Buxoro tabiiy resurslarni boshqarish instituti

4-mavzu. Suv tortib olish quduqlari mintaqalarida rejim kuzatuv quduqlari.
Tajriba maydonchasini suv-tuz balansini tuzish. Balans elementlarini aniqlash. Balans natijalarini qayta ishlash. Tik zovurlarni yukni xisoblash orqali joylashtirish. Tik zovurlarga bo‘ladigan yukni aniqlash. Tik zovurlar ishlash rejimini yaratish. Reperlar niveler qilinadi.


5-mavzu. Suv tortib olish quduqlari mintaqalarida rejim kuzatuv quduqlari va peezometrlarni joylashtirish sxemasini ishlab chiqish.
Har bir portlashdan so‘ng yer yuzasini cho‘kishi, yer yuzida paydo bo‘lgan yoriqlar, o‘zgarishlar, gruntlarni suyulib ketishi, yoriqlar paydo bo‘lishi, kuzatiladigan, yer yuziga chiqqan buloqlar, ularni shakli, portlash natijasida suvlarni yoki buloqlarni chiqib turgan vaqti, joyi, yer yuzasi har xil cho‘kkanligi uchun har xil muddatda niveler qilinadi. Gruntlarni zichlanganligi tekshiriladi.


6-mavzu. Suv tortib olish quduqlari mintaqalarida rejim kuzatuv quduqlari hamda peezometrlar konstuksiyasini ishlab chiqish.

Tajriba uchastkasini tanlab olish. Geologo-gidrogeologik sharoitni o‘rganish. Tajriba uchastkasi o‘zaro kesishuvchi nur bo‘ylab joylashtiriladi. Reperlar va qoziqlar o‘rnatiladi niveler qilinadi.

Markaziy quduqga 4.5 m va 8.0 metr chuqurlikga suvga chidamli materialga o‘rab portlaydigan modda o‘rnatiladi. Har bir portlagich 5 kg. So‘ngra 3 marta portlatiladi. Har bir portlatishdan so‘ng reperlar va qoziqlar niveler qilinadi.


7-mavzu. Suv tortib olish quduqlari mintaqalarida rejim kuzatuv quduqlari va peezometrlarni belgilangan sxema asosida qurish
Ko‘tarma uchun material-grunt tanlab olinadi. Gruntlarni fizik xususiyati o‘rganiladi. Maydoncha yuzasi yuqori qatlami olib tashlanadi. Bir necha variantda, holatdagi grunt to‘planmasi tayyorlanadi.
Tadqiqot qilish uchun ikki xil aralashma. Yaxshi aralashma va yomon aralashma tanlab olinadi.Zichlash uchun 3 xil qalinlikdagi aralashma tanlab olinadi. 0.2, 0.35, 0.50 metr.Turli namlikda aralashma namlanadi- 6-8 %, 9-11%, 12-14%, 15-17%. Katok mashinasi bilan 2,4,6,8,10 marta chiqiladi. Har bir qalinlikdagi aralashma bosib chiqilgandan so‘ng gruntlarning zichligi aniqlanadi. Ko‘tarmani zichligini aniqlash yo‘li bilan ko‘tarma zichligi aniqlanadi.