Düşünen Adam The Journal of Psychiatry and Neurological Sciences, Volume 28, Number 4, December 2015
Yüklə 73,55 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- [CrossRef]
|
382 Düşünen Adam The Journal of Psychiatry and Neurological Sciences, Volume 28, Number 4, December 2015 Erişkin Asperger Sendromu: Olgu Sunumu Ferdi Köşger 1 , Sinem Sevil 2 , Zafer Subaşı 2 , Cem Kaptanoğlu 3 1
2 Araş. Gör. Dr., 3 Prof. Dr., Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Psikiyatri Anabilim Dalı, Eskişehir - Türkiye Olgu Sunumu / Case Report ÖZET
Erişkin Asperger Sendromu: Olgu sunumu Asperger Sendromu (AS) sosyal etkileşim, iletişim sorunları ve stereotipik davranışlarla karakterize olan, otizmden farklı olarak dil ve bilişsel gelişimde gecikme görülmeyen bir bozukluktur. Genellikle çocukluk döneminde tanı konulmakla birlikte bazı vakalar erişkinlik döneminde tanı alabilmektedir. AS klinik özellikleri nedeniyle şizofreni, anksiyete bozuklukları, obsesif kompulsif bozukluk ve kişilik bozuklukları ile tanısal anlamda karışabilmekte ve özellikle erişkinlik döneminde AS tanısı atlanabilmektedir. Bu olgu genellikle çocukluk döneminde tanı konulan ancak o dönemde tanı konulmazsa erişkinlik döneminde tanı ve ayırıcı tanısında güçlükler olabilen erişkin AS’nun önemini vurgulamak amacıyla sunulmuştur. Anahtar kelimeler: Asperger Sendromu, erişkinlik, yaygın gelişimsel bozukluk ABSTRACT
Asperger’s Syndrome in adulthood: a case report Asperger’s Syndrome (AS) is characterized by social deficits, communication difficulties, and stereotypical behaviors. Unlike autism, delays in language and cognitive development are not seen in Asperger’s syndrome. AS is typically diagnosed in childhood, although some cases may be diagnosed in adulthood. Due to the clinical features of AS, diagnostically it can be confused with schizophrenia, anxiety disorders, obsessive-compulsive disorder, and personality disorders; hence, diagnosis of AS may be missed, especially in adulthood. This case is presented to emphasize the importance of adult AS, given that it is generally diagnosed in childhood, which leads to difficulties in diagnosis and differential diagnosis in adulthood if the condition has not been diagnosed in childhood. Keywords: Asperger’s Syndrome, adulthood, pervasive development disorder Dusunen Adam The Journal of Psychiatry and Neurological Sciences 2015;28:382-386 DOI: 10.5350/DAJPN2015280408 Yazışma adresi / Address reprint requests to: Yard. Doç. Dr. Ferdi Köşger, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Psikiyatri Anabilim Dalı, Odunpazari/Eskişehir, Türkiye Telefon / Phone: +90-222-239-2979/3600 Elektronik posta adresi / E-mail address: ferdikosger@gmail.com Geliş tarihi / Date of receipt: 5 Eylül 2014 / September 5, 2014 Kabul tarihi / Date of acceptance: 30 Kasım 2014 / November 30, 2014 GİRİŞ I CD-10’a göre yaygın gelişimsel bozukluklar içinde sınıflanan Asperger Sendromu (AS) sosyal etkileşim, iletişim sorunları ve stereotipik davranışlarla karakteri- ze bir bozukluktur (1). İlk olarak 1944 yılında Hans Asperger tarafından duygularını ifade etmede güçlük yaşayan, empati eksikliği ve toplumsal kabul görmüş konuları anlamakta zorlanan, ilgilendikleri konu ile ilgili ‘küçük profesör’ kesilen ancak ses ayarında, mimiklerini kullanmakta güçlük çeken bireylerdeki bozukluk olarak tanımlanan AS’na olan ilgi Wing’in 1981 yılında yaptığı çalışmayla artmıştır (2,3). DSM- IV’e göre otizmden farklı olarak dil ve bilişsel gelişim- de gecikme olmaması ile tanımlanan sendrom (4), DSM-V ile birlikte ayrı bir bozukluk olarak tanımlan- mayıp yüksek işlevli otistik bozukluk (YİOB) tanı gru- bunda yer almıştır (5). AS yaygınlığının %0.3-0.7 arası olduğu ve erkeklerde kadınlara göre 9 kat daha fazla görüldüğü bilinmektedir. AS’na ortalama olarak 10-11 yaşlarında tanı konulmakla beraber bazı vakalar yirmili yaş ve erişkinlik döneminde tanı alırlar (3). Özellikle yeni bir uyum gereksinimi olduğunda AS belirtileri artar. AS’nun erişkinlikteki görünümü ile ilgili bilgilerimiz ise halen kısıtlıdır (6,7). Klinik özellikleri açısından özellikle şizofreninin prodromal dönemi, şizoid kişilik bozukluğu, reziduel şizofreni ve bunlarla birlikte obsesif kompulsif bozuk- luk (OKB), kaçıngan kişilik bozukluğu, dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu AS ile benzer bulgular gös- terebilir ve bu durum AS olan bireylere yanlış tanıların konulmasıyla sonuçlanabilir. Bu olgu genellikle çocukluk döneminde tanı konu- lan ancak o dönemde tanı konulmazsa erişkinlik döne- minde tanı ve ayırıcı tanısında güçlükler olabilen eriş- kin AS’nun önemini vurgulamak amacıyla sunulmuş- tur.
