O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O‘RTA MAXSUS TA’LIM VAZILIGI
MIRZO ULUG‘BEK NOMIDAGI O‘ZBEKISTON MILLIY UNIVERSITETI
IJTIMOIY FANLAR FAKULTETI
FUQAROLIK JAMIYATI VA HUQUQ TA’LIMI KAFEDRASI
MILLIY G‘OYA, MA’NAVIYAT ASOSLARI VA HUQUQ TA’LIMI BAKALAVR YO‘NALISHI
“"DAVLAT VA HUQUQ NAZARIYASI"” FANIDAN
Kurs ishi
Mavzu: Davlat va huquqning vujudga kelishi toʻgʻrisidagi nazariyalar.
Bajardi: Jumaboyeva Eʼzoza
Ilmiy rahbar: _____________________
Mundarija
Kirish…………………………………………………………………….3 1-bob.Davlat tushunchasi va uning paydo boʻlishi…………………...5 1.1.Davlatning vujudga kelishi toʻgʻrisidagi nazariyalar………………..6 1.2.Davlat tushunchasi,uning mazmun-mohiyati……………………....13 2-bob.Huquqning kelib chiqishi va paydo boʻlishi……………….…16 2.1.Huquqning kelib chiqishiga oid nazariyalar……………………….16 2.2.Huquqning kelib chiqish tarixi va asosiy sabablari…………...……21 Xulosa…………………………………………………………...…....26 Foydalanilgan adabiyotlar roʻyxati………………………….………..28
Kirish 3
I BOB. Davlat tushunchasi va uning paydo boʻlishi 5
1.1.Davlatning vujudga kelishi toʻgʻrisidagi nazariyalar. 5
II bob.Huquqning kelib chiqishi va paydo boʻlishi. 16
Xulosa 26
Foydalanilgan adabiyotlar 29
Kirish
Yer yuzida odamlar paydo bo‘lib, ular jamiyat tarzida birlashgunlarigacha juda uzoq tarixiy davrlar o‘tgan. Ilmiy ma’lumotlarga ko‘ra, Yer sayyorasi bundan to‘rt milliard yetti yuz million yil muqaddam Quyosh prototizimida paydo bo‘lgan. Materiyaning qonuniyatli o‘zgarishi va rivojlanishi natijasida 3-3,5 mlrd. yillar muqaddam Yer yuzida hayot paydo bo‘lib, biosfera rivojlana boshlagan.Uzoq tarixiy-tadrijiy rivojlanish oqibatida bundan 2 mln. yilcha avval inson (homo habilis) paydo bo‘ldi; Dastlabki odam tipi – neoandertal odam edi.
Bugungi kundan qariyb 250 ming yillar muqaddam odamzotning karamanyon (kromanon) – yovvoyi odam tipi kelib chiqdi va u hozirdan 35-40 ming avval yillargacha mavjud bo‘ldi. 40 ming yillarcha muqaddam hozirgi ko‘rinishdagi, fikrlovchi, ya’ni aql ato etilgan inson (homo sapiens) paydo bo‘lgan. Insonlar birgalashib turmush kechiradigan, jamiyatni hosil qilgan vaziyat (muhit) tarixan ancha keyin yuzaga kelgan. Sayyoramizdagi dastlabki davlat tuzilmalari, ilk davlatlar (masalan, Misopotamiyada Shumerlar davlati 7-8 ming, Qadimgi Misrda – 5-6 ming, Qadimgi Xitoy va Hindistonda 4,5-5 ming yillar avval) 5-8 ming yil ilgari vujudga kelganligini dalillovchi arxeologiya ma’lumotlari mavjud.
Insonlarning onli hilqat ekanligi, mehnat qilishga qobilligi, ruhiy-fiziologik xususiyatlari va yuksak darajadagi uyushqoqligi tufayli jamiyatni hosil qiladi.
Jamiyat insonlarning birlashuvi, ittifoqi, uyushmasi sifatida murakkab, serqirra ijtimoiy hodisadir. Jamiyat iborasi bir necha ma’nolarda qo‘llanadi: 1) kishilarning iqtisodiy, siyosiy, ijtimoiy, madaniy va boshqa maqsad hamda manfaatlari asosidagi birlashmalari, uyushmalari (mas., kitob sevarlar jamiyat, dehqon-sohibkorlar jamiyati, bilim jamiyati, tabiat himoyachilari jamiyati, xususiy mulkdorlar jamiyati va huquqk.); 2) insoniyatning muayyan tarixiy taraqqiyot bosqichidagi yaxlit uyushmasi (ibtidoiy jamiyat, feodal jamiyat, inson va shaxslarning muayyan mamlakat ko‘lamidagi uyushmasi va huquqk.); 3) tabiatning bir bo‘lagi, borliqning alohida olingan shakli, ijtimoiy turmush kechirishning ifodasi tarzidagi jamiyat1.
Dostları ilə paylaş: |