivida debetli qoldiqlari, passivida esa kreditli q o ld iqlari k o ‘rsatiladi. Budjet ijrosi to ‘g ‘risidagi balansning aktiv qismi besh b o ‘lim dan iborat bo‘lib, u n in g «Pul m ablag‘lari» b o ‘lim ida m ahalliy budjetning asosiy jo riy h iso b v ara g ‘idagi, kapital qo‘yilm alar va boshqa tadbirlam i m oliyalashtirish u ch u n budjetning bankdagi m ablag‘lari va m ahalliy budjetlarda turuv chi budjet m ablag‘larini tasarruf qiluvchilam ing depozit h iso b v arag ‘idagi mablagMarining hisobot davri oxiridagi qoldiq sum m alar k o ‘rsatiladi. Balansning «X arajatlar» b o ‘limida m uayyan m ahalliy budjetning hisobot davri ichida am alga oshirgan kassa xarajatlari, «Berilgan ssudalar» b o ‘lim ida esa quyi m ahalliy budjetlarga berilgan, ammo hisobot d avri oxirida quyi m ahalliy budjetlar tom onidan hali qaytarilm agan ssudalar summasi k o ‘rsatiladi. B udjet ijrosi to ‘g ‘risidagi balansning «H isob-kitoblar» boMimida respublika budjeti bilan o ‘zaro hisob-kitoblar va m ahalliy budjetlar bilan o ‘zaro hisob-kitoblarga doir m a ’lum otlar keltirilsa, uning « 0 ‘tkazilgan m ablag‘lar» bo‘lim ida esa respublika b udjetiga o ‘tkazilgan m ablag‘lar va mahalliy budjetlarga o ‘tkazilgan m a b la g ‘larga doir m a’lum otlar keltiriladi. 104 B udjet ijrosi to ‘g ‘risidagibalansningpassiv qism i h am b csh b o iim d a n iborat b o ‘lib, uning «Darom adlar» b o ‘lim ida budjet darom adlari va aniqlanilm agan tushum lar sum m asi k o ‘rsatiladi. Balansning « O lin gan ssudalar» b o iim id a respublika budjetidan va yuqori m ahalliy b u d jetdan olingan budjet ssudalarining hisobot davri oxiridagi hali q aytarilm agan sum m alari k o ‘rsati!sa, uning «H isob-kitoblar» b o ‘lim ida esa re sp u b lik a budjeti bilan, ham da m ahalliy b ud jetlar bilan o ‘zaro h iso b -k ito b lar bo ‘yicha m uayyan budjet tom onidan berilm agan sum m alar k o ‘rsatiladi. B alansning passiv qism ini «O lingan m ab lag ‘lar» b o ‘lim ida re sp u b lik a budjetidan va m ahalliy budjeîlardan o ‘zaro hisob-kitoblar b o ‘y ic h a olingan m ab lag 'la r summalari k o 'rsa tilsa, uning «N atijalar» b o ‘lim id a esa budjet ijrosining natijasini k o ‘rsatuvchi sum m a aks ettiriladi. Budjet ijrosi to ‘g ‘risid ag i hisobot B u d jctijro sito ‘g ‘risidagi chorak hisobotning «D arom adlar» (0 52 42 02 - shakl) qism ida budjet tasnifi har b ir b o ‘lim ining paragraflari b o ‘y ic h a kelib tushishi rejalashtirilgan darom adlar (belgilangan) sum m alari, h a m d a ulam ing haqiqatda kelib tushganini k o ‘rsatuvchi (bajarilgan) su m m alar aks ettiriladi. Hisobotning bu qism ida darom adlam ing um um iy sum m asi bilan b ir qatorda daromadlardan xarajatlam in g ko ‘payishi (taq ch illik) ham da xarajatlam i qoplash uchun ajratilgan m ablag‘lardan tash q ari, budjetlam ing yil boshiga qolgan m ab lag ‘lar qoldiqlari sum m alari ham aks ettiriladi. B udjet ijrosi to ‘g ‘risidagi chorak hisobotning «X arajatlar» (0 5 2 4 2 0 4 - shakl) qism ida budjet tasnifining h ar b ir b o ‘lim ining boblari, p aragraflari va m oddalari b o ‘yicha aniqlangan, m oliyalashtirilgan ham da bajarilg an (kassa xarajati, haqiqiy xarajat) x arajatlam i aks ettiruvchi su m m alar beriladi. H isobotning bu qism ida xarajatlar um um iy sum m asi b ila n b ir qatorda darom adlam ing xarajatlardan oshgan qism i sum m asi, b u djet m ab lag iarin in g erkin qoldiq sum m asi va aylanm a kassa m a b la g ‘lari sum m asi ham aks ettiriladi. B udjet ijrosi to ‘g ‘risidagi chorak hisobotning «X arajatlam ing ay rim turlarining budjet tasnifini p arag ra f va m oddalari b o ‘yicha taq sim la n ish i» 105 (0524205-shakl) qism ida xarajatlam ing turlari b o ‘yicha, aniqlangan, m oliyalashtirilgan h am da bajarilgan xarajatlar (kassa xarajati, haqiqiy xarajat)ga doir m a ’lum otlar keltiriladi. B udjet tashkilotlarining tarm oqlari bo‘yicha shtatlar va kontingentlar rejasining bajarilishi to ‘g ‘risid a hisobotda (0524203-shakl) budjet tasnifi h ar b ir b o ‘lim ining b oblari, paragraflari va turkum lari b o ‘yicha hisobot davri oxiridagi aniq m iqdor keltiriladi. Tejalgan va rivojlantirish fondiga o‘tkazilgan budjet m ablag‘lari to‘g lrisidagi hisobotda (0524206-shakl) mahalliy budjetda turuvchi budjet tashkilotlarida hisobot choragining oxirgi kuniga tejab qolingan va budjet tashkilotining rivojlantirish fondi bo‘yicha talab qilib olgunga qadar depozit hisobvarag‘iga o ‘tkazilgan mablagMar to‘g ‘risidagi m a’lumotlar har bir b o ‘limning boblari bo‘yicha guruhlarga bo‘lingan holda k o ‘rsatiladi. R ivojlantirish fondi m ab lag ‘larining kelib tushishi va ishlatilish to ‘g ‘risida chorak hisobotida (0524207-shakl) yil boshidagi m ablag‘lar qoldiq sum m asi, hisobot davrida tushgan darom adlar sum m asi, kassa x arajatlam in g um um iy sum m asi va hisobot davri oxirida qolgan qoldiq sum m alar budjet tasnifining boblari b o ‘yicha k o ‘rsatiladi. Shu bilan birga, k assa xarajatlari budjetning iqtisodiy tasniii b o ‘yicha ham k o ‘rsatiladi. M oliya organlarining b udjet ijrosi to ‘g ‘risidagi chorak hisobotlari o ‘zlari ijro etayotgan b u d jetlar ijrosiga doir buxgaltcriya m a’lumotlari, b ud jet m ablag‘lari bosh ta s a rru f qiluvchilam ing chorak hisobotlari va b an k m uassasalarining h isobotlari asosida tuziladi. Tegishli budjet ijrosi to ‘g ‘risidagi yig‘m a chorak hisoboti moliya organlari tom onidan ular ijro etayotgan b udjetlam ing ijrosiga doir hisobot m a ’lum otlariga quyi b ud jetlam in g ijrosi to ‘g ‘risidagi hisobotlar m a’lum otlarini q o ‘shish yo ‘li b ilan tuziladi. Yillik hisobot M ahalliy budjetlar ijrosi to ‘g ‘risidagi yillik buxgalteriya hisobotlarida o y lik va chorak hisobotlarga nisbatan ko‘p ko ‘rsatkichlar va budjet ijro si jarayo nin ing keng tavsifi beriladi. Yuqori sifatda va belgilangan m u d datlarda yillik hisobotni tuzishgacha m oliya organlari k o ‘pgina tad b irlam i am alga oshiradi. M oliya organlari quyi m oliya organlari 106 va budjet tashkilotlarining bosh buxgalterlari bilan yillik hisoboi tuzish m asalalari b o ‘yicha instruktiv yig ‘ilishlam i o ‘tkazadi. M oliya organlari hisobot yili oxirigacha budjetlar o ‘rtasidagi o ‘zaro hisob- kitoblam ing tugatilishi va qisqa m uddatli ssudalar b o ‘y ich a qarzlar to‘la qaytarilishining ta ’m inlanishi ustidan nazorat qilishi kerak. Q oraqalpog‘iston R espublikasining m oliya v azirligi, viloyatlar, shaharlar va tum anlar m oliya organlari Q oraqalpog‘iston