Dərslikdən Biznes və reklam sahəsində Menecmentin məqsəd və vəzifələri

telemarketinq). 
Müxtəlif  metodlardan  yalnız  müştərilərlə  qarşılıqlı  əlaqələrin 
möhkəmləndirilməsindən  və  onların  marağınm  dəstəklənməsindən  ötrü 
deyil, həm də digər məqsədlərə nail olmaqdan - müştəriyə bir sıra mal və 
xidmətlərin eyni vaxtda təqdim olunmasının təmin eidlməsindən,
 
yaxud 
malların  (məhsulların)  istifadə  templərinin  artırılmasından
 
ötrü  də 
istifadə edilə bilər. 
Bazar  xadiminin  məlumat  bazasmı  müntəzəm  surətdə  inkişaf 
etdirməklə,  birbaşa  marketinq  yönümünü  genişləndirmək  də 
mümkündür.  Konkret  insanm,  yaxud  müəyyən  əhali  qrupunun  ünvanı, 
beləliklə,  həm  də  poçt  indeksi  olan  hər  hansı  subyekt  (şəxs,  yaxud 
təşkilat)  məlumatlar  bazasmm  sahibi  olan  kampaniyadan  həmin  insan, 
yaxud  əhali  qrupu  barədə  həmin  geodemoqrafık  klasterə  dair  orta 
məlumatları (orta gəlir səviyyəsi, orta yaş səviyyəsi və s. barədə) əldə edə 
bilər  ki,  bu  onun  öz  fəaliyyətinin  yönümünün  müəyyənləşdirilməsinə 
yardımmı  göstərir.  İnformasiyadan  konkret  insanm  bəzi  məlumatlara 
tələbatmı  müəyyənləşdirmək  məqsədilə  istifadə  olunur,  hər  bir  insanın 
fərdi profili (meyli) onun zin - kodu üçün səciyyəvi olan orta göstəricilərə 
uyğun gəlir. 
Adətən birbaşa marketinq kampaniyası poçtla göndərilən sorğularm 
hər min ədədinə görə münasibətlərin (rəylərin) intensivliyi baxımmdan 
qiymətləndirilir. Bu kimi testlərin 
195 

---

məqsədi yeni test paketlərinin hansına daha intensiv cavablar alınmasını 
dəqiqləşdirməkdən və bunların hansmdan daha geniş istifadə edilməsini 
müəyyənləşdirməkdən ibarətdir. 
Rəy  (münasibət)  intensivliyinin  aşağı  səviyyədə  olması  (paketdə 
göndərilən  məmulatlarm  1-2  faizi)  qədər  bir  çox  amillərdən  asılıdır. 
Həmin amillərin əsas hissəsini aşağıdakılar təşkil edir; təklif edilən mal 
(məhsul),  yaxud  xidmət,  qiymət  və  ödəmə  müddəti,  mal  (məhsul)  və 
yaxud xidmətlərin siyahısının, habelə hədiyyələrin olub-olmaması. 
Bütün  bunlar  birlikdə  təklif  adlanır.  Mal  (məhsul),  yaxud  xidmət, 
nadir (aztapılan) olduqca, yaxud adi pərakəndə satış az ələ düşən olduqca 
cavabların intensivliyi də yüksək olur; aşağı qiymət və əlverişli ödəmə 
müddətidə  rəylərə  (münasibətlər)  öz  təsirini  göstərir.  Bütün  yaxşı  poçt 
göndərişləri hərəkətlərin stimullaşdırılması psixologiyasının intuitiv dərk 
edilməsinə əsaslanır (cədvəl 5.2.). 
Cədvəl 5.2, 
Yaxşı (dəyərli cəhətləri) 
Çatışmazlıqları 
Məqsədyönlük 
Qısamüddətli strategiya kimi 
istifadə olunursa, 
qeyri-effektivdir. 
Nəticələr ölçülə bilər, deməli, 
situasiyada (vəziyyətə) 
asanlıqla nəzarət olunur. 
Göndərilən informasiya digər 
kommunikasiya xəbərləri 
(məmulatları) ilə ziddiyyət 
təşkil edə bilər. 
Birbaşa marketinq 
elementlərinin elastikliyi ilə 
fərqlənir 
 
İnformasiyanı şəxsləndir- məyə 
(insan şəklinə almağa) imkan 
verir. 
 
196 

---

Məqsədli  auditoriyanın  geniş  əhatə  olunmasını,  verilən 
məmulatların  elastikliyini  Special  events-in  ən  dəyərli  cəhətlərinə  aid 
etmək olar (cədvəl 5.3.) 
Cədvəl 5.3. 
Yaxşı (dəyərli cəhətləri) 
Korporativ imicin 
(nüfuzun) formalaşmasına 
və dəstəklənməsinə yardım 
edir. 
Məqsədli  auditoriyanın 
böyük  səviyyədə  əhatə 
olunmasını 
təmin 
etmirlər. 
Rəy (fikir, mülahizə) 
liderlərini, məsələlərin 
həllinə cəlb etməyə imkan 
verirlər. 
Böhranlı situasiyaların 
(vəziyyətlərin) ehtimal 
olunan meydana çıxmasını 
proqnozlaşdırmağa imkan 
verirlər və böhrandan çıxmaq 
üzrə tədbirlər kompleksini 
nəzərdə tuturlar. 
Kampaniyaya qarşı inamlı 
münasibətin yaranmasına 
kömək (yardım) göstərirlər.
 ____________________   
Çatışmazlıqları 
Göndərilən 
informasiyadan 
istifadə 
üzərində  tam  nəzarəti  təmin 
etmirlər 
Bir  qayda  olaraq,  qəbul 
edilən 
qərarların 
razılaşdırılması tələb olunur. 
POS — materiallar. Burada aşağıdakı parametrlər nəzərə 
aimmalıdır: 
- malın (məhsulun), yaxud xidmətlərin satışı prosesində veriləcək 
informasiyanm xarakteri; 
197 

---

-  makro və mikrosəviyyədə marketinq kommunikasiyasının 
məqsədləri; 
-  marketinq kommunikasiya miksindən istifadənin alternativ 
variantları; 
-  mövqeləşdirmə strategiyası; 
-  malm (məhsulun) irəli sürülməsinin strategiyası. 
Kommunikasiya texnologiyaların hazırkı vəziyyətini 
strukturlaşdirmaq və sistemləşdirmək çox çətindir. Nisbətən sadə sxem 
5.2-ci şəkildə verilmişdir.