Deformatsiyalovchi osteoartroz haqida ma’lumot – sababi, belgilari, tasnifi, tashxislash, davolash va oldini olish

Deformatsiyalovchi osteoartroz haqida ma’lumot – sababi, belgilari, tasnifi, tashxislash, davolash va oldini olish
Deformatsiya qiluvchi osteoartrit – bu tog’ay to’qimalarning birlamchi shikastlanishi va keyinchalik osteoartikulyar apparatlarning butun majmuasining degeneratsiyasi bilan suyak bo’g’imlarida progressiv distrofik o’zgarish. Deformatsiya qiluvchi osteoartroz artralgiya, funktsional qo’shma yetishmovchilik va ularning shaklidagi aniq o’zgarishlar bilan tavsiflanadi. Deformatsiya qiluvchi osteoartrozning farmakoterapiyasi degenerativ jarayonlarning rivojlanishini sekinlashtirishga, og’riqni kamaytirishga va bo’g’imlarning faoliyatini yaxshilashga qaratilgan; ba’zi hollarda bo’g’imni endoprotezlash amalga oshiriladi. Deformatsiya qiluvchi osteoartroz kechishi ankilozning rivojlanishi yoki bo’g’imning patologik beqarorligi bilan asta-sekin o’sib boradi.

Umumiy ma’lumot
Deformatsiya qiluvchi osteoartroz – bu bo’g’imlarning keng tarqalgan patologiyasi bo’lib, unda biriktiruvchi to’qima tuzilmalarining regeneratsiyasining buzilishi bo’g’im tog’ayi – uning ingichkalashi, dag’allashishi, yorilishi, mustahkamligi va elastiklikni yo’qotishi erta qarishiga olib keladi. Subxondral suyak ochiladi va siqiladi, unda osteosklerotik o’zgarishlar yuzaga keladi, kistalar va marginal o’smalar – osteofitlar hosil bo’ladi.
Birlamchi turdagi deformatsiya qiluvchi osteoartroz dastlab sog’lom tog’ayda, uning funktsional chidamliligining tug’ma pasayishi bilan rivojlanadi. Ikkilamchi deformatsiya qiluvchi osteoartroz holatlari bo’g’im tog’ayidagi shikastlanish, suyak va artikulyar to’qimalarning yallig’lanishi, aseptik suyak nekrozi, gormonal yoki metabolik kasalliklar natijasida kelib chiqqan artikulyar nuqsonlar fonida yuzaga keladi.
Tasnifi
Klinik va rentgenologik ko’rinishga ko’ra, deformatsiya qiluvchi osteoartroz rivojlanishining 3 bosqichi mavjud:

• 
  I – bo’g’imlarning harakatchanligining biroz pasayishi, qo’shma bo’shliqning biroz noaniq torayishi, bo’g’im yuzalari chekkalarida boshlang’ich osteofitlar bilan tavsiflanadi;
  
• 
  II – harakatchanlikning pasayishi va harakat paytida bo’g’imning siqilishi, mushaklarning o’rtacha atrofiyasi, bo’g’im bo’shlig’ining sezilarli torayishi, suyak to’qimasida sezilarli osteofitlar va subxondral osteosklerozning shakllanishi;
  
• 
  III – bo’g’imning deformatsiyasi va uning harakatchanligini keskin cheklash, bo’g’im bo’shlig’ining yo’qligi, aniq suyak deformatsiyasi, keng osteofitlar, subxondral kistalar, artikulyar «sichqonchalar» mavjudligi bilan farqlanadi.
  

Kellgren va Lourens mualliflari radiologik ko’rinishlarsiz deformatsiya qiluvchi osteoartritning 0 bosqichini ajratib ko’rsatishadi.