383 Köşger F, Sevil S, Subaşı Z, Kaptanoğlu C Düşünen Adam The Journal of Psychiatry and Neurological Sciences, Volume 28, Number 4, December 2015
Otuz iki yaşında, lise mezunu, bekar, çalışmayan, ailesi ile birlikte yaşayan erkek hasta acil servisimize anne ve babasına bir şey olursa yalnız kalma endişesi, sıkıntı hissi, insanlarla iletişim kuramama, şizofreni olduğunu düşünme, özkıyım düşünceleri yakınmaları ile başvurdu. Kliniğimize yatışı yapılan hastanın yakınmalarının çocukluk döneminde başladığı, pek arkadaşının olmadığı, okulda arkadaşlarının onu garip olduğu için dışladığı öğrenildi. Lise dönemlerinde de benzer durumun devam ettiğini, arkadaşlarına uyum sağlayamadığını onların oynadığı oyunlara katılmadı- ğını, ders başarısının çok iyi olmadığını, lise ikinci sınıftan sonra liseyi dışarıdan bitirdiğini belirtti. On sekiz yaşında okula devam edemediği ve sorumluluk- larını yerine getiremediği için moralsizlik, keyifsizlik, isteksizlik, hayattan zevk alamama yakınmalarıyla psi- kiyatri polikliniğine başvurduğu ve ismini hatırlama- dığı antidepresan ilaçlar kullandığı öğrenildi. Korkak bir yapısı olduğu için askere gitmek istemediğini söy- leyen hasta, bağırarak konuştuğu için askerde dışlan- dığını, bu konuşma tarzı nedeniyle sürekli uyarıldığını ancak istese de sesinin tonunu ayarlayamadığını belirtti. Askerlik yaparken izine gittiği dönemde, askerden çok korktuğu için geri dönmek istemeyen hasta kendini bir akarsuya atarak özkıyım girişiminde bulunmuş ve çevredeki insanlar tarafından kurtarıl- mış. Askerden döndükten sonra bir yıla yakın evden hiç çıkmamış. ‘Eğer evden çıkarsam sokakta kalakalı- rım, sağa mı yoksa sola mı gideceğimi bilemem bu yüzden evden çıkmamalıyım’ şeklinde düşünüyor- muş. Ailesi tarafından anlaşılmadığını düşünerek bir gün evdeki eşyaları balkondan atmaya başlamış. Ailesi tarafından kolluk kuvvetleri aranmış ve 2004 yılında bir psikiyatri kliniğinde iki ay yatışı olmuş. O dönem- de paroksetin, karbamazepin ve risperidon tedavisi almış. Bir yıl sonra karışık tip kişilik bozukluğu tanı- sıyla aynı klinikte bir ay daha yatışı olmuş. 2006 ile 2013 yılları arasında başka bir psikiyatri kliniğinde toplam yedi kez yatışı olan hastaya psikotik bozuk- luk, anksiyete bozukluğu tanıları konmuş ve o dönem- lerde sertralin, risperidon, ziprasidon tedavileri almış. İlaçlardan çok yarar görmediğini belirten hasta, psikiyatri servislerinde daha çok iletişim kurabildiğini, diğer hastaların ve yardımcı sağlık personelinin kendi- sini daha çok anlayabildiğini ve genellikle hastaneden çıkışının yapılmasını istemediğini, çıkınca yine evden dışarı çıkamadığını ve insanlarla iletişim kuramama, anlaşılamama kaygılarının tekrar başladığını belirtti. Ruhsal durum muayenesinde; genel görünüm ve ken- dine bakımı azalmıştı; konuşması açık, anlaşılır, yük- sek ses tonunda, çağrışımları amaca yönelikti. Anksiyoz duygulanım gözlendi. Bilişsel yetileri tamdı. Algı sapması tanımlanmadı. Düşünce içeriğinde insanlar tarafından anlaşılamadığı için anne ve babası- na kötü bir şey olursa yalnız yaşayamayacağı şeklinde kaygılar, eğer bir sandalyeye doğru bir şekilde iki kez oturmazsa penisinin karnına kaçacağı düşüncesi, sürekli hastalığının tanısı ile ilgili düşünce uğraşları tanımlandı. Dışa vuran davranışlarında otururken ve özellikle biriyle konuşurken sık sık öne eğilip penisini kontrol etme ve gerekirse konuşmayı kesip kontrol için tuvalete gitme davranışı tanımlandı. Genel tıbbi durumu dışlamak amacıyla; elektroen- sefalogram (EEG), tam kan sayımı, tiroid fonksiyon testleri, serum B12 vitamini ve folik asit düzeyi bakıldı. Sonuçları normal olarak değerlendirildi. Yapılan zeka testinde Kent E.G.Y. sözel performans testinden 93 puan alan hasta, Porteus labirentleri performans testin- den 104 puan aldı. Tespit edilen ortalama zeka bölü- mü 99 olarak saptandı. Hastaya yatışında daha önce kısmen faydalandığı- nı belirttiği sertralin 50mg/gün ve yoğun anksiyete belirtileri nedeniyle klonazepam 4mg/gün tedavisi başlandı. Psikotik bulgu saptanmayan hastanın almak- ta olduğu risperidon ve ziprasidon tedavisi azaltılarak kesildi. Bir ay sonra klonazepam tedavisi dozu azaltı- larak kesildi. Sertralin 100mg/güne çıkıldı. Klinik için- de sürekli yüksek sesle konuşması, özellikle ilgilendiği konularda hatalı bir şey söylenince hızla tepki verip düzeltmesi, benzer şekilde doktor isimlerinin hatalı söylendiğinde konuşmayı kesip bağırarak doğru şekil- de düzeltmesi, koltuğa ya da kanepeye değil mutlaka sandalyeye oturması dikkat çekiciydi. Şizofreni tanısı- nın olduğunu düşünüyordu ve bu düşüncesi neredey- se ‘kendi kendini damgalama’ seviyesindeydi. Yakınlarıyla yapılan görüşmelerde mental-motor
384 Düşünen Adam The Journal of Psychiatry and Neurological Sciences, Volume 28, Number 4, December 2015 Erişkin Asperger Sendromu: Olgu sunumu gelişiminin zamanında olduğu, on iki aylıkken konuş- maya başladığı, on dört aylıkken yürüdüğü çocukluk döneminde konuşmayı çok sevdiği, sürekli yüksek sesle bağırarak konuştuğu, başkalarını dinlemeyip kendi söylediklerinin dinlenmesini istediği bu yüzden ilkokuldan itibaren hiç arkadaşlık kuramadığı, orta düzeyde başarısı olan bir öğrenci olduğu, uzun süreli psikiyatri kliniğinde yatışların kendisine iyi geldiği öğrenildi. Olgumuzda klinik olarak karşılıklı sosyal etkileşim- lerde ve iletişimde kısıtlılık olması, davranış, ilgi ve etkinliklerde kısıtlılığının olması ve yineleyici stereoti- pik davranışlarının olması, belirgin dil ve bilişsel geliş- me geriliğinin olmaması nedeniyle ICD-10’a göre AS tanısı konuldu (1). AS’nun klinik özellikleri hasta ile paylaşıldı ve AS ile ilgili derneklerin ve destek grupları- nın bulunduğu bilgisi verildi. Özkıyım düşüncesi kay- bolan, anksiyete belirtileri gerileyen, özbakımı düzelen hastanın poliklinik kontrolü önerilerek sertralin 100mg/gün tedavisi ile çıkışı yapıldı. Kliniğimizden çıkışının dördüncü ayında yapılan görüşmede günde en az bir saat evden dışarı çıkabildiği, yatış öncesinde- ki gibi sürekli ilaç kullanma ve psikiyatri servislerine yatış talebinin olmadığı öğrenildi.
Çocukluk çağında tanısı konabilen ve yaşam boyu süren bir psikiyatrik bozukluk olarak tanımlanan AS’nda otizme benzer şekilde toplumsal etkileşimde bozukluk, kısıtlı ve yineleyici ilgi alanları ve etkinlikleri vardır. ICD-10 ve DSM-IV’te AS’nun otizmden temel farkının dil ve bilişsel gelişimde gecikme ve gerileme olmaması vurgulanmıştır. Çoğu hasta normal zeka düzeyinde olmasına rağmen beceriksizdir. Ancak Wing (2,3) dil gelişiminde gecikme olanlar ve sınır ya da sınır altı zeka bölümü olanlarda da AS tanısının konulabileceğini belirtmiş ve DSM-IV ile ICD-10’u tanı kriterleri konusunda eleştirmiştir. AS tanılı çocukların ilköğretimde ham bellek, ezber- leme ve hesaplama becerileri nedeniyle yüksek bir başarı gösterebileceği ancak yazma ve el becerilerinde sorunlar yaşayabilecekleri bilinmektedir (6,7). Ancak toplumsal becerilerin daha çok gerektiği ortaokul ve ergenlik dönemiyle birlikte yaşıtlarına uyum sağlama güçlüğü, yaşıtları tarafından dışlanma, daralmış ilgi alanları akademik başarıyı düşürmektedir (3). AS/YİOB tanılı ergenlerde depresyon yaygınlığında artış olması- nın akademik sorunlarla ilgili olabileceği bildirilmiştir (7). Benzer şekilde hastamız da ergenlik döneminden itibaren yaşıtlarına uyum sağlamakta belirgin güçlük yaşamış, arkadaşları tarafından dışlanmış, okuluna devam edemediği ve sorumluluklarını yerine getireme- diği bir dönemde depresyon tanısı almıştır. AS olan bireylerin daralmış ilgi alanlarına yönelik eğitim alma- larının akademik başarılarını arttırabileceği bilinmekte- dir (8). AS/YİOB tanılı bireylerin mesleki işlevselliğini değerlendiren çalışmalarda Szatmari ve arkadaşları (9) tanı alan bireylerin %37.5’inin, Venter ve arkadaşları (10) ise %24.1’inin tam zamanlı bir işte çalışabildiğini göstermişlerdir. Her iki çalışmada da AS/YİOB tanılı bireylerin özel beceri gerektirmeyen daha alt seviyede- ki işlerde çalıştığı bildirilmiştir. Hastamızın da yirmili yaşların başında bir kuaförde iki günlük çalışma girişi- minin olduğu ancak yaşadığı iletişim sorunları nede- niyle devam edemediği bilinmektedir. İş bulabilen AS tanılı bireylerin toplumsal etkileşim ve iletişim sorun- ları yüzünden işlerini kaybettiği bilinmektedir (9,10). AS tanılı bireyler için onların ihtiyaçlarına yönelik işye- ri düzenlemelerinin yapılması ve iş bulmaları konu- sunda gerekli sosyal desteğin sağlanması önemli görünmektedir. Önceden planlanmış, yapılacak işin belli olduğu, tekrarlayan işlerde daha başarılı olabile- cekleri düşünülmektedir (11). AS olan bireylerde genel olarak aile ilişkilerinde toplumsal iletişime göre daha az bozulmanın olduğu bilinmektedir. Ancak yaşıtlarıyla sosyal etkileşime gir- mekte zorlanırlar (12,13). Yaşla birlikte toplumsal becerilerin arttığı gösterilmiştir (14). Larsen ve Mouridsen (15) AS tanılı bireylerin %22’sinin evlendi- ğini saptamışlardır. Ancak bu evliliklerin uzun sürme- diği ve boşanma oranlarının yüksek olduğu saptan- mıştır (16). Hastamızın da bir kız arkadaşının hiç olmadığı, bu yönde bir çabasının bulunmadığı bilin- mektedir. Çocukluk döneminde tanı konulmamış AS’lu birey- lerin tanıları erişkinlik döneminde gözden kaçabilir. 385 Köşger F, Sevil S, Subaşı Z, Kaptanoğlu C Düşünen Adam The Journal of Psychiatry and Neurological Sciences, Volume 28, Number 4, December 2015
1. Dünya Sağlık Örgütü. ICD-10 Ruhsal ve Davranışsal Bozukluklar Sınıflandırması Klinik Tanımlamalar ve Tanı Kılavuzları. Öztürk MO, Uluğ B (Çeviri. Ed.) 1. Baskı, Ankara: Türkiye Sinir ve Ruh Sağlığı Derneği Yayını, 1993. 2. Wing L. Reflections on opening Pandora’s box. J Autism Dev Disord 2005; 35:197-203. [CrossRef] 3. Tufan AE, Durukan İ, Işık U. Erişkinlikte Asperger sendromu: Bir gözden geçirme. Journal of Clinical and Analytical Medicine 2011; 2:152-156. [CrossRef] 4. Amerikan Psikiyatri Birliği. Mental Bozuklukların Tanısal ve Sayımsal El Kitabı. Yeniden Gözden Geçirilmiş Tam Metin. Köroğlu E (Çeviri Ed.) 4. Baskı, Ankara: Hekimler Yayın Birliği, 2007.
5. Woods AG, Mahdavi E, Ryan JP. Treating clients with Asperger’s syndrome and autism. Child Adolesc Psychiatry Ment Health 2013; 7:32. [CrossRef] 6. Özdemir DF, İşeri E. Erişkinlerde Asperger bozukluğu: Bir gözden geçirme. Klinik Psikiyatri Dergisi 2004; 7:223-230. Erişkin AS olan bireylere en sık konulan psikiyatrik tanı şizofrenidir (3). Özellikle geç ergenlik döneminde sos- yal ilişkilerde sınırlılık, tuhaf davranışlar şizofreniyi düşündürebilir. Ancak AS’na şizofreninin eşlik etmesi çok nadirdir (16). Hastalık dönemi boyunca kendisi ve ailesinden alınan öyküde hiçbir zaman sanrı, varsanı, dezorganize konuşma ve davranış tanımlanmadığı için hastamızın tanısında şizofreni ve diğer psikotik bozuk- luklar dışlanmıştır. Yine tekrarlayıcı davranış kalıpları nedeniyle OKB tanısı AS tanısından önce konabilir. Hastamızda da tekrarlayıcı davranış örüntüleri saptan- mıştır. OKB’de bu örüntülerin kaynağında anksiyete yatarken AS’da istek ve konfor bu ilgilerin kaynağını oluşturur. Hastamızın oturmak için mutlaka sandalyeyi seçmesi ve penisini kontrol davranışları ile ilgili bir kay- gıdan çok rahatlama hissinin olduğunu belirtmesi, bu davranışların kompulsiyondan çok AS’da görülen dav- ranış örüntüleri olduğu yönünde değerlendirildi. AS tanılı bireylerin sosyal ilişkilerindeki belirsizlik ve öngö- rülemezlik durumunun aşırı kaygıya yol açtığı, bu yüz- den kaygı bozukluğu tanısının AS’nda sık konulduğu bilinmektedir. Hastamızda da özellikle ilk yatış döne- minde belirgin kaygı saptanmış ancak bu durum ayrı bir anksiyete bozukluğu tanısından çok AS’da gözlenen bir belirti olarak değerlendirilmiştir. Kişilik bozuklukla- rından özellikle şizoid kişilik bozukluğunun AS ile ayı- rıcı tanısı oldukça güçtür. Toplumsal etkileşimde bozul- ma AS’da daha fazladır ve yineleyici davranış örüntüle- ri daha çok AS’da görülür. Ayrıca hastamızda gözlem- lemediğimiz duygusal soğukluk ve donukluk daha çok şizoid kişilik bozukluğuna özgüdür. Sürekli tanısıyla ilgili düşünce uğraşları olan, şizofreni tanısının olduğunu düşünen hastamızda tanı konulduktan ve psikoeğitim verildikten sonra bir rahatlama olduğu ve anksiyete belirtilerinin gerilediği gözlenmiştir. Hastaların tanılarının uygun bir şekilde hastayla payla- şılması kısıtlı da olsa hastalarda içgörü geliştirebilir. Ayrıca ailenin tanı ile ilgili bilgilendirilmesi bu farklı insanlarla yaşamaları, uygun tutum ve yönlendirmeleri yapmalarını kolaylaştırmaktadır. Hastamızın özellikle askerlik ve okul öyküleri AS tanılı bir bireyin ‘normal’ muamelesi gördüğü zaman yaşadığı sıkıntıları örnekle- mektedir. Okul öncesinden ergenlik dönemine kadar YİOB tanılı bireylerin gelişimini değerlendiren bir çalışma- da, erken müdahalelerin varlığı halinde bilişsel beceri ve toplumsal işlevsellikte yaşla birlikte kısmen geliş- me olduğu bildirilmiştir (12). Erişkin psikiyatri polikli- niklerinde AS oldukça az konulan bir tanıdır. Bu durum tanı ölçütlerinin tam olarak bilinmemesiyle ilgili olabileceği gibi kesitsel bir değerlendirmenin yapılıp gelişimsel öykünün yeterince alınmamasıyla da ilgili olabilir (17). AS’da ayırıcı tanı açısından özel- likle gelişimsel öykü almak ve aile görüşmesi yapmak oldukça önemlidir. Her ne kadar genellikle çocukluk döneminde tanı konan bozukluklar grubunda olsa da AS/YİOB ile erişkinlik döneminde de karşılaşılabileceğinin bilin- mesi ve erişkin psikiyatristlerinin bu konuda dona- nımlarını arttırması önemlidir. Yaşam boyu süren ve bireyin toplumsal ve mesleki işlevselliğinde önemli derecede bozulma ile seyreden erişkin AS ile ilgili uzun süreli izlem çalışmalarına ihtiyaç olduğu düşü- nülmektedir.
386 Düşünen Adam The Journal of Psychiatry and Neurological Sciences, Volume 28, Number 4, December 2015 Erişkin Asperger Sendromu: Olgu sunumu 7. Aggarwal S, Westbrook J. Prognosis of Asperger’s disorder. In Rausch JL, Johnson ME, Casanova MF (editors). Asperger’s Disorder. First ed. New York: Informa Healthcare, 2008, 327- 342. [CrossRef] 8. Tantam D. Adolescence and adulthood of individuals with Asperger syndrome. In Klin A, Volkmar FR, Sarrow SS (editors). Asperger Syndrome. New York: The Guilford Press, 2000, 367- 403. 9. Szatmari P, Bartolucci G, Bremner R, Bond S, Rich S. A follow-up study of high-functioning autistic children. J Autism Dev Disord 1989; 19:213-225. [CrossRef] 10. Venter A, Lord C, Schopler E. A follow-up study of high- functioning autistic children. J Child Psychol Psychiatry 1992; 33:489-507. [CrossRef] 11. Volkmar F. Can you explain the difference between autism and Asperger syndrome. J Autism Dev Disord 1999; 29:185-186.
12. Sigman M, McGovern CW. Improvement in cognitive and language skills from preschool to adolescence in autism. J Autism Dev Disord 2005; 35:15-23. [CrossRef] 13. Gilchrist A, Green J, Cox A, Burton D, Rutter M, Le Couteur A. Development and current functioning in adolescents with Asperger syndrome: a comparative study. J Child Psychol Psychiatry 2001; 42:227-240. [CrossRef] 14. Szatmari P, Bryson SE, Streiner DL, Wilson F, Archer L, Ryerse C. Two-year outcome of preschool children with autism or Asperger’s syndrome. Am J Psychiatry 2000; 157:1980-1987.
15. Larsen FW, Mouridsen SE. The outcome in children with childhood autism and Asperger syndrome originally diagnosed as psychotic. A 30-year follow-up study of subjects hospitalized as children. Eur Child Adolesc Psychiatry 1997; 6:181-190.
16. Chen PS, Chen SJ, Yang YK, Yeh TL, Chen CC, Lo HY. Asperger’s disorder: a case report of repeated stealing and the collecting behaviours of an adolescent patient. Acta Psychiatr Scand 2003; 107:73-75. [CrossRef] 17. Özgüven HD, Öner Ö, Ölmez Ş. Erişkin bir Asperger bozukluğu olgusunun klinik ve nöropsikolojik değerlendirmesi. Turk Psikiyatri Derg 2001; 12:233-240. Yüklə 73,55 Kb. Dostları ilə paylaş:
|