Dərs vəSAİTİ Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirinin

1980-ci illərin sonu – 1990-cu illərin başlanğıcında 
həm geosiyasət, həm də kütləvi informasiya vasitələri 
beynəlxalq sistemdəki transformasiyaların və geosiyasi 
dəyişikliklərin miqyasını proqnozlaşdırmaqda bir növ 
acizlik göstərirlər. Çünki, bu dövrdə “dünya nizamı” 
                     
21
 
İctimai rəyin formalaşdırılması, informasiya təminatı 
texnologiyalarının mürəkkəbliyinə, çəkilən xərclərin və göstərilən 
səylərin həcminə görə  hərbi-sənaye komplekslərində istifadə olunan 
texnologiyalarla müqayisə etmək olar. ABŞ xarici siyasətinin 
informasiya təminatı sisteminin başında  ABŞ  İnformasiya Agentliyi 
(USİA) durur. USİA Dövlət Departamentinin tərkib hissəsidir və o, 
“Amerikanın səsi”, “Azadlıq radiosu/Azad Avropa”, “Marti Radio və 
Televiziyası”, “Uorld Televijn” və “Azad Asiya Radiosu” televiziya və 
radio verilişləri korporasiyalarının fəaliyyətlərinə rəhbərlik edir. USİA-
nın 5 min ştat işçisi vardır və onun illik büdcəsi 1 mlrd. ABŞ $-ıdır. 
Təkcə bu rəqəmlər ABŞ-ın öz xarici siyasətinin ictimai və informasiya 
təminatına
 
nə  qədər mühüm əhəmiyyət verdiyini sübut edir. Müasir 
dövrdə ABŞ özünün
 
geosiyasi məqsədlərinə nail olmaq üçün ictimai 
fikrin formalaşdırılmasında informasiya sistemlərinin istifadəsi 
sahəsində şəksiz liderdir.  

---

61 
 
kateqoriyasının geosiyasi təhlili lokal və regional konfliktlər 
mövzusunu gündəlikdən sıxışdırıb çıxarır.  
Bu dövrdə  baş verən dəyişikliklər, SSRİ-nin süqutu 
ikiqütblülüyün dağılmasına və keyfiyyətcə yeni beynəlxalq 
münasibətlər sisteminə keçidin əsasını qoyur. Z.Bjezinski 
(SSRİ-nin dağılması modelinin müəllifi)
22
 dünya 
siyasətində  və iqtisadiyyatında Amerika Birləşmiş 
Ştatlarının unikal imkanlar qazandığını bildirir və ABŞ-ın 
«dünyanın birinci və yeganə güclü dövlətinə çevrildiyini» 
göstərir. 
Hazırkı dövrdə  KİV materiallarında uniqütblülük