İnsan, öz başına və məsuliyyətsiz qalacağınımı güman edir? Məgər o, tökülən bir qətrə nütfə deyildimi? Sonra laxtalanmış (embrion) oldu və (Allah) onu yaratdı və bir surət verdi. " (Qiyamət surəsi, 36-38)
Hələ ana qarnında yeni mayalanmış bir yumurta hüceyrəsi halında ikən insanın irəlidə sahib olacağı bütün xüsusiyyətlərini Allah təyin etmiş və bir nizam içində DNT-də yerləşdirmişdir. Sahib olacağı göz rəngi, qan qrupu, üz şəkli, sümük quruluşu kimi bütün xüsusiyyətlər doqquz ay əvvəldən, yəni daha tək bir hüceyrə halındaykən kodlanmış bir planla müəyyəndir.
Yumurta hüceyrəsi ilk mayalandığı andan etibarən, böyüyən embrion hüceyrələrini insan görünüşünə salan bütün biokimyəvi, fiziki proseslərlə əlaqədar hadisələrin hər biri DNT-dəki layihənin nəzarəti altında reallaşır. Prof. Phillip E. Johnson bu sistemdəki qüsursuzluqdan belə bəhs edir:
"Mayalanmış yumurtadakı təlimatlar rüşeym inkişafının başlanğıcından etibarən nəzarət edir və müəyyən bir nəticəyə gəlməsini təmin edər. Bu əskiksiz təlimatlar verilən fizika və kimyanın maddi əməliyyatlarını istifadə edir, amma o əməliyyatlar tərəfindən çıxarılmayıb. Eyni şəkildə, bir kompyuterdəki proqram təminatı da bir söz əməliyyat sənədi yaratmaq üçün təbii əməliyyatları istifadə edir, amma proqram ağıllı bir işçi tərəfindən yazılmalıdır.(99)
Üstəlik bir insanın inşa planı materialların istehsalını, materialların çıxarılacağı qurğuların istehsalını, enerji stansiyalarının qurulmasını da əhatə edir. Bu səbəbdən insan bədənindəki bu planın eyni dəyərində bənzətmə etmək həqiqətdə mümkün deyil. Çünki hansı nümunə üzərindən düşünürüksə düşünək, yenə də hüceyrədəki kompleksliyin yanında qeyri-kafi qalacaq. Gerald L. Schroeder bu kompleksliyin incəliklərindən gizli olan mükəmməlliyə belə diqqət çəkir:
"Həyatın meydana gəlməsinin heyranlıq verən gözəlliyi incəliklərdə gizlidir. İnsan bütün bu incəlikləri görməzlikdən gəldiyi zaman südün təbii olaraq konteynerlərdən gəldiyini düşünə bilər və bunun çəmənlərin üzərində parıldayan Günəşlə başlayan bir prosesin məhsulu olduğunu heç hesaba qatmaya bilər. Hamiləlikdəki mərhələlərin hər biri kompleks bir nizama sahib bu proses içərisinə inşa edilmiş ağlın ip uclarıdır.(100)
Hüceyrənin quruluş daşlarını meydana gətirən cansız, şüursuz atomların plan qurması, layihə qurma, şifrə yazması, şifrə həll etməsi, çox mərhələli tədbirlər görməsi, məlumatın qorunması üçün sistem qurması və bunun kimi digər bir çox şeyi etməsi mümkün deyil. Materialist və darvinist aksiomlardan müstəqil düşünə bilən hər kəs, belə bir nizamın öz-özünə meydana gələ bilməyəcəyini, əksinə çox üstün bir ağılın - Uca Rəbbimizin əsəri olduğunu təqdir edəcək. Allahın istəyi ilə cansız torpaqdakı elementlər canlı bir insan inşa etmək üçün bir yerə gəlir və qüsursuz bir koordinasiya kimi özlərinə verilən vəzifəsi yerinə yetirir. Quranda Allah belə bildirir:
Ki O, yaratdığı hər şeyi ən gözəl yaratdı, insanı yaratmağa palçıqdan başladı. (Səcdə surəsi, 7)
Genetik informasiya birləşir
Bir yumurtanın spermatozoidlə mayalanması yeni bir insan həyatının ilk başlanğıcıdır. Sperma və yumurta hüceyrələri qarşılaşdıqda səthlərindəki molekulların qarşılıqlı olaraq bir-birlərinə tam oturması sayəsində bioloji olaraq bir-birlərini tanıyırlar. Bəhs olunan molekullar bir-birlərinə kilidlənirlər və sperma hüceyrələri yumurtanın yumşaq qabığına bağlanır. Sperma hüceyrələri bunun ardınca yumurtaya girmək üçün mübarizə aparmağa başlayır.
Milyonlarla sperma arasından nəticədə yalnız biri müvəffəqiyyətli olar. Hər birinin özünə aid genetik proqramı vardır və körpənin cinsiyyəti də daxil olmaqla hər bir sperma digərlərindən bir çox istiqamətdən fərqlidir. Körpənin cinsiyyətini təyin edən genetik mesajı atanın sperması daşıdığı üçün hansı sperma digərlərindən önə keçib yumurtaya girə bilirsə cinsiyyəti o müəyyənləşdirir. Müvəffəqiyyətli olan sperma hüceyrəsinin quyruğu və bütün hissələri ilə yumurtanın içinə daxil olduğu ana da mayalanma deyilir. Məhz bu mərhələlərin hər biri Allahın qədərdə təsbit etdiyi şəkildə inkişaf edir. Allah ayələrində bu həqiqəti insanlara belə bildirir:
Sizi Biz yaratdıq, yenə də təsdiq etmirsiniz? İndi (bətnlərə) axıtdığınız nütfəyə nə deyirsiniz? Onu siz yaradırsınız, yoxsa Biz? (Vaqiə surəsi, 57-59)
Atadan gələn sperma hüceyrəsi ananın yumurta hüceyrəsini mayalandırdığı zaman doğulacaq körpənin bütün irsi xüsusiyyətlərini təyin etmək üçün atanın və ananın genləri birləşər. Birləşməyə qatılan minlərlə genin hər birinin çox xüsusi funksiyaları vardır. Bunlar yeni doğulacaq körpənin saç və göz rəngini, üzünün formasını, skelet quruluşundakı, daxili orqanlardakı, beyin, sinirlər və əzələlərdəki saysız xırdalığı təyin edən genlərdir.
Sperma ilə yumurta birləşdikdə ibarət olan bu yeni hüceyrədə insanın həyatının sonuna qədər hər hüceyrəsində şifrəsini daşıyacağı DNT molekulunun da ilk nüsxəsi meydana gəlir. Məşhur kimyaçı Prof. Wilder Smith yumurta hüceyrəsində sərgilənən mükəmməlliyi belə vurğulayır:
İnsan sperması və yumurtası içərisindəki ikiqat spiral sistemi insan bədəninin tamamilə sintez üçün inşa təlimatlarını şifrələnmiş halda saxlayır. Əlifba sistemimiz istifadə olunan insanın genetik məlumatı kağız üzərinə yazılsa, hər biri 500 səhifədən meydana gələn 1.000 cildlik əsər meydana gətirərlər. Bu da cəmi 500.000 səhifə məlumat deməkdir. Daha doğrusu, bir topa iynə ucu qədər insan yumurtasında 500.000 səhifəlik məlumat və kimyəvi təlimat var. Məlumat saxlama və geri çağırma texnologiyasında yumurta və ümumi mənada hüceyrə miniatür bir mükəmməllikdir.(101)
Bir sperma hüceyrəsinin genetik məlumatını yumurta hüceyrəsinə əlavə olunması ilə birlikdə 1027 ədəd atomdan təşkil olunur.(102) Bu atomların fövqəladə birləşməsi nəticəsində yeni doğulacaq bədənin inkişafının bütün mərhələlərində lazım olan bütün məlumatlar da təsdiqlənir. David S. Goodsell Our Molecular Nature (Molekulyar təbiətimiz) adlı kitabında genetik məlumatların birləşməsini belə təsvir edir:
"Ana və atadan bu 46 lent yarısı olur, beləcə, hüceyrələrimizdəki bir-birinə bənzər 23 lent var. Ana və atadan gələn məlumatların oxunmasıyla, uşaqlarda varislik yoluyla keçən xarakter xüsusiyyətləri zəngin bir müxtəliflik meydana gətirir ..." Məsələn, valideynlərdən ikisi də tirozinaz (bir ferment) üçün lazım olan reseptə sahib deyilsə, uşaq albinos olacaq. Burunun və gözlərin şəkli, bədən quruluşu kimi digər şəxsi xüsusiyyətlər də DNT üzərindəki fərqli bölgələrin ortaq hərəkətlərinə bağlı ola bilər və ana-atadan gələn xüsusiyyətləri ustalıqla birləşdirə bilir.(103)
Burada heyrətləndirən bütün canlılarda DNT üzərində daşınan məlumatın açıq şəkildə ağıl ehtiva etməsi və yaradılış həqiqətinin qabardılmasıdır. Ortaya çıxan yeni fərd tamamilə yeni bir genetik proqrama sahib olacaq. Ana və atadan gələn genetik məlumatların birləşməsi tamamlandığı zaman yumurta bir-birinin eynisi olan iki yeni hüceyrəyə bölünür.
İnsanın quruluş daşı olan hüceyrələr meydana gəlir
Bir yumurta ilə bir spermanın birləşməsiylə meydana gələn quruluş ziqot adlanır və tək bir hüceyrədən ibarətdir. Embrion-mayalanmış yumurta deyilən ilk hüceyrədən-ziqotdan-meydana gəlir və bir insan görünüşü alması üçün bəhs olunan ilk hüceyrənin çoxalması lazımlıdır. Hüceyrə sanki yüksək bir şüurla bir kompyuter proqramı kimi bir proqram izləyərək bölünməyə başlayır. DNT ziqot içərisində özünün surətini çıxarır. Bu səbəbdən hüceyrədə DNT miqdarı iki qat olur. Bundan sonra hüceyrə dərhal bölünməyə başlayır. Bu DNT-lərdən biri bir hüceyrəyə gedərkən, digər DNT ikinci hüceyrəyə köçürülür. Beləliklə, hüceyrə ikiyə bölünmüş olur. Bölünmələr ta ki ana qarınında bir körpənin meydana gəlməsinə qədər davam edir. Bu əməliyyat o qədər çox təkrarlanır ki, ilk hüceyrənin, embrion halına gələnə qədər trilyonlarca dəfə bölünməlidir.
Embrionun hamısının inkişafı hər bir hüceyrənin digər hüceyrələrdən aldığı və onlara göndərdiyi mesajlar yolu ilə koordinasiya içində reallaşar. Hüceyrələrin ortaq şəkildə uyğunluq içində işləyə bilməsi, genetik təlimatlar istiqamətində aralarında davamlı molekulyar bir dialoq olmasından qaynaqlanar. Bəhs olunan təlimatlar körpənin genetik proqramı içində ana-atadan gələn hüceyrələrin birləşdiyi ilk gün meydana gələr. Bundan sonra hüceyrə hər bölünəndə və yeni iki hüceyrə meydana gətirəndə bütün genlərin eyni surəti çıxarılır və hər yeni hüceyrəyə çatdırılır. Bu səbəblə bədənimizdəki hər hüceyrə qəti olaraq eyni genlərə malikdir və genetik proqramın hamısını özündə saxlayır.(104)
Bədənimizdəki bütün hüceyrələr olduqları yer fərqli olsa da (məsələn, böyrək, qaraciyər ya da qol) eyni məlumatı daşıyar. Lakin fərqli hüceyrə növləri, eyni məlumat bankının fərqli hissələrini istifadə edir və onlar istiqamətində fərqli vəzifələr həyata keçirirlər. Eynilə kompyuterlərdə olduğu kimi məlumatın orijinalı, ana əməliyyat mərkəzindən-DNT üzərindən-daşınmaz. Bunun yerinə surətləri çıxardılar və surətlər lazımlı yerlərə daşınar.
İnsan hüceyrələri strukturundan asılı olaraq fərqlilik göstərərlər. Məsələn, qaraciyər hüceyrələri, əzələ hüceyrələri və sinir hüceyrələri fərqli şəkillərdə olmaları ilə bərabər eyni zamanda fərqli zülallar çıxarırlar və çox fərqli biokimyəvi funksiyaları həyata keçirirlər. Lakin hamısında mayalanmış yumurtadan varislik yoluyla aldıqları bir növ DNT var. Amma hər hüceyrə bu DNT-dəki genetik məlumatın fərqli bölgələrini istifadə edir. Əgər hüceyrələr eyni genetik məlumatın fərqli bölgələrini istifadə etməsələr və birtipli hüceyrə kimi çoxalsaydılar, o zaman insan əmələ gəlməzdi. İnsan yalnız sümük yığını və ya yalnız dəri kütləsi kimi bir varlıq ola bilərdi. Ancaq Rəhman və Rəhim olan Allah "Həqiqətən, Biz insanı ən gözəl bir şəkildə yaratdıq." (Tin Surəsi, 4) ayəsiylə də bildirdiyi kimi, bizi, estetik, simmetrik və üstün xüsusiyyətlərə sahib bir canlı olaraq yaratmışdır.
Hüceyrə bölünməsi davam edir
Hüceyrə bölünməsi zamanı hər yeni hüceyrə daha əvvəl bəhs etdiyimiz bütün kompleksliyə malikdir: DNT, mRNT, tRNT, ribosomlar, zülallar, fermentlər və s. Bütün bunlardan saniyədə təxminən beş min ədəd yaradılır.(105) Prof. Gerald Shroederin sözüylə "Həyatın möcüzəvi təbiəti incəliklərdə gizlidir."(106) Səkkizinci həftəyə gəlindikdə isə bütün əsas qisimləri diqqətə çarpan olan embrion dölə çevrilir.(107) Elmi yazar Dr. Jerry Bergman hüceyrə bölünməsi ilə əlaqədar bir məqaləsində bunları ifadə edir:
Hüceyrənin bölünməli DNT-nin bütün uzunluğu boyunca ayrılması, köçürülməli və yeni hüceyrə üçün təkrar qablaşdırılmalıdır. Heç kim hüceyrələrin bu topoloji (bucaqlı olmayan şəkildə həndəsəsi) problemi necə həll etdiyini bilmir.(108)
Hüceyrənin içində hər cür problem üçün əvvəldən düşünülmüş həllər mövcuddur və bunlar daha ilk hüceyrənin genetik məlumatında qeydli tapılar. İndiyə qədər izah etdiyimiz nümunələrdən hər biri insanın qüsursuz şəkildə yaradıldığının açıq-aşkar dəlillərindəndir. Yaradılışdakı möcüzələr bir kitaba sığmayacaq qədər çoxdur.
Hüceyrədəki təəccüblü hadisələrdən bir başqası isə genetik proqramın hamısının hər an aktiv vəziyyətdə olmamasıdır. Normal olaraq genetik məlumatın hamısının istifadəyə açıq ya da bağlı olması gözlənilır. Ancaq belə bir vəziyyətdə hər hüceyrə tək öz surətini çıxarar və tək tip hüceyrə yığını əmələ gətirdi. Çıxarılan hüceyrələrin bu dərəcə müxtəlif olmalarının və fərqli vəzifələrə sahib olmalarının səbəbi genlərin açılıb bağlanma xüsusiyyətlərinin olmasıdır.
Genlər kimyəvi dillə yazılmış cümlələr kimidir. Hər hüceyrə genlərindən yalnız bir hissəsini açar və genin açıq olan qismindəki məlumatları əks etdirir. Bu vəziyyətdə genlərin qalanı isə bağlı vəziyyətdədir. Genlərin açılıb bağlanma müddəti gen təşkili (gen tənzimlənməsi) olaraq ifadə edilir.
İnsanın normal inkişafında gen təşkilinin çox əhəmiyyətli bir yeri vardır. İnkişaf əsnasında genlərin fərqli bölgələri açılır və bağlanır; beləcə, bir beyin hüceyrəsi bir qaraciyər, ya da əzələ hüceyrəsindən fərqli görünür və fərqli funksiya yerinə yetirir. Hüceyrənin növü daha əvvəl də ifadə etdiyimiz kimi, çıxardığı zülalların cinslərinə və miqdarına görə müəyyən edilir. Çıxardığı zülallar vasitəsilə hüceyrə qaraciyər, ya da mədə, dəri və ya əzələ hüceyrəsi olaraq təyin olunar. Hüceyrələrə hansı zülalları təşkil edəcəklərini bildirən isə yenə genlərdir. Bu istehsal müəyyən genlərin açıq müəyyən genlərin də bağlı mövqedə olmaları nəticəsində baş verir. Məsələn, qaraciyər hüceyrələri dəri hüceyrələrindən fərqli gen setlərini açaraq, hər hüceyrənin fərqli zülallar çıxarmasını və fərqli funksiyalara sahib olmalarını təmin edirlər.
Genlər bədəndəki hüceyrələrə hansı zülalları edəcəklərini söylədikləri üçün genlər olmadan bir hüceyrə yalnız qısa bir müddət yaşaya bilər. Çünki bir hüceyrənin nə etməsi-hansı zülalları çıxarması lazım olduğu-mövzusunda göstərişlərə ehtiyacı vardır. Yoxsa, təzə zülallar, qısa zaman içərisində bitər və hüceyrə həyati fəaliyyətlərini reallaşdırmadığı üçün ölər. Məsələn, genlər hüceyrələrə müəyyən zamanlarda qanın laxtalanmasını təmin edən xüsusi zülallar təşkil etməyi söyləyirlər. Xətalı genlər isə bunu bacara bilməzlər, bu səbəblə qanın laxtalanma mexanizmi pozuqluğu olan hemofiliya xəstəliyi görülür.
İnsan bədəninin bəzi zülalları ömrü boyu, bəzilərini də yalnız ehtiyac olan zamanlarda çıxarmalıdır. Buna görə bütün genlər bir hüceyrənin doğru miqdarda protein tam ehtiyacı olan zamanda çıxarmasını təmin edəcək şəkildə tənzimlənir. Məsələn, inkişaf edən embriondakı bir çox zülal çox qısa müddət lazımlıdır. Müəyyən bir hüceyrə tərəfindən çıxarılan zülallar isə embrionun harasında olduğuna, embrionun yaşına və öz genlərindən və digər hüceyrələrdən aldığı göstərişlərə asılıdır. Ancaq elm adamları hüceyrənin əlindəki planın hansı hissəsini nə vaxt dövrə xarici buraxması lazım olduğunu haradan bildiyini cavablaya bilməmişlər. Bəzi genlər, yəni hər xüsusiyyətə və orqana aid fayllar tam lazım olduğu anda və doğru zamanda əngəllənərkən, bəziləri üzərindəki kilid necə olub qalxdığı, təzyiqçi genlər ilə təzyiqi ortadan qaldıran genləri hərəkətə keçirən əmrləri kimin verdiyi elm adamlarına görə tamamilə qaranlıqda, cavab gözləyən suallardır.
Elmi ədəbiyyatda təşkil (regulation) olaraq keçən bir anlayışın təsadüfən reallaşan bir müddət olduğunu iddia etmək, şübhəsiz, elmlə uyğun gəlməyən bir vəziyyətdir. Burada da eyni həqiqətlə qarşı-qarşıya qalarıq: Ortada möhtəşəm bir plan və ağıl vardır; bütün bu planın və fövqəladə sistemin sahibi Aləmlərin Rəbbi olan Allahdır və Ondan başqa ilah yoxdur.
Hüceyrələrin bir tərəfdən də bir-birləri ilə ünsiyyət qurmaları, qruplaşmaların və birgə işləri nəticəsində miniatür bir insan meydana gəlməyə başlayır. Embrionun tam bir bədənə sahib olması üçün üç həftə daha lazımdır. İyirmi dördüncü gündə embrionun hələ qolları görünməz, lakin iki gün içərisində iyirmi altıncı günə gəlindikdə bədənin hər iki tərəfində qollar tumurcuq halında meydana çıxır. Qırx səkkiz saat içərisində qolların üst və alt hissələrinin sərhədləri müəyyən edilir. Bir neçə gün sonra isə ayaqlar meydana çıxmağa başlayır. Sonrakı ay ayaqlar böyüyür; artıq əl və ayaq barmaqları əmələ gəlir.(109)
Bizim yalnız tamaşaçısı ola bildiyimiz bütün bu mərhələlər DNT-dəki inşa planının bir hissəsidir. Hər şey son dərəcə iradəli, heç bir qarışıqlıq olmadan reallaşar. Əlbəttə ki, belə qüsursuz bir nizamın olduğu bir mühitdə təsadüfdən söz gedə bilməz. Üstəlik, canlıların təsadüfi təsirlərlə formalaşdığını irəli sürən darvinist elm adamlarının özləri də insanın meydana gəlməsini açıqlayarkən, heyrətləndirən bir nizamdan, bir sıra tədbirdən, ağıllı hərəkətlərdən, iqtisadi və məhsuldar sistemlərdən, iş birliyi və uyğunlaşmadan bəhs edərlər. Ancaq buradakı ziddiyyət açıqdır; təsadüfdən bəhs edilən bir yerdə yalnız qarışıqlıq, nizamsızlıq və uyğunsuzlıq olacaq.
Hüceyrə fərqliliyindəki möcüzə
Hüceyrələrin proqramlaşdırılmış bir şəkildə fərqli-fərqli zülallar çıxarıb fərqli orqanlara çevrilməsi hadisəsinə, tibb dilində fərqləndirmə ya da morfogenez deyilir. Hüceyrələr bölündükcə fərqliləşir, yəni fərqli vəzifələr əldə edir və bədəndə lazım olan bölgələrə gedərlər. Bir-birinin eyni hüceyrələrdən ibarət olan bir ət yığını deyil, bir qismi, məsələn, göz hüceyrəsi olub tam olması lazım olduğu yerə, bir qismi ürəyi meydana gətirib döş qəfəsindəki yerinə gedir və ya dəri hüceyrəsi olaraq bütün bədəni örtər. Bütün hüceyrələr meydana gətirəcəkləri hissənin tələbi qədər çoxalar və bu toxumalar da lazımlı quruluşu inşa etmək üçün yan-yana gələrək orqanları meydana gətirməyə başlayırlar.
Bütün bu hadisələr əsnasında hüceyrələr dəqiqlik tələb edən bir inşaat əsnasında yaxın iş birliyi içində çalışan bir qrup kimidir. Hər biri planın hamısını bilir və sıx bir xəbərləşmə və iş birliyi içində çalışarlar. Yaxşı, bu qədər irəli səviyyədə bir nizam və koordinasiya necə reallaşır? Hüceyrələr hara gedəcəklərini, hansı orqanın hissəsi olacaqlarını və getdikləri yerdə nə edəcəklərini haradan bilirlər? Eyni zamanda digər hüceyrələrlə bu dərəcə uyğunlaşma içində necə hərəkət edirlər? İsrailli biofizik Dr. Lee Spetner da buradakı möcüzəvi yaradılışa belə diqqət çəkir:
"İnkişaf proqramı necə işləyir, necə bu qədər mükəmməldir? Gördüyümüz kimi, inkişaf ikiyə bölünən tək bir hüceyrə ilə başlayır. İki, daha sonra dördə bölünər və bu belə davam edər. Bir nöqtədən sonra hüceyrələr fərqliləşir, daha doğrusu xarakter dəyişdirərlər. Sonda hüceyrələrin bir qismi bir növ toxuma, ya da orqana çevrilərkən, digər hüceyrələr də başqalarına çevrilir. Bu hər dəfə az qala eyni qüsursuzluqla reallaşır. Bu necə olur?"(110)
Bu sualların cavabı son dərəcə açıqdır: Canlılar qüsursuz bir şəkildə yaradılmışlar və yaradılışlarındakı sənət və elm hər şeyin Rəbbi olan Uca Allaha aiddir. Bir ayədə belə xəbər verilir:
Göyləri və yeri haqq olmaq üzrə yaratdı və sizə nizamlı bir surət verdi; surətlərinizi də gözəl yaratdı. Dönüş də Onadır. (Təğabün surəsi, 3)
Digər tərəfdən zülallar da müxtəlif hüceyrələr üçün fərqli tiplərdə çıxarılar. Bir embrion ana qarınında inkişaf edir, embrionun gözlərini meydana gətirəcək hüceyrələrdəki DNT-lər, tək göz orqanı ilə əlaqədar zülalları çıxararlar. Eyni şəkildə embrionun beynini meydana gətirəcək hüceyrələrin DNT-ləri isə tək beyin orqanı ilə əlaqədar zülalları çıxarar.
Burada əhəmiyyətli olan nöqtə budur. İnsanın sümük hüceyrəsi olsun, qaraciyər hüceyrəsi olsun, böyrək hüceyrəsi olsun, bədəninin hər bölgəsindəki hüceyrələrin içindəki DNT-lərdə insanın bütün orqanlarını meydana gətirəcək məlumatlar qorunub. Lakin saxlanan bu məlumatlardan yalnız əlaqədar orqan üçün çıxarılacaq zülalların meydana gətirilməsi təmin edilir. Başqa sözlə, hər hüceyrədə insan bədəninin hər orqanına aid zülal məlumatları saxlanılır, lakin bu zülalların hamısı yaranmaz. Yalnız meydana gətiriləcək orqanla əlaqədar zülallar çıxarılar. Bunun təmin edilməsi üçün də DNT-nin üzəri o orqan üçün lazımlı olmayan zülalların çıxarılmasını maneə törədəcək şəkildə histon adı verilən xüsusi bir zülalla örtülür. Bu gün elm adamlarını maraqda saxlayan ən böyük sirlərdən biri isə hüceyrələrdəki histonların hansı genlərin üzərini örtüb hansılarının üzərini açıq saxlayacağını haradan bildikləridir. Çünki zülallarda cansız atomlardan ibarət olan bir molekul vardır. Şüursuz və ağlı olmayan atomların bu dərəcə böyük bir yaradılış möcüzəsini meydana gətirə bilməyəcəyi açıqdır.