Respublikasi respublika budjcti v a m ahalliy budjetlar ijrosi to ‘g ‘risida yillik buxgalteriya hisobotlari tarkibiga quyidagilar kiradi: 1) budjet ijrosi to ‘g ‘risidagi balans (0 524 20 1-shakl); 2) budjet ijrosi to ‘g ‘risidagi hisobot: a) darom adlar (0524202-shakl); b) xarajatlar (0524204-shakl); d) xarajatlar ayrim turlarining budjet tasnifini p arag ra f va mod- dalari b o ‘yicha taqsim lanishi (0524205-shakl); 3) budjet tashkilotlari balansidagi hisob-kitoblar b o ‘y ich a m a’lum ot noma; 4) budjet tashkilotlarining asosiy vositalari to ‘g ‘risidagi m a’lumot- nom a (0520116-shakl); 5) budjet tashkilotlarining m oddiy q iy m atliklar to ‘g ‘risidagi m a’lum otnom a (0520116-shakl); 6) ishchilarga bepul beriladigan uy-joy va kom m unal xizm at haqlarini qoplash uchun qilingan xarajatlar to ‘g ‘risidagi m a ’lum otnom a; 7) m axsus m ablag‘lar bo‘y ich a sm etalar ijrosi to ‘g ‘risida hisobot; 8) to ‘lov-shartnom a o 'q u v shaklida m utaxassislar tayyorlashning m ablag‘lari; 9) budjet tashkilotlarida pul m ablag‘lari va moddiy qiym atliklar bo ‘yicha aniqlangan kamomadlar to ‘g‘risida yig‘ma hisobot (0520108-shakl); 10) M aqsadli m ablag‘lar hisobidan y o ‘n altirilgan xarajatlam ing y ig ‘indilari to‘g ‘risida hisobot (0520109-shakl); 11) tejalgan va rivojlantirish fondiga o ‘tkazilgan b u d jet m ablag‘lari to ‘g ‘risida hisobot (0524206-shakl). Q oraqalpog‘iston R espublikasi m oliya vazirligi, viloyatlar, shaharlar va tum anlar m oliya organlarining, respublika budjeti va m ahalliy 107 budjetlar ijrosi to ‘g‘risida yillik buxgalteriya hisobotlariga tushuntirish xati ilova qilinadi. Y illik buxgalteriya hisobotlariga bank m uassasalarining um um davlat soliqlari va darom adlaridan m ahalliy budjetga qilingan ajratm a sum m alari to ‘g ‘risidagi m a ’lum otnom alar ham kiradi. M ahalliy budjetlar ijrosi to ‘g ‘risidagi y ig ‘m a yillik hisobotlar o'zlari ijro etayotgan b udjet ijrosi to ‘g ‘risidagi hisobotlar m a’lum otlariga quyi m oliya organlari tom onidan taqdim etilgan hisobotlar m a ’lum otlarini qo‘shish y o ‘li bilan tuziladi. B u d je t ijro si to ‘g ‘risid a g i yangi yilning b irin c h i y a n v a rig a b alansi B u balan s (0524201 -shakl) budjet ijrosi to ‘g ‘risidagi chorak balansida keltirilgan m oddalar b o ‘yicha tuzilib, shu m oddalar b o ‘yicha yil boshiga qoldiq va yil oxiriga qoldiq sum m alar ko‘rsatiladi. B u d je t ijro si to ‘g 4risid a g i yillik hisobot B udjet ijrosi to ‘g‘risidagi yillik hisobotning «Darom adlar» (0524202- shakl) qism ida budjet tasnifining h ar b ir b o ‘lim ining paragraflari b o ‘yicha kelib tushishi rejalashtirilgan darom adlar (belgilangan) sum m alari ham da ulam ing haqiqatd a kelib tushganini k o ‘rsatuvchi (bajarilgan) sum m alar budjet tu rlari (Q oraqalpog‘iston R espublikasi, viloyatlar va shahar budjeti, respublika va viloyatlarga bo‘ysunuvchi shaharlar budjeti, jum ladan shaharlarga b o ‘ysunuvchi tum anlar budjeti ham da tum anlar budjeti) b o ‘y icha aks ettiriladi. B udjet ijrosi to ‘g 4risidagi yillik hisobotning «Xarajatlar» (0524204- shakl) qism ida budjet tasnifi h ar b ir bo‘limining boblari, paragraflari va m oddalari b o ‘yicha aniqlangan, moliyalashtirilgan (mablag* bilan ta ’m inlash) ham da bajarilgan xarajatlar (kassa xarajati, haqiqiy xarajat) ni aks ettiruvchi sum m alar budjet turlari (Q oraqalpog‘iston Respublikasi, viloyatlar va budjet shahar budjeti, respublika va viloyatlarga bo‘ysunuvchi shaharlar budjeti, jum ladan shaharlarga b o ‘ysunuvchi tum anlar budjeti ham da tum anlar budjeti) bo‘yicha beriladi, 108 B udjet ijrosi to ‘g ‘risidagi yillik hisobotning «X arajatlam ing ayrim turlarining budjet tasnifi p a ra g ra f v a m oddalari b o ‘y ic h a taqsim lanishi» (0524205-shakl) qism ida, xarajatlam ing budjet ijro si to‘g ‘risidagi chorak hisobotidagidek, x arajatlam in g turlari b o ‘y ich a, aniqlangan, m oliyalashtirilgan (m ab lag' bilan ta ’m inlangan) h a m d a bajarilgan xarajatlar (kassa xarajati, haqiqiy xarajat)ga doir m a’lu m o tla r keltiriladi. Budjet tashkilotlari balansidagi hisob-kitob lar b o ‘yicha m a’lu m o t- nom ada hisobdor shaxslar bilan hisob-kitoblar b o ‘yicha debitor q arzlar, turli debitor qarzlar, turli kreditor qarzlar, depo nen t sum m alar, ishchi va xizm atchilar bilan hisob-kitoblar b o ‘y ich a qarzlar va boshqa q arzlam in g yil boshiga va yil oxiriga bo‘lgan sum m alar keltiriladi. B udjet tashkilotlarining asosiy vositalari to ‘g ‘risidagi m a’lu m o t- nom ada (0 5 2 0 1 16-shakl) budjet tashkilotlarin ing yil boshiga va y il oxiriga qolgan asosiy vositalari va u la m in g eskirishini aks ettiruv chi m a’lum otlar keltiriladi. Budjet tashkilotlarining m oddiy qiym atliklari to ‘g ‘risidagi m a ’lu- m otnom ada (0 5 2 0 1 16-shakl) budjet tashkilotlarining yil boshiga v a yil oxiriga qolgan moddiy qiym atliklari sum m alari ham da h iso b o t yiii davom ida sarflangan moddiy q iy m atlik lar sum m alari to ‘g ‘risid ag i m a’lum otlar aks ettiriladi. Ishch ilarga b ep u l beriladigan u y -jo y v a ko m m u nal x izm at h a q la rin i qoplash uch un qilingan x arajatlar t o ‘g ‘risid ag i m a ’lu m o tn o m a d a bu x arajatlar 100, 200, 201, 202, 203 v a 2 0 7 - boM im larning a y r im bobiariga d o ir sum m alar va u larn in g b u d je t tu rlari (Q o raq alp o g ‘is to n R espublikasi, v ilo y atia r va b udjet s h a h a r b ud jeti, re sp u b lik a v a v ilo yatlarga b o ‘y sunuvchi sh ah arlar b u d je ti, ju m lad an s h a h a rla rg a b o ‘ysunuvchi tum anlar budjeti, h a m d a tu m a n la r b udjeti) b o ‘y ic h a ajratilgan h o ld a beriladi. M axsus m ab lag 'lar bo'yicha sm etalar ijrosi to ‘g ‘risidagi h iso b o td a budjet tashkilotlarining maxsus m ablag‘lari turlari b o ‘yicha sm etalam in g ijrosiga doir m a ’lumotlar (tasdiqlangan sm eta summasi va u n in g bajarilish sum m asi) keltiriladi. 109 T o ‘lov-shartnom a o ‘quv shaklda m utaxassislar tayyorlash mab- lagMari to‘g ‘risidagi hiso b o td a o ‘qishga qabul qilish m uddatlari bo‘yicha rejalashtirilgan d aro m ad lar va xarajatlar sum m asi ham da ulam ing ijrosiga doir m a ’lum otlar keltiriladi. B udjettashkilotlarida pul m ablag‘lari vam od diy qiym atliklarbo‘yicha aniqlangan kam om adlar t o ‘g ‘risidagi yig‘m a hisobotda (0520108-shakl) yil boshidagi k am om adlar b o ‘yicha qarzlar, yil davom ida pul m ablag‘lari va m oddiy qiym atliklar b o ‘yicha aniqlangan kam om adlar summasi, aybdor shaxslardan undirib olingan summa, tashkilot hisobiga balansdan chiqarilgan sum m a, y il oxiridagi kam om adlar b o 'y ic h a qarzlar summasi: xalq ta ’limi vazirligi tizim idagi tashkilotlar b o ‘yicha, sog‘liqni saqlash vazirligi tizim idagi tash k ilo tla r bo‘yicha, m adaniyat vazirligi tizimidagi tashkilotlar b o ‘yicha, q ishloq x o ‘jalik va sanoat tizim idagi tashkilotlar b o ‘yicha, qishloq, q o ‘r g ‘o n v a shahar kengashlari v a boshqalarga boMingan holda k o ‘rsatiladi. M aqsadli m ab lag ‘la r hisobidan y o ‘naltirilgan xarajatlam ing y ig ‘indilari to ‘g ‘risidagi hisobotda (0520109-shakl) xarajatlar boMim- larining moddalari b o ‘y ich a m aqsadli mablagMar hisobidan 0 ‘zbekiston Respublikasi V azirlar M ahkam asining zaxira fondiga, Q oraqalpog‘iston R espublikasining za x ira fondiga va ijroiya q o ‘m italarining k o ‘zda tutilm agan fondlariga, budjetni qabul qilishda tasdiqlangan xarajatlam i qoplashga va d arom adlam in g xarajatlardan oshishiga qaratilgan yil boshidagi budjet q oldiqlariga ham da budjet ijrosi davom ida q o ‘shim cha olingan darom adlarga y o ‘naltirilgan mablagMar to ‘g ‘risidagi m a’lum otlar keltiriladi. Tejalgan va rivojlantirish fondiga o'tkazilgan budjet m ablag‘lari to ‘g ‘risidagi hisobotda (0524206-shakl) budjet tasnifi boMimlarining boblari b o ‘yicha I guruh, II guruh va IV guruhlarga boMingan holda budjet tashkilotlarida h isobot choragining oxirgi kuniga tejab qolingan v a m azkur budjet tashkilotlarining rivojlantirish fondi m ablag‘lari saqlanadigan depozit hisobvaraqlariga o ‘tkazilgan mablagMar to ‘g ‘risidagi m a’lum otlar keltiriladi. Y illik hisobotga ilova qilinadigan tushuntirish xatida budjetning darom adlari va xarajatlari b o 'y ich a ijrosi to ‘g ‘risida qisqacha tav sif beriladi. 110 M ahalliy m oliya organlari tomonidan tuzilgan m ahalliy budjet ijrosi to ‘g ‘risidagi yillik y ig ‘m a hisobotlar tegishli hokim iyatlarga va yuqori m oliya organiga topshiriladi. S a v o l va to p s h iriq la r 1. O 'zbekiston Respublikasi Davlat budjeti ijrosi to'g'risidagi hisobotni tuzish ishlarida qaysi organlar qatnashadi? 2. Davlat budjeti ijrosi to'g'risidagi hisobotlarning turiariga xarakteristika bering. 3. Davlat budjeti ijrosi to'g'risidagi davriy hisobotlarni tushuntirib bering. 4. Moliya organlarining davlat budjeti ijrosi to'g'risidagi oylik hisobotini tushuntirib bering. 5. Moliya organlarining davlat budjeti ijrosi to'g'risidagi chorak hisobotini tushuntirib bering. 6. Moliya organlarining davlat budjeti ijrosi to'g'risidagi yillik hisobotini tushuntirib bering. 7. Mahalliy budjetlar ijrosi to'g'risida yillik buxgalteriya hisobotlari tarkibiga nimalar kiradi? 8. M ahalliy budjetlar ijrosi to'g'risidagi hisobotni tushuntirib bering. 9. Budjet ijrosi to'g'risidagi yangi yilning birinchi yanvariga balansini tushuntirib bering. 10. Moliya organlarining davlat budjeti ijrosi to'g'risidagi yillik hisobotiga ilova qilinadigan tushuntirish xatida nimalar keltiriladi? 111 U C H I N C H I B O U M B U D J E T T A S H K I L O T L A R I D A X A R A J A T L A R S M E T A S I I J R O S I N I N G B U X G A L T E R I Y A H I S O B I Yüklə 3,75 Mb. Dostları ilə paylaş:
|