DƏDƏ QORQUD ARAŞDIRMALARI verir. Otuz artukı səkiz yaşıma kışın kıtay tapa sülədim.-”Otuz
səkkiz yaşımda qışda kitaya qarşı qoşun çəkdim. (l. BXc. 2., s,
102, 107). Tutuk başın çık tapa bina ıtım isi yer tapa az ər ıtım,
gör tidim. - Tutukun başçılığı ilə cıklara qarşı min nəfərlik ordu
göndərdim, müttəfıqinə qarşı az döyüşçü göndərdim. (l. MÇş. 23,
s. 147, 15 l).Yuxarıda qeyd etdiyimiz tapa qoşması Orxon-Yenisey
abidəlarinin dilində demək olar ki, ancaq istiqamət, məsafə ma-
nalarını verir. Lakin müasir Azərbaycan dilinin qrammatikasında
tapa qoşmasının verdiyi məna, yəni qarşı qoşması hal-hazırda bir
çox başqa mənaları da verir. Ziddiyyət mənasında: Mən sevgimə
qarşı əsl sevgi istəyirəm, sədəqə istəmirəm. (M. Ibrahimov.). Mü-
qabillik mazmununun ifadəsi formasında: Rüstəm kişiyə cavab
verməsə, getdikcə dərəcəsini aşan təzyiqinə qarşı durmasa onun
nəzərində hörmətini itirməyəcəyini hiss edirdi. (M.İbrahimov.).
