Buxoro davlat universiteti axborot texnologiyalari fakulteti


Inkor amali. ┐x mulohaza “x emas” deb o’qiladi. X mulohazaning inkori deb atalgan ┐x mulohaza shu bilan xarakterlanadiki, x mulohaza “ 1” qiymatni qabul qilganda, ┐x mulohaza “0” qiymatni qabul qiladi



Yüklə 0,77 Mb.
səhifə2/3
tarix23.12.2022
ölçüsü0,77 Mb.
#77549
1   2   3
Nozigul Sharopova Farhod qizi

Inkor amali. ┐x mulohaza “x emas” deb o’qiladi. X mulohazaning inkori deb atalgan ┐x mulohaza shu bilan xarakterlanadiki, x mulohaza “ 1” qiymatni qabul qilganda, ┐x mulohaza “0” qiymatni qabul qiladi va aksincha


Mantiqiy amallar, mantiqiy operatsiyalar — berilgan hadlari va natijasi mulohaza (fikr) dan iborat amallar. Berilgan hadlar soniga qarab Mantiqiy amallar bir oʻrinli, ikki oʻrinli va h.k. deb yuritiladi. Bir oʻrinli Mantiqiy amallar soni toʻrtta: berilgan fikrdan qatʼi nazar natijasi doim chin (aynan haqiqat) amal, natijasi doim yolgʻon (aynan yolgʻon) amal, natijasi berilgan fikr bilan mos tushadigan amal va, nihoyat, berilgan fikr chin boʻlsa, natijasi yolgʻon, berilgan fikr yolgʻon boʻlsa, natijasi chin boʻladigan amal. 
            • Kon’yukstiya(mantiqiy ko’paytma) amali. X va y o’zgaruvchi mulohazalar ustida bajariladigan kon’yukstiya(lotincha conjunctio-bog’layman so’zidan) x˄y yoki x&y ko’rinishida belgilanadi. “va” bog’lovchisiga mos keluvchi mantiqiy amalga kon’yukstiya amali deb ataymiz. x˄y ko’rinishidagi mulohaza “x va y” deb o’qiladi.

Diz’yunkstiya(mantiqiy yig’indi)amali. Rad etilmaydigan ma’noda ishlatiladigan “yoki” mantiqiy amal diz’yunkstiya(lotincha disjunction-farq qilaman so’zidan)deyiladi. Ikkita x va y mulohazaning diz’yunkstiyasi “x va y” kabi yoziladi va “x yoki y” deb o’qiladi

Implikatsiya(lotincha implication-zich bog’layman).Implikatsiya amalini →ko’rinishida belgilaymiz. “x→y” mulohaza “agar x, u holda y deb o’qiladi)

Ekvivalentlik(tengkuchlilik)amali. Ko’p murakkab mulohazalar elementar mulohazalardan “zarur va kifoya”,”faqat va faqat”,”shunda va faqat shundagina,qachonki’,”…….bajarilishi yetarli va zarurdir” kabi bog’lovchilari yordamida tuziladi.”↔” kabi belgilanadi. x↔y murakkab mulohaza “x ekvivalent y” deb o’qiladi.

Sheffer amali(shtrixi).”│”kabi belgilanadi. Murakkab mulohaza “x│y” “x Sheffer shtrixi y”deb o’qiladi.


Yüklə 0,77 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin