TƏFSİRİN MEYDANA ÇIXMASI VƏ TƏDVİNİ 171
. ٌيمِكَح ٌزيِزَع ُ ّللاَو ِ ّللا َنِّم ًال َكَن اَبَسسَك اَمِب ءاَزَج اَمُ َيِدْيأَ� ْاوُع َطْقاَف ُةَقِرا َّاسلاَو ُقِرا َّاسلاَو
“Tutduqları əməlin cəzası olaraq Allah tərəfindən bir ibrət olsun deyə, oğru kişi və qadının hər ikisinin əlini kəsin! Allah qüdrət və hikmət sa- hibidir ”
257
ayəsindəki mütləq hökmü Hz. Peyğəmbər (s.ə.s) “əlin biləkdən kəsiləcəyini” bildirərək məhdudlaşdırmışdır.
258
d) Müşkili təvzih etməsi Təfsir üsulunda aralarında ziddiyət (problem) varmış kimi
görünən ayələrə müşkil ayələr deyilir. Halbuki, Quran ayələri ara-
sında belə bir ziddiyətin olması mümkün deyildir. Buna görə də
Hz. Peyğəmbər bu cür ayələrin anlaşılması üçün bəzi açıqlamalar
gətirmişdir:
. اًّي ِضْقَّام اًامْتَح َكِّبَر َلَع َن َك اَهُدِراَو َّالإِا ْ ُكنِّم نإِاَو
“Sizlərdən oraya girməyəni olmayacaqdır. Bu, sənin Rəbbin tərəfindən artıq həll olunmuş bir hökmdür ”
259
ayəsində hər kəsin cəhənnəmə
girəcəyi bildirilir. Başqa ayələrdə isə
… ُراَ ْنأَ ْلا اَ ِتْ َت نِم يِرْ َت ٍتاَّانَج ِتاَحِلا َّاصلا اوُلِ َعَو اوُنَمآ� َنيِ َّالا ُلِخ ْدُي َ َّاللا َّانإِا
“Allah, inananvə əməlisaleh olanları dibindən çaylar axan cənnət bağ- larına daxil edər...”
260
buyurulur. Zahirən biz bu ayələrin bir-birinə
zidd olduğunu görürük. Lakin Hz. Peyğəmbərin aşağıdakı hədisi
bu ziddiyəti ortadan qaldırır: “(Ayədəki ) vürud sözü girmək
deməkdir. İstər günahsız olsun və istərsə də günahkar, cəhənnəmə
girməyən heç kəs qalmayacaqdır. Ancaq cəhənnəm möminlərə Hz.
İbrahimə olduğu kimi sərin və səlamətli olcaq. Hətta cəhənnəm atəşi
257 Maidə, 5/38.
258 Şafei, ər-Risalə, s. 104.
259 Məryəm, 19/71.
260 Həcc, 22/14, 23.