Aktiv Passiv Mablag’lar turi va ularning joylanishi Summa Mablag’lar manbai va ularning taynlanishi Summa Asosiy vositalar
350000 Ustav fondi
400000
Xom ashyo va materiallar
100000 Foyda
30000
Kassa
100
Bank kreditlari
20000
Hisob-kitob schyoti
49900 Mol etkazib beruvchi
50000
JAMI 500000 JAMI 500000 Misolni ko’rib chiqayotganda korxona mablag’lari xo’jalik operatsiyalarida
qatnashayotganda, o’zgarmasdan qolmasligiga e’tibor beramiz: ular yangi
xususiyatga ega bo’ladilar yoki bir shakldan ikkinchi shaklga o’tadilar. Shuning
uchun davr boshiga ko’rsatilgan dastlabki holati katta o’zgarishlarga duch keladi.
Lekin bunda mablag’lar turining umumiy summasi bilan ularning manbalarining
umumiy summasi o’rtasidagi tenglik hech qachon buzilmaydi.
Birinchi muomala. Kassadan korxona xodimlariga hisobdorlik shartlari bilan 60
so’m berildi. Pul berilgandan keyin «Kassa» moddasidagi summa 60 so’mga
kamayadi va 40 (100-60) so’mni tashkil qiladi. Shu bilan bir vaqtda pullarning
hisobdorlik shartlari bilan berilishi hisobdor shaxsning ushbu korxonaga qarzining
paydo bo’lishiga olib keladi.
Demak, balans aktivida hisobdor shaxsning korxonaga bo’lgan 60 so’mlik qarzi aks
ettiriladigan «Debitorlar» moddasi paydo bo’ladi. Bunda ushbu operatsiya ta’sir
etgan har ikkala balans moddasi ham aktividir. Mazkur hodisadan mablag’lar
aktivining bir moddasidan ikkinchisiga o’tishigina sodir bo’ladi. Aktivning jami
o’zgarmaydi va aktiv hamda passiv summalar o’rtasidagi tenglik saqlanib qoladi.
Birinchi muomaladan keyin balans quyidagi kurinishga ega bo’ladi:
BALANS
(birinchi muomaladan keyin)
