DƏDƏ QORQUD ARAŞDIRMALARI və Qaraqoyunlu türkman, dövlətləri zamanı gəlişərək sonralar
İraqdan, Türkiyəyə, İranın quzeyinə, özəliklə əhalisi Türkman
olan Təbrizə və eləcə də Azəri və ya Azərbaycan gibi tanınan və
türkmanlardan ibarət Azərbaycan torpağına yayılmışdır».
Oxşar, analoji məqamlar türkdilli xalqların Orxon- Yenisey
abidələrində və folklor qaynaqlarında daha aydın nəzərə çar-
pır. Müasir İraq-türkmən ədəbiyyatında ədəbi əlaqələrin yüksək
xətlə inkişafında lirik-poetik janrlar üstünlük təşkil edir. Türkdilli
xalqlarda xüsusən onun poeziyasında klassik ərəb ədəbiyyatının
təsiri (divan şeiri) duyulsa da, əsas inkişaf etdirilmiş şeir aşıq
ədəbiyyatı, heca və sərbəst vəzndə yazılırdı.
Müasir İraq-türkmən poeziyasında xalq şeiri - aşıq ədəbiyyatı
xüsusi yer tutur. Yaranan aşıq şeiri və xoyratlarda xalqın dün-
yagörüşü, həyat tərzi, mənəvi aləmi, sevinc və kədəri əks et-
dirilir. Varlığını Orxon-Yenisey, «Kitabi-Dədə Qorqud» kimi
möhtəşəm abidələr üzərində qurmuş aşıq ədəbiyyatı və xoyratlar
bu günə qədər öz nüfuzunu qoruyub saxlayır. Divan şairləri xalq
ədəbiyyatından, aşıq şeirlərindən təsirlənərək bu sahədə gözəl po-
etik nümunələr yaratdı. İraq türkmənləri böyük Azərbaycan şairi
M,Füzulinin də xoyratlar yazdığını etiraf edir:
Gülə naz, Bülbül edər gülə naz. Girdim bir dost bağına Ağlayan çox, gülən az. Türkdilli xalqlarda, xüsusilə türkmənlər arasında şifahi xalq
ədəbiyyatına geniş yer verilmiş silsilə xoyratlar yazılmışdır. Di-
van şairi, el aşığı kimi şöhrət qazanmış Hicri Dədə bir xoyratına
diqqət edin:
