“Dasturiy injiniring” fakulteti “MA‟lumotlar tuzilmasi va algoritmlar”

 
Bunday usul karta o„yinida keng qo„llaniladi. Elementlar (kartalar) hayolan 
“tayyor” 
a(1),...,a(i-1)
va boshlang„ich ketma-ketliklarga bo„linadi. Har bir 
qadamda (
i=2
dan boshlanib, har bir qadamda bir birlikka oshirib boriladi) 
boshlang„ich ketma-ketlikdan i-chi element ajratib olinib tayyor ketma-ketlikning 
kerakli joyiga qo„yiladi. 
To„g„ridan-to„g„ri qo„shish orqali saralash algoritmi quyidagicha bo„ladi: 
for (int i=1;i
x=a[i]; 
x ni a[0]...a[i] oraliqning mos joyiga qo‘shish 
}
Kerakli joyni qidirish jarayonini quyidagi tartibda olib borish qulay bo„ladi.
2-elementdan boshlab har bir elementni qarab chiqamiz, ya‟ni har bir element 
o„zidan oldin turgan element bilan solishtiriladi. Agar qaralayotgan element kichik 
bo„lsa, oldinda turgan element bilan o„rin almashadi va yana o„zidan oldinda 
turgan element bilan solishtiriladi, jarayon shu kabi davom etadi. Bu jarayon 
quyidagi shartlarning birortasi bajarilganda to„xtatiladi: 
1. 
x 
elementi oldida uning kalitidan kichik kalitli 
a(j)
elementi chiqqanda. 
2. 
x
elementi oldida element qolmaganda. 
for (int i=1;i

---

113 
int j=i; 
while(a[j]
int t=a[j-1]; 
a[j-1]=a[j]; 
a[j]=t; 
j=j-1; 
} 
}
 
 
Algoritm samaradorligi 
 
Faraz qilaylik, taqqoslashlar soni 
C
, o„rinlashtirishlar soni 
M
bo„lsin. Agar 
massiv elementlari kamayish tartibida bo„lsa, u holda taqqoslashlar soni eng katta
bo„lib, u 


2
1
max


n
n
C
ga teng bo„ladi, ya‟ni 
 
2
n
O
. O„rinlashtirishlar soni esa 
)
1
(
3
max
max



n
C
M
ga teng bo„ladi, ya‟ni 
 
2
n
O
. Agar berilgan massiv o„sish 
tartibida saralangan bo„lsa, u holda taqqoslashlar va o„rinlashtirishlar soni eng 
kichik bo„ladi, ya‟ni 
1
min


n
C
, 
)
1
(
3
min


n
M
.