Hüceyrələrdəki fərqlilik və quruluş əsnasındakı koordinasiya da DNT molekulu tərəfindən təmin edilir. Ancaq DNT nə ən son texnologiyayla təchiz edilmiş laboratoriyalarda işləyən bir biyokimyagər, nə də saniyədə trilyonlarla əməliyyat edə bilən bir super-kompyuterdir. DNT-də karbon, fosfor, azot, hidrogen və oksigen kimi atomlardan ibarət olan bir molekul vardır.
İndi düşünək və öz-özümüzdən soruşaq: İnsan bədənində olan trilyonlarla hüceyrə bölünərək bir-birindən çoxalır. Ancaq hər hüceyrədəki fərqli gen fərqli zamanlarda hərəkətə keçir və bu şəkildə hüceyrələrdə fərqlilik təmin edilir. Başqa sözlə, ilk hüceyrədən sonra bölünərək çoxalan hər hüceyrədə, bütün genetik məlumat var, yəni hər hüceyrə əslində ürək əzələsi, dəri, qırmızı qan hüceyrəsi və ya bədənin hər hansı başqa bir toxumasını çıxarma qabiliyyətinə malikdir. Hər hüceyrə o bədən üçün tam bir DNT tərifinə sahib olsa da, inkişafın müxtəlif mərhələlərində və fərqli orqanlarda yalnız bəzi genlər aktivdir. Məsələn, böyrək meydana gəlmə və funksiya kodları hər hüceyrədə olur, ancaq yalnız əlaqədar genlər inkişaf əsnasında müəyyən zamanlarda bu orqanda aktiv olur. Bənzər olaraq, müəyyən fermentlər; məsələn, qlükoza 6-fosfat-əsas olaraq qaraciyərdə olur, lakin digər orqanların hər hüceyrəsi bu zülalın tərifinə malikdir, amma əsla bu zülalı istehsal etməz. Məsələn, göz hüceyrəsi bu fermenti istehsal etməz, yalnız göz üçün lazımlı olanları çıxarar. Sinir hüceyrələri beyin və orqanlar arasında gedib gələn xəbərdarlıq və əmrləri daşıyacaq, qaraciyər hüceyrələri toksinləri zərərsiz hala gətirəcək və yağ hüceyrələri zəif dövrlər üçün yemək depolayacaq şəkildə ixtisaslaşırlar. Bunların heç biri mədə ilə əlaqədar fermentləri çıxarma səhvini etməz. Yaxşı, bu qüsursuz iş hissəsini kim edir? Hüceyrələrə bölünmə və bölündükdən sonra fərqli mövzularda ixtisaslaşma əmrini kim deyir? Bundan başqa, bütün hüceyrələr itaət şüuruna necə sahibdirlər və necə belə qüsursuz bir nizam-intizam və təşkilat içində işləyirlər? Bunların heç birinin təsadüfən inkişaf edən hadisələrin nəticəsində meydana gəlmiş, nasaz sistemlər olmadığı son dərəcə açıqdır. Bütün bunlar "göydən yerə hər işi yoluna nizama qoyan" Uca Rəbbimizin izni ilə reallaşır. (Səcdə surəsi, 5)
Hüceyrələrin yalnız doğru zamanda doğru yerdə olmaları və doğru genləri aktiv hala gətirmələri ilə də bu qüsursuzluq qurtarmır. Hüceyrələr eyni zamanda həyatın doğru mərhələsində doğru miqdarda olmalıdır. Bəzi baxım genləri az qala bütün hüceyrələrdə hər zaman işləyir. Digər genlər bəzi hüceyrələrdə bir neçə saatdan az funksiyasını icra edər, sonra irəlidə işləmək üçün gözləmə mövqeyinə keçər. Məsələn, əmizdirmə əsnasında süd istehsalı genlər tərəfindən sürətləndirilir. Mövcud məlumat uyğun zamanda, uyğun miqdarda və uyğun yerdə hərəkətə keçirilir. DNT-də gizli milyardlarla məlumatın bu qədər şüurlu, planlı, iradəli, hesablı və ağıllı idarəsi və istifadəsi, təkamülçülərin təsadüf iddiaları ilə qətiyyən açıqlana bilməz. Buna baxmayaraq, mikroskopik bir sahədə reallaşan fövqəladə planlı və mütəşəkkil hadisələrin səbəbi olaraq, təsadüfləri görmək, böyük bir məntiq çöküntüsüdür. Necə ki, təkamülçülər də hüceyrələrdəki bu fərqləndirmə və qüsursuz vəzifə bölgüsünə bir açıqlama gətirməkdən çox uzaq olduqlarını qəbul edirlər. Təkamülçü mikrobiologiya professoru Əli Dəmirsoy bu haqda etiraf edir:
Özündə mayalanmış bir yumurtadan çox fərqli quruluşda və funksiyaları bir çox hüceyrə qrupunun meydana gəlməsi, indiyə qədər doyurucu bir şəkildə açıqlanmamışdır.(111)
National Geographic Birliyinin bir nəşri olan The Incredible Machine (inanılmaz Maşın) adlı kitabda isə insanın yaradılışının elm adamlarının açıqlaya bilməməsindən belə bəhs edilir:
"Üç ədəd özəlləşməmiş hüceyrə dünyadakı ən kompleks onurğalını-insanı-meydana gətirəcək şəkildə trilyonlarla hüceyrə tapmalıdır. Fərqləndirmə hadisəsi, yəni hüceyrələrin necə fərqli formalara çevrildikləri, elmin həll etməsi ən çətin problemlərindən biri olaraq düşünülür. DNT-nin əmrləri necə hüceyrələrə çatdırılır? Həyat hekayəsi əvvəldən mayalanmış yumurtada yazılı olaraq mövcuddurmu? DNT əmrləri yumurta hüceyrəsi bölünən zaman döl hüceyrələri üçün hissələrəmi ayrılmışdır? ... Bu nöqtədə yeni sirli hadisələrlə qarşılaşırıq. Bu gün bütün hüceyrələrin ümumi hüceyrələrdən qaynaqlandığını və hər bir hüceyrənin bütün bədənin genetik şifrəsini ehtiva etdiyini bilirik. Lakin bütün həyatın olduqca əhatəli məlumatını daşıyan bir hüceyrə necə olur ki, bir insanın inkişafında, tam olaraq oynamalı rolu oynaya bilir? Necə olur ki, hər hansı bir şeyə çevrilə bilən bir hüceyrə xüsusi bir şeyə çevrilir? Məsələn, retinadakı bir çubuq hüceyrəsi necə olur ki, işığı absorbsiya edən bir zülal çıxarma mövzusundakı əmrlərə uyğun şəkildə yaradılmışdır? Ya da bir pankreas hüceyrəsi insulin çıxarmağı haradan bilir? ... Biz bu sualların heç birinə cavab verə bilmirik.(112)
Dr. Lee Spetner isə tək bir hüceyrədən düşünə bilən bir insanın meydana gəlməsini bu sözlərlə ifadə edir:
"Gözlərin, qolları və ayaqları, hətta barmaqlardakı dırnaqlar və kirpiklərin qüsursuzluğu. Bu mükəmməl və inanılmaz dərəcədə kompleks bir canlı, necə tək bir hüceyrədən meydana gəldi? Nə cür bir proqram belə bir inkişafı idarə edə bilər. Görə bilən gözlər, eşidən qulaqlar, düşünə bilən və kompleks orqanlarının hərəkətlərini istiqamətləndirən bir beyin, hamısı tək bir hüceyrədən meydana gəldi. Hər birimizin tək bir hüceyrədən meydana gəlməsi və bir çox fəaliyyəti yerinə yetirə bilən, düşünə bilən bir varlığa çevrilməsi həqiqətən ağlasığmazdır."(113)
Bütün bu fövqəladə hadisələrin təsadüflərin və ya hüceyrənin öz əsəri ola bilməyəcəyi açıqca müəyyəndir. Yaxşı, hüceyrədə meydana gələn bu hadisələri idarə edən, müəyyən bir məqsədə istiqamətli olaraq yaradan, milyardlarla məlumatı, gözlə görülməyəcək qədər kiçik bir sahəyə sığdıran ağıl və güc kimə aiddir? Bu problemin tək bir cavabı vardır: Uca Rəbbimiz sonsuz mərhəməti insanı indiki halıyla düzgün bir surətdə yaratmışdır və istər bədənindəki, istərsə ətrafındakı nizamı insana nemət olaraq təqdim edir. Bir ayədə belə bildirilir:
Dostları ilə paylaş: |