Dərs kitabları №: 1 Ünvan: az6200, Zaqatala Şəhəri, Heydər Əliyev prospekti №: 88

QURANIN KİTAB ŞƏKLİNƏ SALINMASI
59
katiblərindən  birini  çağırar  və  :  “Bu  ayələri  yazıb,  filan  ayələrin 
yerləşdiyi surənin içinə qoy” buyurardı. 
75
 “Yalnız mənə nazil olan vəhyi yazın”
76
 hədisi də Quranın Hz. 
Peyğəmbər zamanında yazıldığına dəlalət edir.
Abdullah  ibn  Ömər  belə  deyir:  “Hz.  Peyğəmbər  yanımızda 
olan vəhy səhifələri ilə döyüşdə iştirak etməyimizi qadağan etdi. 
Çünki o, vəhy səhifələrinin düşmənin əlinə keçməsini istəmirdi”.
77
 
Bəra  ibn Azibdən  isə  belə  rəvayət  olunur:  Nisa
 
surəsinin:  “Zərər 
çəkmədən (üzrsüz səbəbə görə evlərində) əyləşən möminlərlə Allah yolun-
da öz malları və canları ilə cihad edən (vuruşan) kimsələr bir olmazlar. 
Allah malları və canları ilə vuruşanları (evlərində) əyləşənlərdən  (ciha-
da getməyənlərdən) dərəcə etibarilə üstün tutdu. Allah bunların hamısı-
na (hər ikisinə savab) vəd etmişdir. (Lakin) Allah mücahidlərə (evlərində) 
oturanlardan daha böyük mükafatlarla imtiyaz vermişdir”
78
 ayəsi nazil 
olduğu  zaman  Rəsulullah  (s.ə.s.):  “Filan  şəxsi  yanıma  çağırın”-
dedi. Çağırılan şəxs (Zeyd ibn Sabit), mürəkkəb, qələm və səhifə 
alıb gələnədə, Rəsulullah ona belə dedi: Nisa surəsinin 95-ci
 
ayəsini 
yaz”
79
  Bu  son  iki  rəvayət  də  Quranın  Hz.  Peyğəmbər  dövründə 
yazıldığını göstərən dəlillərdəndir.
Hz. Peyğəmbərin vəhy katibləri enən ayələri dəvələrin kürək və 
qabırğa sümüklərinə (azm), aşılanmış dərilərə (ədim), bəyaz daşlara 
(lihaf), xurma yarpaqlarına (asib), taxtaya və papiruslara (qirdas) 
yazırdılar. Ancaq Quran ayələrinin Hz. Peyğəmbər zamanında bir 
kitab şəklinə gətirildiyinə dair hər hansı bir məlumat yoxdur. An-
caq  Buxarinin  Səhihində  keçən  bir  hədisdə  Hz.  Peyğəmbərin  hər 
75   Əhməd b. Hənbəl, I, 57
76   Müslüm, Zühd, 16
77   Əhməd b. Hənbəl, II, 6, 10, 55, 63, 76
78   Nisa, 4/95
79   Buxari, Təfsir, 4.

---