Derecel‹ hassas döKÜm yüzey kal‹tes‹ ve boyutsal hassas‹yet

5.3. Mum Giderme ve Kal›p Piflirme
Dereceli hassas döküm kal›plar›, yap›ld›klar› malzemelerin bileflenlerinin genleflme ve büzülme
karakteristiklerine göre belirlenen rejimler takip edilerek piflirilir. Piflirmenin ard›ndan, kal›p uygun
döküm s›cakl›¤›na getirilerek metal döküm ifllemi yap›l›r. Kal›b›n döküm s›cakl›¤› kal›b›n büyüklü¤üne,
parçalar›n boyutlar›na, dökülecek metalin türüne ve ergime s›cakl›¤›na, uygulanacak döküm tekni¤ine
ba¤l› olarak belirlenir. Üniversite döküm laboratuvar›nda yap›lan çal›flmalarda, alç› ba¤l› kal›plar›n ve
bronz gibi düflük ergime s›cakl›¤›na sahip metallerin dökümü için piflirilen kal›plar›n, 110 °C da mumu
indirildikten sonra uygun rejimde piflirilmifl, kal›p döküm s›cakl›klar› 700 °C olarak tercih edilmifltir.
Paslanmaz çelik dökümlerinde 900 °C'da f›r›ndan ç›kart›lan kal›plara döküm yap›lm›flt›r. Ticari
dökümhanelerde kal›p piflirme ifllemi biraz daha farkl›d›r. Bir gün içerisinde haz›rlanan tüm kal›plar,
gün sonunda programlanm›fl f›r›nlara yüklenerek gece boyunca piflirilir ve ertesi sabah döküme bafllan›r.
Kal›plar›n da daha büyük oldu¤u göz önüne al›nacak olursa, yavafl ›s›tma ile daha uzun süreli bir
piflirme rejimi takip edilerek kal›plarda has›r oluflumundan kaç›n›l›r. Goldafl A.fi. dökümhanesinde
yap›lan tüm gümüfl dökümlerinde kal›plar bu flekilde piflirilmifltir.

---

62
Deneysel Çal›flmalar
5.4. Döküm
Deneysel çal›flmalarda yap›lan döküm ifllemlerini, kullan›lan cihazlara göre dörde ay›rmak mümkündür:
1. Üniversite döküm laboratuar›nda bronz ve alüminyum dökümlerinde kullan›lan vakum destekli
döküm. 2. Goldafl dökümhanesinde gümüfl dökümleri için bas›nçl› vakum döküm. 3. Üniversite döküm
laboratuar›nda yap›lan paslanmaz çelik mikro dökümleri. 4. Goldafl dökümhanesinde merkezkaç
paslanmaz çelik dökümü.