Derecel‹ hassas döKÜm yüzey kal‹tes‹ ve boyutsal hassas‹yet

Ortalama yüzey pürüzlülü¤ü
(Ra
m)
0,38
0,4
0,42
0,43
Su/Toz Oran›
0,39
0,41
fiekil 6.4.
 Su/toz oran›na ba¤l› olarak ortalama yüzey pürüzlülü¤ünün de¤iflimi

---

78
Deneysel Sonuçlar
Dereceli hassas döküm kal›plar›n›n yap›m›nda suyun rolü, ba¤lay›c›n›n prizlenmesini yani hidrate
olmas›n› sa¤lamak ve malzemeye dökülebilir bir ak›flkanl›k kazand›rmakt›r. Kal›p çamurunun model
çevresine doldurulduktan, prizlenmeye kadar süre içerisinde s›zma ad› verilen bir segregasyon meydana
gelir. Stokes kanuna ba¤l› olarak kat› partiküller çöktükçe su yukar› ç›kma e¤ilimi gösterir. Ayn› durum
beton harçlar› için de söz konusudur ve hidrolik aç›dan hassas döküm kal›p malzemeleri inflaat harçlar›
ile oldukça birbirine benzemektedir. Kal›p içerisinde yükselen su, model ile kat› kal›p aras›nda bir film
oluflturur ve yüzey kalitesini etkilemifl olur. Olmas› gerekenden fazla kullan›lan su, kal›b› afl›r› ak›flkan
hale getirir ve bu su prizlenmede de kullan›lmad›¤›ndan model yüzeyinde birikir. Bu birikme do¤rudan
döküm parçaya da yans›r ve kuyumcular›n su izi ad›n› verdikleri izler meydana gelir. Yap›lan deneysel
çal›flmada % 0,40 su/toz oran›n üzerine ç›k›lmas› ile yüzey pürüzlülü¤ü belirgin olarak yükselmifltir bu
durum kar›fl›mda fazla su oldu¤unu göstermektedir. Bu, malzeme için % 0,40 su/toz oran› yüzey kalitesi
aç›s›ndan afl›lmamas› gereken bir s›n›rd›r.