1- sxema. Don uyumini silos elevatorlarga joylashtirishda o ‘z-
o ‘zidan saralanish sxemasi
D onni silos elevatorlardan chiqarishda ham o ‘z-
o ‘zidan saralanish k o ‘plab kuzatiladi. Silosdan turli
vaqtlarda chiqarib olingan donlarning sifati bir-biridan
keskin farq qiladi.
Silos elevatordan oqib tushayotgan don uyumi
sifatining so‘nggi bosqichlarida keskin tushib ketishi
xuddi yuklashdagi singari bo‘shatishda ham o ‘z-
o ‘zidan saralanishi bilan tushuntiriladi. Shuni alohida
ta ’kidlash joizki, silos elevatordan tushirishda don
uyum ining o ‘z-o ‘zidan saralanishi silosning shakliga,
balandligining k o ‘ndalang kesim iga b o ig a n nisbatiga ham da
chiqarish teshigining joylashgan o ‘rniga bevosita b o g iiqd ir.
10-jadval
Javdar donini silos elevatordan bo ‘shatib
olishda о ‘z-o ‘zidan saralanishi
Namuna
tartib
raqami
Namuna
olingan vaqt
Najm
o g irlig i
g/1
Ezilgan
donlar,
%
Ruch
donlar,
%
Begona
o ‘t
urug‘lari,
%
Yengil
organik
chiqindilar,
%
1
B o‘shatish
boshida
658
0,9
1,1
2,2
0,2
44
2
30 minut
o ‘tgach
666
1,8
1,5
1,8
0,7
3
» 1 s
669
1,6
3,4
2,4
0,2
4
» 2 > >
658
2,3
3,9
3,5
0,6
5
» 3 > >
651
1,3
3,8
2,8
0,4
6
» 3 » 3 0 > >
660
3,5
5,0
1,9
1,0
7
» 3 » 5 0 »
654
4,3
4.8
2,7
0,4
8
» 4 » 0 5 > >
632
1,8
5,6
4,2
1,1
9
» 4 » 2 0 > >
632
1,4
2,9
2,1
0,8
10
» 4 » 2 7 > >
576
2,5
13,9
6,5
9,1
11
» 4 » 3 1 »
496
1,7
9,0
11,5
8,4
S.G.Gerasm ov o ‘z tajribalarida turli silos elevatorlardan quruq
bug‘doy doni oqib tushishining uchta holatini asoslab berdi: m e ’-
yoriy, assim etrik va simmetrik.
M e’yoriy oqim da (a rasm ) birinchi navbatda chiqarish teshi
gining yuqorisida joylashgan vertikal qatlamdagi donlar oqib tu-
sha boshlaydi. Oqim uzluksiz ravishda yuqorigi yon qatlamlarga
tom on siljib boradi. Bunday oqim yuklash va chiqarish teshiklari
sim m etrik joylashgan, ham da diametri balandligiga mos kattalikda
b o ig a n siloslarda yuzaga keladi. Shuning uchun bunday siloslarning
m arkaziy ustunida joylashgan don uyum i sifati yon tom ondagilarga
nisbatan ancha yuqori sifatga ega b o ia d i.
Sim m etrik oqim (v rasm ) asosan tor siloslarda kuzatiladi. Bunday
siloslardan donni tushirishda don uyumi bir tekis pastga harakatlana
boshlaydi.
M arkaziy ustundagi qatlam yon tom onlarga nisbatan bir oz tez
harakatlanadi. D on uyumi silosning yarm iga yetganda oqim tobora
m e’yoriylashib boradi.
Rim raqam larida don uyum i b o iim la rin in g oqish navbati aks
ettirilgan.
K o‘pgina m utaxassislam ing tajribalari shuni k o ‘rsatadiki donni
silosdan chiqarishda faqat bitta markaziy oqim harakatlanadi.
Oqim ning holatiga donning nam ligi bevosita ta ’sir etadi. Yuqori
nam likka ega b o ig a n donni chiqarishda sim m etrik oqim ku-
zatilm aydi.
45
|
