Dasturiy ta’minot ishlab chiqish masalasining qo‘yilishi 6

Yüklə 1,18 Mb. səhifə 4/60 tarix 13.06.2023 ölçüsü 1,18 Mb. #129423

2. 1 Dasturiy ta’minot ishlab chiqish masalasining qo‘yilishi 6

Bu səhifədəki naviqasiya:

• Tarkibi Modul texnikasi Faza chizmasi Top Down – loyiha (pasayuvchi loyiha)
• Dasturiy ta’minot sohasi

Umumiy vaqt

46

2. Dasturlar ishlab chiqishning loyiha usullari

O‘quv maqsadi
O‘quvchi dasturlar ishlab chiqishning eng muhim loyiha usullarini biladi va ularni misollardan biri orqali tushuntirib berishi mumkin.


Tarkibi

• 
  Modul texnikasi
  
• 
  Faza chizmasi
  
• 
  Top Down – loyiha (pasayuvchi loyiha)
  
• 
  Boshqa loyiha usullari
  
• 
  Ob’ektga mo‘ljallangan tahlil
  

2.1 Dasturiy ta’minot ishlab chiqish masalasining qo‘yilishi

Apparat vositalari sohasida ma’lumotlarni ishlash so‘nggi yillarda konstruktsiyada va texnologiyada jiddiy muvaffaqqiyat qozondi. Har ikki-besh yilda yangilanadigan kompyuterlarning yanada samaraliroq avlodlari buning natijasidir. Dasturiy ta’minot sohasi o‘tmishda mahsulotning hayotiy tsiklik bilan 10 yil atrofida ishlardi.

• 
  Amaliy dasturiy ta’minot sohasidagi mahsulotning ancha uzoq xayotiy tsikli shunga asoslanadiki, professional talablar apparat vositalarining texnik imkoniyatlari singari tez o‘zgarmaydi.
  

Apparat vositalarining o‘zgarishi sababli, shuningdek yangi kompilyatorlar (Compiler) va operatsiya tizimlari sababli dasturiy ta’minot xizmat muddati davomida o‘zgarishlarning katta miqdori zarur bo‘lib qoladi. Ma’lum darajada ular “yuqoridan pastga” mos kelmaydi va eski tipdagi kompilyatorlar komandasini uzoqroq tutib turmaydi. Bundan tashqari ular dasturlashni osonlashtiradigan yangi komandalarning katta miqdoriga ega.
Keyingi sabab shuki, apparat vositalari yangi platformasidagi kompilyatorlarning dolzarb versiyasi ortiq ishlashga qodir emas va ularni tegishlisi bilan almashtirishga tayyorgarlik ko‘rish lozim. Bu asosda o‘zgarishlarning natijasi shuki, ko‘p hollarda iloji boricha ko‘proq dasturlarni tez o‘zgartira olish uchun ularni strukturalashtirmay shosxilishgan. O‘zgarishlarni qoniqarli xujjatlashtirishdan voz kechilganki, bu dasturlarni tushunarsiz qilgan.
Bundan tashqari, ko‘pincha shunday ham bo‘ladi, xodim tashkilotni tark etadi, dasturlarda xatolar bo‘ladi, xujjatlar to‘liq emas va shunday qilib bu dasturdagi Nou-Hau yo‘qotiladi. Shuning uchun ayrim tashkilotlar “So‘nggi chora”ni yangi tizimni qo‘lga kiritishda ko‘radi.
Shu bilan birga tan olishmaydiki yangi standart dasturiy ta’minotni rejalashtirish va kiritishning o‘zi ko‘pincha juda uzoq davom etadi va o‘z kuchlari bilan ishlab chiqilgan va yana kutish kerak bo‘ladigan bir qator to‘ldirishlar bilan tugaydi.
Mana shu sabablarga ko‘ra sanoatlashgan mamlakatlarda eski odatlarni yengib o‘tish yoki texnik xizmat ko‘rsatish tarmog‘ida dasturiy ta’minot sohasida mashg‘ul bo‘lgan barcha xodimlarning 50 dan 80 foizigina mehnat qiladi. Qolgan 20-50 foiz xodim tizimli va amaliy dasturiy ta’minotni ishlab chiqish va uni kelgusida rivojlantirish bilan shug‘ullanadi.
O‘zbekistonda sovet davridan qolgan zamonaviy dasturiy ta’minot bilan baravar qo‘llaniladigan va albatta, dasturiy ta’minot bilan soddalashtirilmagan bir qator o‘ziga xos dasturiy ta’minot mavjudki, mamlakatda umuman olganda bu o‘ziga xos xususiyat bilan qiyoslasa bo‘ladigan vaziyat hukmron. Bu erda dasturchilar uchun dasturiy ta’minot xizmatini ko‘rsatish, uni bundan keyin rivojlantirish (takomillashtirish) bo‘yicha, zarurat tug‘ilganda esa mamlakatning iqtisodiy va ma’muriy jarayonlari uchun zarur bo‘lgan yangi dasturiy ta’minotni ishlab chiqish bo‘yicha faoliyatning keng maydoni mavjud.
Bu jihatdan mazkur darslikning “Xizmat ko‘rsatish va bundan keyingi rivojlanish” masalalari bo‘yicha alohida bobida e’tiborga olinadi.
Keyingi mulohozalar eng avvalo, dasturiy ta’minotning turlari va ularning vazifalari haqidagi tasavvurlar dasturlar yoki butun bir amaliy tizimlarni loyihalash, amalga oshirish va xizmat ko‘rsatishdagi harakat usullari va chizmalari bilan birga beriladi.

Yüklə 1,18 Mb.

Dostları ilə paylaş: