Dinamikaning asosiy qonunlari Reja: Nyutonning 1-qonuni. Inertlik, inersial sanoq sistemasi

Nyutonning 2-qonuni. Markazga intilma kuch, markazdan

qochma kuch. Impuls.

Kuch bir jismning boshqa jismga ko’rsatadigan ta’sirini bildiribgina qolmaydi, F kuch son bilan ifodalanishi mumkin bo’lgan fizik kattalik hamdir. Bir kuch jismga katta tezlanish bera oladi, boshqasi kichik tezlanish bera oladi.

Jismga ta’sir etuvchi kuch jismning massasi bilan uning shu kuch ta’sirida olgan tezlanishi ko’paytmasiga teng.

Matematik tomondan bu qonun F=ma formula bilan ifoda qilinadi, bu yerda F-kuchning moduli. F kuch va a tezlanish vektor kattaliklar bo’lgani uchun Nyutonning ikkinchi qonunini ifodalovchi qonunni vektor shaklida yozish lozim:

F=ma
Kuch jismga (nuqtaga) bergan tezlanish.
a
formula bilan aniqlanadi.
Jismga qo’yilgan kuchlarning geometrik yig’indisiga teng bo’lgan kuch teng ta’sir etuvchi kuch yoki natijalovchi kuch deb ataladi.
Nyutonning ikkinchi qonunning F=ma formulasidagi F kuchni ayni o’sha natijalovchi kuch deb tushunish lozim.
Jismlarning bir-biriga ko’rsatadigan ta’siri o’zaro ta’sir bo’ladi. Jismlardan har biri boshqasiga ta’sir qiladi va unga tezlanish beradi, o’zaro ta’sirlashuvchi jismlar tezlanishlari modullarning nisbati ular massalarining teskari nisbatiga teng: yoki
 m₁ a₁= m₂ a₂.